معصومه مؤمنی مفرد؛ رضا سپهوند؛ سید نجم الدین موسوی؛ حجت وحدتی
چکیده
هدف از انجام این مطالعه، طراحی و تبیین الگوی ارزیابی عملکرد استانداران دولت جمهوری اسلامی ایران بوده است. این مطالعه براساس هدف کاربردی و از نظر ماهیت در حیطه مطالعات توصیفی قرار دارد. جامعه کیفی مورد مطالعه در پژوهش حاضر را کلیه استادان دانشگاهی در حوزه مدیریت دولتی و مدیریت استراتژیک و استانداران دولت جمهوری اسلامی ایران به همراه ...
بیشتر
هدف از انجام این مطالعه، طراحی و تبیین الگوی ارزیابی عملکرد استانداران دولت جمهوری اسلامی ایران بوده است. این مطالعه براساس هدف کاربردی و از نظر ماهیت در حیطه مطالعات توصیفی قرار دارد. جامعه کیفی مورد مطالعه در پژوهش حاضر را کلیه استادان دانشگاهی در حوزه مدیریت دولتی و مدیریت استراتژیک و استانداران دولت جمهوری اسلامی ایران به همراه مدیران ارشد وزارت کشور تشکیل دادند. تعداد مشارکتکنندگان در این مطالعه 18 نفر بودهاند. جامعه آماری مطالعه در بخش کمی را خبرگان آگاه به موضوع همچون استانداران دولت جمهوری اسلامی ایران، معاونین و مدیران ارشد استانداریهای دولت ج. ا. ا تشکیل دادند. نمونهگیری با استفاده از روش غیراحتمالی در دسترس صورت گرفت که تعداد 48 نفر از جامعه آماری موردنظر بهعنوان نمونه پژوهش تعیین شدند. یافتههای این مطالعه در بخش کیفی منجر به شناسایی 12 مقوله اصلی شامل دانش جغرافیایی، آگاهی فرهنگی، بلوغ اجتماعی، ادراک سیاسی، رشد اقتصادی، توسعه رفاهی، رضایت ذی‌نفعان، سطح امنیت، سرمایه اجتماعی، مشارکت سیاسی، تعاملات و بهرهوری بهعنوان ابعاد ارزیابی عملکرد استانداران شد. مدل‌سازی، ابعاد ارزیابی عملکرد را در 5 سطح طبقهبندی نمود که در آن دانش جغرافیایی بهعنوان اثرگذارترین و رضایت ذی‌نفعان، مشارکت سیاسی و بهرهوری بهعنوان اثرپذیرترین ابعاد در نظر گرفته شدند.
عبدالرضا غنی‌زاده؛ روح‌اله نوری؛ اکبر حسن‌پور؛ یوسف وکیلی
چکیده
یک دهه از استقرار و اجرای نظام مدیریت عملکرد فعلی سازمانهای بخش دولتی ایران براساس ضوابط قانون مدیریت خدمات کشوری، سپری می‌شود؛ اما آسیب‌شناسی علمی و جامعی از این نظام منتشر نشده است. اگر عارضه‌ها و نارسایی‌های احتمالی نظام کنونی در کنار یکدیگر جای‌گیرند و استمرار یابند موجب شکاف‌های عمیق عملکردی خواهند شد، ازاین‌رو، هدف این ...
