سیاوش رضایی؛ مسعود پورکیانی؛ مژگان درخشان؛ فرزانه بیگ زاده عباسی
چکیده
این پژوهش با هدف طراحی مدل عوامل مرتبط با سبک پردازش دانش در دانشگاه‌ها انجام شده است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، تحقیق توسعه‌ای و از لحاظ روش گردآوری داده‌ها، تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعة آماری این پژوهش دو گروه، خبرگان آشنا به سبک پردازش دانش، مدیران و کارکنان دانشگاه‌های دولتی شهر تهران است. نمونة 30 نفری از خبرگان و نمونة ...
بیشتر
این پژوهش با هدف طراحی مدل عوامل مرتبط با سبک پردازش دانش در دانشگاه‌ها انجام شده است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، تحقیق توسعه‌ای و از لحاظ روش گردآوری داده‌ها، تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعة آماری این پژوهش دو گروه، خبرگان آشنا به سبک پردازش دانش، مدیران و کارکنان دانشگاه‌های دولتی شهر تهران است. نمونة 30 نفری از خبرگان و نمونة 301 نفری از مدیران و کارکنان دانشگاه‌های دولتی تهران انتخاب و جهت جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌ای که روایی و پایایی آن تأیید شده بود، استفاده شد. دادههای جمع‌آوری شده با استفاده از تحلیل عاملی و تحلیل واریانس تجزیه و تحلیل شد. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که وظیفه، فرهنگسازمانی، فناوری اطلاعات، ساختار سازمانی، اندازة سازمان، استراتژی یادگیری و ویژگیهای فردی تعیینکنندههای اصلی سبک پردازش دانش در دانشگاه‌های دولتی شهر تهران هستند.
مدیریت عمومی
فاطمه بهادری جهرمی؛ حسن زارعی متین؛ محمدحسین رحمتی؛ حسین اخوان علوی
چکیده
پژوهش‌های علمی دربارة مدیریت دانش بیشتر بر روی فرایند خلق دانش، استفاده و نیز انتقال آن متمرکز شده‌اند، اما توجه کمی بر روی فرایند فراموش‌کردن دانش صورت گرفته است. این در حالی است که در محیط پویای امروزی همه سازمان‌ها نیازمند تغییر و بازنگری و در بیشتر موارد کنار نهادن روش‌های قدیمی انجام کار هستند. در این مقاله سعی شده با روش تحلیل ...
بیشتر
پژوهش‌های علمی دربارة مدیریت دانش بیشتر بر روی فرایند خلق دانش، استفاده و نیز انتقال آن متمرکز شده‌اند، اما توجه کمی بر روی فرایند فراموش‌کردن دانش صورت گرفته است. این در حالی است که در محیط پویای امروزی همه سازمان‌ها نیازمند تغییر و بازنگری و در بیشتر موارد کنار نهادن روش‌های قدیمی انجام کار هستند. در این مقاله سعی شده با روش تحلیل محتوا و مصاحبههای نیمه ساختاریافته از مدیران شهرداری قم و جمعی از نخبگان دانشگاهی درزمینة یادگیری سازمانی و مدیریت دانش، مدل جامعی از عوامل مؤثر، سازوکارها و پیامدهای فراموشی سازمانی هدفمند ارائه شود. عوامل مؤثر بر فراموشی سازمانی هدفمند در سه گروه عوامل فردی، عوامل سازمانی و عوامل محیطی طبقهبندی شدند که ضمن اشتراکات با سایر تحقیقات گذشته، برخی عوامل به خصوص در حوزة فردی و محیطی و استراتژیک برای نخستین بار در حوزة فراموشی مطرح شده است. مجموعه اقدامات اجرای فراموشی هدفمند بهعلاوه نشانهها و علائم حضور این پدیده در سازمان جهت سهولت سنجش آن در گام دوم و درنهایت پیامدهای اجرای فراموشی هدفمند ارائه شده است. این پیامدها در رابطه با افراد، سازمان و اربابرجوع دستهبندی شده است.
مدیریت عمومی
زیبا محمدزاده روشتی؛ علی بیرانوند؛ سعید چهره
چکیده
یکی از حوزه‌های پرکاربرد مدیریت دانش، تجاری‌سازی دانش است. این پژوهش با کمک فنون علم‌سنجی به شناسایی نوع آثار تأثیرگذار مدیریت دانش در حوزة تجاری‌سازی دانش پرداخته است. این پژوهش از نوع علم‌سنجی است. جامعة آماری پژوهش شامل آثار منتشر شده در حوزة تجاری‌سازی دانش از پایگاه وب‌او‌ساینس در محدودة زمانی 1900 -2015 است. با کمک نرم‌افزار ...
