با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن مدیریت دولتی ایران و انجمن مدیریت رفتار سازمانی

نوع مقاله : توصیفی

نویسندگان

1 استادیار گروه مدیریت

2 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت دانشگاه ایلام

3 استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه ایلام

4 داتشیار و عضو هیات علمی گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی دانشگاه خوارزمی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین الگوهای ذهنی کارکنان دانشگاه ایلام در خصوص ارتقای شغلی انجام شد. روش پژوهش برحسب هدف کاربردی، به لحاظ ماهیت اکتشافی و از حیث گردآوری داده‌ها، توصیفی ـ پیمایشی است که با استفاده از روش کیو (کیفی- کمی) الگوهای ذهنی مختلف کارکنان نسبت به ارتقا شغلی احصاء شد. از بین کارکنانی که موقعیت-مناسب‌تری برای ارتقا شغلی نسبت به سایر کارکنان داشتند به شیوه نمونه‌گیری گلوله برفی و با استناد به اطلاعات حاصل از دانشگاه ایلام تعداد 9 نفر به عنوان جامعه هدف انتخاب و با آنها مصاحبه مبتنی به روش کیو (Q) انجام شد و کارت‌های مربوط به گزاره‌های کیو در بین آنها توزیع شد. بر اساس کارتهای توزیع شده، از میان 105 گزاره، ۴۱ گزاره نهایی شناسایی و در مرحله بعد توسط مشارکت‌کنندگان اولویت‌بندی شدند‌. درنهایت، بر اساس یافته‌ها و نتایج تحلیل عاملی کیو، مشخص شد که سه الگوی ذهنی (سیاست‌گرایی، وحدت‌گرایی و عدالت‌گرایی) مختلف نسبت ارتقای شغلی در بین کارمندان دانشگاه وجود دارد. بر اساس نتیجه‌گیری نهایی می‌توان چنین تفسیر کرد که درصد زیادی از گزاره‌ها و الگوهای شناسایی‌شده مدعی بر ناعادلانه بودن سیستم ارتقای شغلی در سازمان است و طبق ذهنیت کارکنان عامل سیاست بیشترین تأثیر را در ارتقای شغلی کارکنان دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Identify Mental Models of Employees Regarding Job Promotion at the University of Ilam Using Q Methodology

نویسنده [English]

  • Ali yasini 1

1 Assisstant professor

چکیده [English]

This study aimed to determine the mental models of Ilam University employees about the job promotion. Research method based on purpose, nature, and data collection was applied, explorative, and descriptive survey respectively. Different mental models of employees about job promotion were recognized through Q-methodology (qualitative-quantitative). Among the employees that have a better position to improve their job rather than other employees, via snowball sampling method and based on information from the University of Ilam, nine subjects selected, interviewed by Q method, and distributed Q cards among them. According to distributed cardsm, of the 105 statements, 41 of them were identified as final statement and prioritized by the participants subsequently. Finally, Based on the findings of Q factor analysis, It was found that there are three different mental models (policy-oriented, unity oriented and justice-oriented) about job promotion among Ilam university employees. According to the final conclusion can assert that a large percentage of identified statements claims on unfair patterns of job promotion system in the organization and according to the staff mindset, policy dimension is the most effective factor in improving job promotion.

کلیدواژه‌ها [English]