بیشتر
یک دهه از استقرار و اجرای نظام مدیریت عملکرد فعلی سازمانهای بخش دولتی ایران براساس ضوابط قانون مدیریت خدمات کشوری، سپری می‌شود؛ اما آسیب‌شناسی علمی و جامعی از این نظام منتشر نشده است. اگر عارضه‌ها و نارسایی‌های احتمالی نظام کنونی در کنار یکدیگر جای‌گیرند و استمرار یابند موجب شکاف‌های عمیق عملکردی خواهند شد، ازاین‌رو، هدف این پژوهش آسیب‌شناسی نظام مذکور است. در اجرای پژوهش، نخست مبانی نظری مدیریت عملکرد (در سطح سازمان) مطالعه شد و منابع منتخب مرور، طبقهبندی و تحلیل مضمون شدند. پس از آن براساس مضامین استخراج شده، مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با 19 نفر از خبرگان مدیریت عملکرد در سازمانهای بخش دولتی کشور انجام پذیرفت. خبرگان مذکور با لحاظ شرایط علمی، تجربی و ادراکی به شیوه گلوله برفی شناسایی شدند. سپس تحلیل مضمون دادههای مصاحبه‌ها به روش استقرایی انجام پذیرفت و آسیب‌شناسی محقق شد. در این مرحله 500 کد به داده‌ها اختصاص پیدا کرد. یافتههای پژوهش مشتمل بر یک مضمون فراگیر (آسیب‌های نظام مدیریت عملکرد سازمانهای بخش دولتی کشور)، 6 مضمون سازمان‌دهنده (آسیب‌های عمده شامل: مشکلات مربوط به برنامهریزی، نارسایی‌های قانونی و زمینه‌ای، مشکلات تخصصی و ضعف بینش، مشکلات مربوط به تعارض منافع، نارسایی‌های اجرایی و لجستیکی، مشکلات نظری در مدل کنونی) و 55 مضمون پایه (عارضه‌های فرعی) است با لحاظ تنوع، تعدد و گستره آسیب‌های مذکور بجاست که اقدامات اصلاحی، با مشارکت تخصص‌های متنوع در حوزه دانش مدیریت انجام پذیرد. برخی اصلاحات در داخل نظام مذکور امکان‌پذیر می‌باشند ولی بعضی دیگر نیازمند بهبود در دیگر زیرسیستم‌های نظام اداری هستند.
لیلا قاسمی اسفهلان؛ صمد خباز باویل
چکیده
شفافیت در سازمانهای دولتی بیانگر آشکار بودن مبانی تصمیم‌گیری و سازوکارهای حاکم بر عملکرد نظام اداری دولت است و بهعنوان مؤثرترین ابزار مبارزه با فساد اداری برای استقرار دولتی کارآمد و اثربخش و ایجاد جامعه‌ای پایدار به‌کار می‌رود. ازاین‌رو، پژوهش حاضر با هدفارائۀ الگوی عوامل مؤثر بر شفافسازی عملکرد سازمانهای دولتی انجام ...
بیشتر
شفافیت در سازمانهای دولتی بیانگر آشکار بودن مبانی تصمیم‌گیری و سازوکارهای حاکم بر عملکرد نظام اداری دولت است و بهعنوان مؤثرترین ابزار مبارزه با فساد اداری برای استقرار دولتی کارآمد و اثربخش و ایجاد جامعه‌ای پایدار به‌کار می‌رود. ازاین‌رو، پژوهش حاضر با هدفارائۀ الگوی عوامل مؤثر بر شفافسازی عملکرد سازمانهای دولتی انجام شده است. ابتدا در این پژوهش عواملمؤثر بر شفافسازی عملکرد سازمانهای دولتی بهکمک مطالعات کتابخانهای احصا شده و سپسبا استفادهاز نظرات خبرگان دانشگاهی دارای تحصیلات مرتبط در کشور و بهره‌گیری ازتکنیکدلفی این عوامل بررسی و پس از تعدیل و تأیید آنها پرسشنامۀ نهایی جهت جمعآوری دادههای کمی تدوین و در اختیار مدیران بخشهای مختلف سازمانهای دولتی در ایران به شیوه نمونهگیری در دسترس قرار گرفت. درنهایت تحلیل مسیر و ارائۀ الگو از طریق مدل‌سازی معادلات ساختاری انجام گرفته و برای رتبه‌بندی عوامل از آزمون فریدمن استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که الگوی عوامل مؤثر بر شفافسازی عملکرد سازمانهای دولتی مشتمل بر شش متغیر: نقش و کارکرد مردم، فناوری اطلاعات و ارتباطات، مسائل قانونی، مسائل محیطی، مسائل مدیریتی و مسائل ساختاری و فرآیندی است. این متغیرها در سطح جهانی مطرح است ولی تحلیل و رتبه‌بندی آنها از دیدگاه مدیران دولتی در ایران نشان داد که بیشترین ضریب مسیر مربوط به متغیر فناوری اطلاعات و ارتباطات است و دو متغیر عوامل ساختاری و فرآیندی و فناوری اطلاعات و ارتباطات دارای بیشترین رتبه در شفافسازی عملکرد سازمانهای دولتی در ایران هستند.