بیشتر
یکی از حوزه‌های پرکاربرد مدیریت دانش، تجاری‌سازی دانش است. این پژوهش با کمک فنون علم‌سنجی به شناسایی نوع آثار تأثیرگذار مدیریت دانش در حوزة تجاری‌سازی دانش پرداخته است. این پژوهش از نوع علم‌سنجی است. جامعة آماری پژوهش شامل آثار منتشر شده در حوزة تجاری‌سازی دانش از پایگاه وب‌او‌ساینس در محدودة زمانی 1900 -2015 است. با کمک نرم‌افزار آر.پی.وای.اس خاستگاه‌های اصلی تجاری‌سازی دانش، میزان استنادات دریافتی و آثار تأثیرگذار مشخص شد. همچنین به‌منظور شناسایی میزان تأثیرگذاری آثار خارج از محدودة جهش‌های صورت گرفته از نرم‌افزار یر‌سی‌آر استفاده شد. جستجوی آثار منتشر شده در محدودة زمانی 1900 -2015، منجر به بازیابی 1555 رکورد مرتبط با تجاری‌سازی دانش شد. مجموع استنادات صورت گرفته به آثار منتشر شده در حوزة تجاری‌سازی دانش تا زمان پژوهش حاضر، بالغ‌بر 39817 استناد بود که منجر به پیدایش پنج جهش در تاریخ‌های 1934، 1962، 1973، 1998 و 2003 شده است. میزان استنادات صورت گرفته به منابع موجود در حوزة تجاری‌سازی دانش تا آغاز نیمة دوم قرن بیستم رشد تقریباً یکنواختی را دارد. از میان جهش‌های صورت گرفته، جهش مربوط به سال 2003 با تعداد 3763 استناد، پراستنادترین جهش است. آثار تولید شده در حوزة تجاری‌سازی دانش به‌شدت تحت تأثیر حوزه‌های فراگیر مانند مدیریت دانش، اقتصاد و کارآفرینی قرار دارند. شناسایی نوع آثار تأثیرگذار در حوزة تجاری‌سازی دانش باعث شناخت خاستگاه‌های اصلی و حوزه‌های فرعی دانش می‌شود.
مدیریت دولتی
سید کمال واعظی؛ محمد مهدی قمیان؛ سید حسام وقفی
دوره 5، شماره 3 (پیاپی 19) ، تیر 1396، ، صفحه 31-46
چکیده
علوم انسانی یکی از عوامل تأثیر گذار در حوزه آینده پژوهی است. از اینرو، خود علوم انسانی هم می‌تواند موضوع آینده پژوهی باشد. در این مطالعه، سعی بر آن بوده تا به نقش آینده پژوهی در مدیریت دانش حوزه علوم انسانی پرداخته شود. لذا به مطالعه ای موردی با استفاده از مصاحبه عمیق با خبرگان (که شامل اعضای هیأت علمی دانشگاه از پنج رشته تحصیلی مختلف ...
بیشتر
علوم انسانی یکی از عوامل تأثیر گذار در حوزه آینده پژوهی است. از اینرو، خود علوم انسانی هم می‌تواند موضوع آینده پژوهی باشد. در این مطالعه، سعی بر آن بوده تا به نقش آینده پژوهی در مدیریت دانش حوزه علوم انسانی پرداخته شود. لذا به مطالعه ای موردی با استفاده از مصاحبه عمیق با خبرگان (که شامل اعضای هیأت علمی دانشگاه از پنج رشته تحصیلی مختلف حوزه علوم انسانی بوده اند) پرداخته ایم. در این پژوهش از رویکرد گلوله برفی برای انتخاب نمونه ها و از روش اشباع تم ها به عنوان استانداردی برای پایان نمونه گیری استفاده گردیده است. از آنجایی که تم های برگزیده با بهره گیری از نظرات خبرگان، احصاء شده، روایی مصاحبه ها مورد تأیید قرار گرفته و برای تأیید پایایی مصاحبه ها نیز از روش بازآزمایی استفاده شده است. با توجه به نظرات احصاء شده در این پژوهش، سوگیری علوم انسانی، پیچیدگی‌های رفتار انسان و موانع شناخت انسان، بعنوان مهمترین ملاحظات اثرگذار علوم انسانی بر فرایند آینده پژوهی شناسایی شده است. از سویی دیگر. تحقق پیش بینی ها، رسیدن به آینده مورد نظر و ارتقای دانش آینده پژوهی، مهمترین دستاوردهای تعامل دو سویه آینده پژوهی و مدیریت دانش حوزه علوم انسانی تشخیص داده شده است. همچنین پیش بینی آینده، ایجاد تغییرات مطلوب در آینده و شناسایی عوامل تغییر، مهمترین اثرات ناشی از فرایند آینده پژوهی بر علوم انسانی قلمداد گردیده است.
