نوع مقاله : اکتشافی
نویسندگان
1 دکتری، گروه مدیریت دولتی؛ پژوهشگر گروه آمار و مدیریت سازمانی پژوهشگاه قوه قضائیه، تهران، ایران.
2 استادیار، گروه مهندسی پیشرفته، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.
چکیده
ساختارها و فرایندها در هر سازمان مهم‌ترین بعد آن سازمان محسوب شده و به عبارتی نرم‌افزار سازمان‌ها جهت انجام مأموریت‌هایشان هستند. دستگاه قضا، با مأموریت خطیر حقگستری و تحقق عدالت در جامعه، دارای ساختارها و فرایندهایی پیچیده و چندبعدی بوده و بر مبنایِ همین ساختارها و فرایندها، این مأموریت خطیر را پیش می‌برد. در واقع باید گفت که اثربخشی قوه قضائیه به‌مثابه حلقه بازخوردِ نظام حکمرانی کشور، اثری مستقیم بر کلیت کارآمدی نظام خواهد داشت، و لذا شناسایی مستمر آسیبهای موجود در ساختارها و فرایندهای قوه قضائیه میتواند موجب ارتقای عملکرد حکمرانی قضایی و به‌تبع آن، نظام حکمرانی کشور شود. پژوهش حاضر با هدف شناسایی آسیبهای ساختاری قوه قضائیه انجام شده؛ و پس از مطالعه سند تحول قضایی، و مصاحبه با قضات و خبرگان، 83 آسیب ساختاری احصا و در قالب 11 مقوله کلی طبقه‌بندی شدند. در گام بعد با استفاده از مدل‌سازی ساختاری تفسیری و تحلیل میکمک به اولویت‌بندی و طبقه‌بندی آن‌ها پرداخته و مشخص شد که چهار آسیب تخصصی نبودن رسیدگی‌ها و آیین‌نامه‌های دادرسی؛ نبود شفافیت نسبی در فرایندهای دادرسی؛ عدم وجود سازوکارهای مناسب جهت بازخوردگیری، یادگیرندگی و هوشمندی نظام قضایی، و ضعف در نظام بودجه‌ریزی و تخصیص منابع مالی؛ جز اثرگذارترین آسیبهای ساختاری موجود در دستگاه قضا بوده و نبود سازوکارهای فرایندی منسجم در راستای کاهش اطاله دادرسی که مهم‌ترین مسئله مبتلا به دستگاه قضا است، جز اثرپذیرترین آسیب شناسایی شده است که قوه قضائیه برای رفع آن باید آسیبهای یازده‌گانه در سطوح بالاتر را برطرف کرده و از این رهگذر به کاهش اطاله دادرسی دست یابد.
کلیدواژه‌ها
- آسیب‌شناسی
- قوه قضائیه
- ساختار قوه قضائیه
- فرایندهای دستگاه قضا
- قوانین و مقررات
- مدل‌سازی ساختاری تفسیری
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Analyzing and Formulating the Structural Damages of the Judicial System of the Islamic Republic of Iran
نویسندگان [English]
- Fatemeh Rahmani 1
- Mahdi Abdolhamid 2
1 Ph.D., Department of Public Administration; Researcher of Statistics and Organizational Management Judiciary Research Institute, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Progress Engineering, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran.
چکیده [English]
Structures and processes in any organization are the most important dimension, in other words, the software of organizations to perform their missions. The judiciary, with the serious mission of justice and the realization of justice in society, has complex and multidimensional structures and processes, and based on these structures and processes, it carries out this serious mission. In fact, it should be said that the effectiveness of the judiciary as a feedback loop of the country's governance system will have a direct impact on the overall efficiency of the system, and therefore continuous identification of damage to the structures and processes of the judiciary can improve the performance of the judiciary and consequently It will become the system of governing the country. The present study aimed to identify the structural damage of the judiciary; After studying the Judicial Transformation Document, and other related research in this field, and interviewing judges and experts, 83 structural injuries were counted and classified into 11 general categories. In the next step, using interpretive structural modeling and Mikmak analysis, they were prioritized and classified, and it was identified that the four disadvantages were the lack of specialized proceedings and the rules of procedure; Lack of relative transparency in litigation; Lack of appropriate mechanisms for feedback, learning and intelligence of the judiciary and weakness in the budgeting system and allocation of financial resources; Is one of the most effective structural damages in the judiciary and the lack of coherent process mechanisms to reduce delays, which is the most important issue in the judiciary, has been identified as one of the most effective damages that the judiciary must eliminate eleven damages at higher levels solving and thereby reduce trial delays.
کلیدواژه‌ها [English]
- Pathology
- Judiciary
- Structure of the Judiciary
- Judicial Processes
- Laws and Regulations
- Interpretive Structural Modeling
)