علاءالدین رفیع زاده؛ ناصر میرسپاسی؛ عادل آذر
دوره 4، شماره 4 (پیاپی 16) ، مهر 1395، ، صفحه 81-100
چکیده
یک نظام ارزیابی و پایش در قالب مدیریت عملکرد که برنامههای کلان دولت را با یک نگرش سیستمی در تمام سطوح، مورد پایش قرار داده و بازخوردهای لازم را جهت هموار کردن راه رسیدن به اهداف و برنامههای تعیین‌شده ارائه نماید، یکی از ضرورتهاست. لذا هدف اصلی این مقاله طراحی مدل جامع مدیریت عملکرد در سطح دولت و دستگاههای اجرایی میباشد. ...
بیشتر
یک نظام ارزیابی و پایش در قالب مدیریت عملکرد که برنامههای کلان دولت را با یک نگرش سیستمی در تمام سطوح، مورد پایش قرار داده و بازخوردهای لازم را جهت هموار کردن راه رسیدن به اهداف و برنامههای تعیین‌شده ارائه نماید، یکی از ضرورتهاست. لذا هدف اصلی این مقاله طراحی مدل جامع مدیریت عملکرد در سطح دولت و دستگاههای اجرایی میباشد. برای انجام این مطالعه، از روش تحقیق ترکیبی استفاده شده است، بدین‌صورت که؛ در مرحله اول رویکردها و مدلهای مربوط به مدیریت عملکرد موردبررسی قرارگرفته و با استفاده از روش کیفی تحلیل مضمونی، مضامین استخراج‌شده از ادبیات علمی در قالب سه سطح؛ «استراتژیک»، «سازمان» و «کارکنان» کدبندی شد. در مرحله دوم متغیرهای 27 گانه احصا شده، در قالب پرسشنامهای تنظیم و در بین نمونهای 132 نفری که با استفاده از جدول مورگان از بین جامعه 210 نفری نظام برنامهریزی کشور انتخاب شده بود، توزیع گردیده و اطلاعات جمعآوری شده با استفاده از نرمافزار لیزرل مورد تحلیل قرار گرفت. یافتههای تحقیق حاکی از این است که تمامی متغیرهای 27 گانه احصا شده در قالب سطوح مذکور، بهعنوان متغیرهایی که بایستی در طراحی مدل مدیریت عملکرد موردتوجه قرار گیرند، مورد تأیید قرار گرفت. همچنین با توجه به این‌که قدر مطلق مقدار آماره t برای تمامی روابط بین متغیرها بزرگتر از مقدار بحرانی 96/1 و نیز تمامی بارهای عاملی در حالت استاندارد بزرگتر از 5/0 بدست آمد، لذا هیچ‌کدام از روابط رد نشده و تمامی متغیرها و روابط تائید شد و درنهایت مدل اولیه تحقیق نیز تائید شد.
علت یابی
مجتبی رفیعی؛ عباسعلی قدیریان؛ سید علی اکبر احمدی؛ ابوالحسن فقیهی
دوره 4، شماره 3 (پیاپی 15) ، تیر 1395، ، صفحه 119-132
چکیده
در شرایطی که فضای کسب‌وکار هرروز پویا‌تر و پیچیده‌تر می‌شود ایجاد و توسعه مزیت‌های رقابتی پایدار، تابع نوآور بودن و بهبود مستمر فناوری‌های موجود است و سازمانهای تحقیق و توسعه وابسته به شرکت‌ها، نقش مهمی در این زمینه ایفاء می‌کنند.اما همواره یکی از چالش‌های اساسی مدیران ارشد آنها، چگونگی بهبود عملکرد این سازمانها است ...