مدیریت دولتی
رضا رسولی؛ عادل آذر؛ ناهید پاپیان
دوره 4، شماره 2 (پیاپی 14) ، اردیبهشت 1395، ، صفحه 67-98
چکیده
در قرن بیست و یکم، ایجاد مزیت استراتژیک در کسب وکار، مستلزم نوع جدیدی از سازمان است که توانایی ایجاد دانش را برای به حداکثر رساندن موفقیت استراتژیک و رقابتی بودن سازمانی دارد . این مطالعه با توجه به استراتژی پیش بینی شده در افق رسانه ملی و ضرورت دانش بنیان شدن، درصدد شناسایی مفاهیم موثر در طراحی سازمان دانش بنیان در رسانه ملی است. به ...
بیشتر
در قرن بیست و یکم، ایجاد مزیت استراتژیک در کسب وکار، مستلزم نوع جدیدی از سازمان است که توانایی ایجاد دانش را برای به حداکثر رساندن موفقیت استراتژیک و رقابتی بودن سازمانی دارد . این مطالعه با توجه به استراتژی پیش بینی شده در افق رسانه ملی و ضرورت دانش بنیان شدن، درصدد شناسایی مفاهیم موثر در طراحی سازمان دانش بنیان در رسانه ملی است. به همین منظور در این تحقیق توسعه ای – کاربردی، مفاهیم مذکور استخراج و سپس در محیط رسانه ملی از طریق روش دلفی و با حضور 40 تن از اساتید نخبه دانشگاهی و خبرگان رسانه ملی به اجماع گذاشته شد. (گروه نخبگان دانشگاهی 20 نفر و گروه خبرگان رسانه ملی 20 نفر) 22 مفهوم اصلی سازمانهای دانش بنیان - که از ادبیات موضوع استخراج شده بود- با سه دور نظر سنجی و افزایش 4 مفهوم جدید، نهایتاً با 26 مفهوم /متغیربه عنوان ابعاد نهایی سازمان دانش بنیان در رسانه ملی به اجماع اعضای پانل دلفی رسید. یافته ها مؤید آن است که از نظر اعضای پانل دلفی؛ اهداف و چشم انداز دانش بنیان، فرهنگ تسهیم دانش، استراتژی بر محور دانش و نظام مدیریت دانش بیشترین تأثیر؛ و ساختار غیرمتمرکز با رسمیت کم و بدون مرز، کنترل و ارزیابی بر محور دانش و فرهنگ شغلی رسانه ای کمترین تأثیر را در دانش بنیان شدن رسانه ملی دارند.
مسعود دهقانی؛ نورمحمد یعقوبی؛ علیرضا موغلی؛ زهرا وظیفه
دوره 3، شماره 4 (پیاپی 12) ، آبان 1394، ، صفحه 93-107
چکیده
دانش به‌طور فزاینده به‌عنوان اساسِ ایجاد یک مزیت رقابتی برای سازمان‌ها شناخته می‌شود. پژوهش حاضر باهدف ارائۀ الگوی سه لایه‌ای امکان‌سنجی و استقرار اثربخش مدیریت دانش با استفاده از روش فراترکیب انجام شده است. فراترکیب مستلزم این است که پژوهشگر یک بازنگری دقیق و عمیق انجام داده، یافته‌های پژوهش‌های کیفی مرتبط را ترکیب کند. با ...