  • mental Models
  • Ilam University
  • Q method. Job promotion
حاجی‌نوروز، سهیلا؛ مهر علی زاده، یداله و کراهی مقدم، سیروس (1393). مطالعات اجتماعی روان‌شناختی زنان، سال12، شماره2، 117-146.
خوشگویان فرد، علیرضا (1386). روش‌شناسی کیو. تهران انتشارات مرکز تحقیقات صداوسیما.
خیاطان، فلور؛ احدی، حسن؛ کامکار، منوچهر؛ نفیسی، غلامرضا (1391). الگوی ساختاری رابطة آسیب­های روانی ـ سازمانی با فشار شغلی، رضایت شغلی و سلامت روان با توجه به نقش واسطه­ای کمال­گرایی شغلی در معلمان. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی. سال سیزدهم، شماره4 ، 32-18.
دادفر، محمدشتا و عبدالهی، امیر (1392). طراحی الگوی دوسطحی ارتقای شغلی مدیران بر مبنای عدالت سازمانی در سازمان‌های دولتی جمهوری اسلامی ایران، نشریه علمی پژوهشی بهبود مدیریت.سال هفتم، شماره 3، 25- 41.
دانایی‌فرد، حسن؛ حسینی، سید یعقوب و شیخها، روزبه (1932). روش‌شناسی کیو: شالوده‌های نظری و چارچوب انجام پژوهش. تهران: صفار.
رحیم نیا، فریبرز و عارف، معصومه (1393). تأثیر بازاریابی داخلی و گردش شغلی بر قصد ترک شغل، مرکز تحقیقات مراقبت‌های پرستاری در ایران. سال هفتم، شماره 7، 50-60.
صادقی کیا، محمد (1395). شناسایی الگوهای ذهنی مشترک مدیران در خصوص تفکر استراتژیک (مورد مطالعه منطقه آزاد کیش). پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت دولتی. دانشگاه ایلام.
قربان زاده، زهرا (1388). بررسی متغیرهای اثرگذار برافزایش انگیزه پیشرفت کارکنان بانک کشاورزی خراسان جنوبی (براساس مدل EFQM). پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور استان تهران. دانشکده مدیریت.
کرد تمینی، بهمن و کوهی، ملیحه. (1390). بررسی رابطه تعهد سازمانی با فرسودگی شغلی و معنویت سازمانی. پژوهش‌های مدیریت عمومی. سال چهارم، شماره ،14 33-47.
ملکی، مرتضی و حسینی، سیده فریبا (1393). شناسایی و الویت‌بندی عوامل مؤثر در بازاریابی کارآفرینانه در شرکت­های کوچک و متوسط (روش کیو)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد MBA، دانشگاه سمنان.
منصوری، رضا (1376). توسعه: گره‌ها و ر­­­­گه‌های فرهنگی، فصلنامه رهیافت، شماره هفدهم، شماره2، 14-21.
نجاتی آجی بیشه، مهران و جمالی، رضا (1386). شناسایی و رتبه بندی موانع ارتقای شغلی زنان و بررسی ارتباط آن با ابعاد عدالت سازمانی: زنان شاغل دانشگاه یزد؛ مجله مطالعات زنان، سال سوم، شماره،1، 21-35.
نیک‌رفتار، طیبه (1391). روش کیو و کاربرد آن در یک مطالعه موردی. تهران، نگاه دانش، چاپ اول.
Addison, J. T., Ozturk, O. D., & Wang, S. (2014). Job Promotion in Midcareer: Gender, Recession and Crowding. Monthly Lab. Rev., 137, 1.
Akhtar-Danesh, N. Baumann, A. & Cordingley, L. (2008). Q-Methodology in nursing research a promising method for the study of subjectivity. Western Journal of Nursing Research, 30(6), 759-773.
Amiri, F. (2006). Measuring organization's performance. Tadbir Monthly Magazine, 17(168), 23-29.
Baker, G. & Holmstrom, B. (1995). Internal labor markets: Too many theories, too few facts. The American Economic Review, 85(2), 255-259.
Barron, J. M. & Loewenstein, M. A. (1985). On employer-specific information and internal labor markets. Southern Economic Journal, 431-445.
Bavendam, J. (2000). Effective Management through measurement: Special Reports, Volume, (6). Managing Job Satisfaction. Bevendam Research Inc.
Beckman, C. M. & Phillips, D. J. (2005). Interorganizational determinants of promotion: Client leadership and the attainment of women attorneys. American Sociological Review, 70(4), 678-701.
Bernhardt, D. & Scoones, D. (1993). Promotion, turnover, and preemptive wage offers. The American Economic Review, 771-791.
Brown, S. R. (1996). Q methodology and qualitative research. Qualitative health research, 6(4), 561-567.
Chen, S. Y. Wu, W. C. Chang, C. S. & Lin, C. T. (2015). Job rotation and internal marketing for increased job satisfaction and organisational commitment in hospital nursing staff. Journal of nursing management, 23(3), 297-306.
Cizek, G. J. (2012). Defining and distinguishing validity: Interpretations of score meaning and justifications of test use. Psychological Methods, 17(1), 31.
Corden, A.. & Thornton, P. (2002). Employment programmes for disabled people: lessons from research evaluations.
DeSouza, R. (2006). Walking upright here: Countering prevailing discourses through reflexivity and methodological pluralism. Muddy Creek Press.
Dessler, G. (2011). Fundamentals of human resource management: Pearson Higher Ed.
Ghapanchi, A.H.,  Aurum, A.(2010). Antecedents to IT personnel’s intentions to leave: A systematic literature review. J.Syst. Software.
Gibbons, R. & Waldman, M. (1999). Careers in Organizations: Theory and Evidence. Chapter 36 in Volume 3B of O. Ashenfelter and D. Card (eds.), Handbook of Labor Economics: North Holland.
Jacobs, J. A. (1989). Long-term trends in occupational segregation by sex. American Journal of Sociology, 160-173.
Jo, K. H., AN, G. J. & Doorenbos, A. Z. (2012). Attitudes of Korean adults towards human dignity: AQ methodology approach. Japan Journal of Nursing Science, 9(1), 101-111.
Meyerson, D. E. & Fletcher, J. K. (2000). A modest manifesto for shattering the glass ceiling. Harvard Business Review, 78(1), 126-136.
Mirsepasi, M. (1992). The need to strengthen the management skills. J Manag Stud, 32(8), 122-123.
Montgomery, J. D. & Farazmand, A. (2001). The strategic environment of public managers in developing countries. Public Administration And Public Policy, 94, 839-854.
Mustapha, N. & Zakaria, Z. C. (2013). The effect of promotion opportunity in influencing job satisfaction among academics in higher public institutions in malaysia. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 3(3), 20.
Naveed, A., Ahmad, U. & Bushra, F. (2011). Promotion: A predictor of job satisfaction a study of glass industry of Lahore (Pakistan). International Journal of Business And Social Science, 2(16)..
Pekkarinen, T. & Vartiainen, J. (2006). Gender differences in promotion on a job ladder: Evidence from Finnish metalworkers. ILR Review, 59(2), 285-301.
Steelman, T. A. & Maguire, L. A. (1999). Understanding participant perspectives: Q-methodology in national forest management. Journal of policy analysis and management, 18(3), 361-388.
Tabibi, S. J., Gohari, M. R. & Fallahdar, H. (2012). The relationship between job rotation and performance of environmental health unit staff in the health centers of Shahid Beheshti University of Medical Sciences. Pajoohandeh Journal, 17(3), 121-126.
Van Exel, J., & De Graaf, G. (2005). Q methodology: A sneak preview. Retrieved January, 24, 2009.
Wan, H. L., Sulaiman, M. & Omar, A. (2012). Procedural justice in promotion decisions of managerial staff in Malaysia. Asia Pacific business review, 18(1), 99-121.