بیشتر
در شرایطی که فضای کسب‌وکار هرروز پویا‌تر و پیچیده‌تر می‌شود ایجاد و توسعه مزیت‌های رقابتی پایدار، تابع نوآور بودن و بهبود مستمر فناوری‌های موجود است و سازمانهای تحقیق و توسعه وابسته به شرکت‌ها، نقش مهمی در این زمینه ایفاء می‌کنند.اما همواره یکی از چالش‌های اساسی مدیران ارشد آنها، چگونگی بهبود عملکرد این سازمانها است .درحالی‌که پژوهشگران معتقد هستند رهبری، فرهنگ و جو سازمانی مهمترین عوامل مؤثر در این زمینه هستند ولی مطالعات بسیار محدودی در مورد تأثیر ترکیب این عوامل بر عملکرد آن صورت گرفته است.هدف این مطالعه،پر کردن این خلأ است. جامعه آماری، سازمانهای تحقیق و توسعه وزارت نفت میباشد. روش تحقیق ترکیبی است. ابزار گردآوری داده‌ها در مرحله کیفی، آرشیوی و در مرحله کمی،از پرسشنامه تدوین و تأییدشده مرحله قبل استفاده شده است.داده‌ها از476 نفر از مدیران پژوهشی و پژوهشگران این سازمانها جمعآوری شد. برای تحلیل داده‌ها و تأیید فرضیه‌های تحقیق از روش الگویابی معادلات ساختاری بهره‌گیری شد. نتایج تحقیق نشان داد که رهبران اثر مستقیم معنی‌داری بر بهبود عملکرد این سازمانها ندارند زیرا فرهنگ و جو سازمانی میانجی و تعدیل‌کننده رابطه رهبری و عملکرد هستند. بنابراین باید از دخالت‌های مستقیم در این امور پرهیز نمایند و از طریق توسعه فرهنگ و شکل دادن به جو سازمانی نوآور، بهرهوری و عملکرد این سازمانها را به‌طور مستمر بهبود بخشند.
مدل سازی
محمد موسوی
دوره 4، شماره 2 (پیاپی 14) ، اردیبهشت 1395، ، صفحه 99-116
چکیده
در این پژوهش، کارت امتیازی متوازن، جهت ارزیابی سازمان های وابسته به شهرداری، توسعه داده شد. با وجود الگوهای متعدد طراحی شده جهت ارزیابی عملکرد واحدهای زیر مجموعه شهرداری مشهد، الگویی که وجوه افتراق ذاتی سازمان ها را توأمان با وجوه عملکردی آنها را مورد توجه قرار دهد، ارایه نشد. از این رو، هدف از این پژوهش، تدوین الگویی است که مضاف بر ...
بیشتر
در این پژوهش، کارت امتیازی متوازن، جهت ارزیابی سازمان های وابسته به شهرداری، توسعه داده شد. با وجود الگوهای متعدد طراحی شده جهت ارزیابی عملکرد واحدهای زیر مجموعه شهرداری مشهد، الگویی که وجوه افتراق ذاتی سازمان ها را توأمان با وجوه عملکردی آنها را مورد توجه قرار دهد، ارایه نشد. از این رو، هدف از این پژوهش، تدوین الگویی است که مضاف بر ارائه ی شاخص های عملکردی، عوامل خارج از اراده سازمان های تابعه که بر عملکرد آنها تأثیر گذار است را نیز مورد توجه قرار دهد. به عبارت دیگر این پژوهش در پی آن بوده تا به این سئوال مهم پاسخ دهد که براستی چه عوامل درونی و بیرونی بر عملکرد سازمان های تابعه شهرداری مشهد اثر گذار است و سهم هریک از این عوامل به چه میزان بوده است. این تحقیق، از حیث هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات، کیفی محسوب می شود. در این تحقیق، از روش دلفی برای احصای نظر خبرگان که شامل مدیران کلیه سازمان ها و شرکت های تابعه شهرداری مشهد (14 سازمان و 6 شرکت تابعه)، بوده اند، استفاده شد. الگوی طراحی شده نهایی مشتمل بر7 شاخص خوشه بندی مالی، 2 شاخص خوشه بندی مشتری، 5 شاخص خوشه بندی فرایند، 2 شاخص خوشه بندی رشد، 7 شاخص عملکردی مالی، 4 شاخص عملکردی مشتری، 7 شاخص عملکردی فرایند و 7 شاخص عملکردی رشد بود. این پژوهش به مدیران ارشد شهرداری مشهد یاری می رساند که چگونه عملکرد سازمان های تابعه را با لحاظ قراردادن ویژگی های ذاتی هر یک از آنها، مورد پایش قرار دهند.
مدل سازی
اسفندیار فرج‌وند؛ لیلا قاسمی اسفهلان
چکیده
در اقتصاد دانشی، دارایی‌های فکری و بهویژه سرمایههای انسانی جزو مهمترین دارایی‌های سازمانی به شمار می‌رود و موفقیت بالقوة سازمانها، ریشه در قابلیت‌های و شایستگی‌های فکری آنها دارد. هدف پژوهش حاضر، تبیین رابطه بین سرمایه فکری و عملکرد است. پژوهش حاضر به روش توصیفی– همبستگی اجرا شده است و از نظر هدف، ...