بیشتر
دانش به‌طور فزاینده به‌عنوان اساسِ ایجاد یک مزیت رقابتی برای سازمان‌ها شناخته می‌شود. پژوهش حاضر باهدف ارائۀ الگوی سه لایه‌ای امکان‌سنجی و استقرار اثربخش مدیریت دانش با استفاده از روش فراترکیب انجام شده است. فراترکیب مستلزم این است که پژوهشگر یک بازنگری دقیق و عمیق انجام داده، یافته‌های پژوهش‌های کیفی مرتبط را ترکیب کند. با استفاده از روش فراترکیب، 278 مقالۀ حوزۀ مدیریت دانش، ارزیابی و با تحلیل محتوا، ابعاد و کدهای مربوطه استخراج و میزان اهمیت و اولویت هر یک به کمک روش کمّی آنتروپی شانون تعیین شد. بر اساس یافته‌ها مشخص شد کدهای قوانین و مقررات، برگزاری جلسات به منظور ترکیب دانش، توجه به توانمندی مدیریت بحران در جذب، التزام به برنامۀ دانشی، ارزیابی و پاداش دانشی، مستندسازی تجربیات به‌منظور برونی‌سازی دانش، وجود نرم‌افزار دانش برای ارتباط کارکنان (ایجاد تعامل پویا)، اعتماد در کار تیمی، استفاده از اسناد به‌منظور ترکیب دانش و وجود مخازن دانش برای ذخیرۀ دانش ساختم‌اند درونی،دارای بیشترین ضریب اهمیت می‌باشند. درنهایت پس از طی گام‌های پژوهش، الگوی امکان‌سنجی و استقرار اثربخش مدیریت دانش در سه لایۀ امکان‌سنجی، طراحی مفهومی و ساختار اجرا و استقرار مدیریت دانش ارائه شد.
شمس السادات زاهدی؛ بهروز رضایی منش؛ علیرضا اسلامبولچی
دوره 1، شماره 3 (پیاپی 3) ، تیر 1392، ، صفحه 43-63
چکیده
سرمایه فکری دانشی است که می تواند تولید ارزش کند. امروزه توجّه به سرمایه های فکری، رویکردی است که ابزار تحقّق کارایی و کارآمدی را در اختیار مدیران بخش دولتی می گذارد و از این رو مؤلفه های ناملموس مورد توجّه شدید در بخش دولتی قرار گرفته است، علیرغم این میزان اهمّیت، سرمایه فکری در سازمان های دولتی به ندرت جایگاه خود را یافته است و ...
بیشتر
سرمایه فکری دانشی است که می تواند تولید ارزش کند. امروزه توجّه به سرمایه های فکری، رویکردی است که ابزار تحقّق کارایی و کارآمدی را در اختیار مدیران بخش دولتی می گذارد و از این رو مؤلفه های ناملموس مورد توجّه شدید در بخش دولتی قرار گرفته است، علیرغم این میزان اهمّیت، سرمایه فکری در سازمان های دولتی به ندرت جایگاه خود را یافته است و تا کنون تعداد کمی از سازمان های دولتی برای اندازه گیری و مدیریت و گزارش داراییهای ناملموس خود تلاش کرده اند .این تحقیق در پی ارائه مدلی برای اندازه گیری و ارزیابی سطح سرمایه های فکری در سازمان های فرهنگی-دولتی کشور و آزمون مدل از طریق ارزیابی سرمایه های فکری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان بزرگترین و اصلی ترین سازمان متولی فرهنگ در ایران می باشد، تا از این رهگذر در جهت مدیریت هر چه بهتر این سرمایه ها گام برداشته شود.در این تحقیق پس از مروری بر ادبیات سرمایه های فکری و به خصوص مدل های اندازه گیری و ارزیابی سرمایه فکری در سازمان های دولتی، مدل اولیه تحقیق طراحی شد، با استفاده از تکنیک گروه کانونی و دلفی و استفاده از نظرات خبرگان شاخص های مدل تعدیل و اصلاح شدند و پرسشنامه حاصله در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مورد آزمون قرار گرفت.تجزیه و تحلیل یافته های حاصله از پیمایش، فرضیه های تحقیق و روایی مدل ارائه شده برای اندازه گیری و ارزیابی سرمایه های فکری سازمان های فرهنگی-دولتی را مورد تأیید قرار داد.
دوره 1، شماره 2 (پیاپی 2) ، فروردین 1392، ، صفحه 88-71
چکیده
امروزه دانش، نقش اساسی در تحقق اهداف راهبردی سازمان و کسب مزیّت رقابتی ایفا می‌کند. دانش هم مانند هر منبع سازمانی دیگر، باید مدیریت شود. مقالة حاضر، بخشی از یافته‌های یک طرح تحقیقاتی با هدف بررسی عوامل مؤثّر بر آمادگی کارکنان دانشگاه پیام نور استان خراسان رضوی، قبل از پیاده‌سازی سیستم مدیریت دانش است.
در تحقیق حاضر، تأثیر عوامل ...
بیشتر
امروزه دانش، نقش اساسی در تحقق اهداف راهبردی سازمان و کسب مزیّت رقابتی ایفا می‌کند. دانش هم مانند هر منبع سازمانی دیگر، باید مدیریت شود. مقالة حاضر، بخشی از یافته‌های یک طرح تحقیقاتی با هدف بررسی عوامل مؤثّر بر آمادگی کارکنان دانشگاه پیام نور استان خراسان رضوی، قبل از پیاده‌سازی سیستم مدیریت دانش است.
در تحقیق حاضر، تأثیر عوامل فردی، زمینه‌ای، محتوایی و فرایندی بر تعهد و بدبینی نسبت به مدیریت دانش (به عنوان عناصر آمادگی برای مدیریت دانش) مورد آزمون قرار گرفت. جامعة آماری تحقیق کلیة کارکنان دانشگاه پیام نور خراسان رضوی، به تعداد 500 نفر بودند که بر اساس تعیین حجم نمونه، 85 نفر لازم بود که بر اساس150 پرسشنامه توزیع شده با استفاده از نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی، 129 نفر پرسشنامه با نرخ 86 درصد برگشت داده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
برای جمع‌آوری داده‌ها در این تحقیق از پرسشنامه استفاده شد و برای تعیین روایی آن، در اختیار چند تن از استادان صاحب‌نظر قرار گرفت. سپس برای سنجش پایایی پرسشنامه، ضریب آلفای کرونباخ توسط نرم افزار SPSS محاسبه شد که برابر با 6/74 درصد به دست آمد که مقدار مناسبی بود.
در بخش تجزیه و تحلیل داده‌ها، از مقایسة میانگینها، تحلیل همبستگی و در نهایت، از تحلیل رگرسیون سلسله‌مراتبی برای آزمون فرضیه‌های تحقیق استفاده شد.
نتایج نشان داد که عوامل فردی بر بدبینی و تعهد مستمر، عوامل زمینه‌ای بر بدبینی، تعهد عاطفی و مستمر، عوامل محتوایی بر بدبینی و تعهد مستمر و هنجاری نسبت به مدیریت دانش تأثیر مستقیم دارند و عوامل فرایندی بر بدبینی و تعهد عاطفی نسبت به مدیریت دانش تأثیر منفی دارد.
دوره 1، شماره 2 (پیاپی 2) ، فروردین 1392، ، صفحه 120-107
چکیده
در عصر ارتباطات و فناوری، دانش به‌مثابه منبع حیاتی سازمان‌ها در عرصه رقابت و عاملی برای دستیابی به مزیت رقابتی پایدار محسوب می‌گردد. همگام با گذر از اقتصاد مبتنی بر صنعت به اقتصاد مبتنی بر دانش، سازمان‌ها نیز خود را بر آن داشته‌اند تا با تکیه بر دانش و اطلاعات و استفاده از آن در فراگرد ارایه محصولات،کیفیت محصولات خود را ...
بیشتر
در عصر ارتباطات و فناوری، دانش به‌مثابه منبع حیاتی سازمان‌ها در عرصه رقابت و عاملی برای دستیابی به مزیت رقابتی پایدار محسوب می‌گردد. همگام با گذر از اقتصاد مبتنی بر صنعت به اقتصاد مبتنی بر دانش، سازمان‌ها نیز خود را بر آن داشته‌اند تا با تکیه بر دانش و اطلاعات و استفاده از آن در فراگرد ارایه محصولات،کیفیت محصولات خود را افزایش دهند. در همین امتداد، این مقاله به بررسی ارتباط بین اقتصاد مقاومتی،گرایش کارآفرینانه و مدیریت دانش پرداخته است. به همین منظور با استفاده از مبانی نظری موجود، ابعاد مدیریت دانش، اقتصاد مقاومتی و کارآفرینی احصاء شده و با استفاده ازاستراتژی پیمایش، از این ابعاد پرسشنامه‌ای برای گردآوری اطّلاعات در میان100 نفراز کارآفرینان و صنعتگران شهرک صنعتی سلیمی، واقع در شهر تبریز توزیع شده است. در ادامه، برای تحلیل داده‌ها از روش همبستگی پیرسون، استفاده شده است. خروجی‌های تحلیل نشان می‌دهد که اقتصاد مقاومتی، گرایش کارآفرینانه و مدیریت دانش دارای رابطه مثبت و معناداری با یکدیگرند. براین اساس، سازمانهای دولتی برای گذار از تأخیر در ارائه خدمات و نارضایتی ارباب رجوع، باید ضمن پای‌بندی به ابعاد اقتصاد مقاومتی، از ابزارهایی چون مدیریت دانش به‌مثابه بستری برای تشویق گرایش‌های کارآفرینانه افراد استفاده کنند.