بیشتر
در اقتصاد دانشی، دارایی‌های فکری و بهویژه سرمایههای انسانی جزو مهمترین دارایی‌های سازمانی به شمار می‌رود و موفقیت بالقوة سازمانها، ریشه در قابلیت‌های و شایستگی‌های فکری آنها دارد. هدف پژوهش حاضر، تبیین رابطه بین سرمایه فکری و عملکرد است. پژوهش حاضر به روش توصیفی– همبستگی اجرا شده است و از نظر هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر قلمرو موضوعی در حیطه منابع انسانی میباشد. همچنین، از پرسشنامه جهت گردآوری داده‌ها استفاده شده است.
نتایج مبتنی بر دادههای تجربی جمعآوری شده از کارکنان اداره آب و فاضلاب تبریز است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که سرمایه فکری تأثیر مثبت معنی‌داری بر عملکرد دارد. همچنین با توجه به نتایج به دست آمده از آزمون همبستگی، سرمایه ارتباطی (با ضریب همبستگی 898/.) بیشترین تأثیر را بر عملکرد داشته و سرمایه انسانی نیز بیشترین تأثیر را بر سرمایه ساختاری دارد. در این پژوهش، از مدل دانشگاه وسترن آنتاریو بهره گرفته شده است. علاوه بر این، سعی پژوهش حاضر، تکمیل و بهبود روابط موجود در این مدل بهمنظور استفاده بهتر از آن است.
دوره 1، شماره 2 (پیاپی 2) ، فروردین 1392، ، صفحه 36-23
چکیده
چکیده
به طور کلی هدف اصلی مدیران، بهبود پیامدهای سازمانی است. برای تحقق این امر، راهکارهای مختلفی از سوی صاحب‌نظران ارائه شده است. یکی از موضوعات جدیدی که در این ارتباط مطرح شده، سرمایة روان‌شناختی است. سرمایة روان‌شناختی بر توانمندی‌ها و داشته‌های فرد تأکید می‌کند و به موضوعات مثبت زندگی بشر نظیر شادکامی، خلاقیت، هوش ...
بیشتر
چکیده
به طور کلی هدف اصلی مدیران، بهبود پیامدهای سازمانی است. برای تحقق این امر، راهکارهای مختلفی از سوی صاحب‌نظران ارائه شده است. یکی از موضوعات جدیدی که در این ارتباط مطرح شده، سرمایة روان‌شناختی است. سرمایة روان‌شناختی بر توانمندی‌ها و داشته‌های فرد تأکید می‌کند و به موضوعات مثبت زندگی بشر نظیر شادکامی، خلاقیت، هوش هیجانی، خردمندی، خودآگاهی، بهزیستی، خوش‌بینی و نظایر آن می‌پردازد و سعی می‌کند با نگاهی علمی و عملی، حضور این مؤلّفه‌های مثبت را در زندگی بشر هموارتر سازد. با توجه به گسترش روز افزون رویکرد سرمایة روان‌شناختی در سازمانها، مقاله حاضر به بررسی و تبیین نقش سرمایة روان‌شناختی در پیامدهای سازمانی (عملکرد شغلی، تعهد سازمانی، رضایت شغلی) پرداخته است. به این منظور، پژوهشگران ضمن مرور کامل مبانی نظری پژوهش و با استفاده از روش توصیفی- پیمایشی و با انتخاب اعضای نمونة آماری به روش تصادفی از بین کارکنان سازمانهای دولتی استان تهران، فرضیه‌های پژوهش را با استفاده روش معادلات ساختاری و رگرسیون، مورد سنجش قرار داده‌اند. یافتههای مربوط به آزمون فرضیه‌های این پژوهش حاکی از آن است که سرمایة روان‌شناختی آثار و پیامدهای مثبتی بر عملکرد شغلی، رضایت شغلی و تعهد سازمانی دارد. در این میان، مؤلفة تاب‌آوری دارای بالاترین رتبه و خوش‌بینی، پایین‌ترین رتبه را داشته‌اند. همچنین این بررسی نشان داد که جو سازمانی نقش متغیّر تعدیل‌گر میان سرمایة روان‌شناختی و پیامدهای سازمانی ایفا می‌کند.
