مدیریت دولتی
فاطمه رحمانی؛ مهدی عبدالحمید
چکیده
ساختارها و فرایندها در هر سازمان مهم‌ترین بعد آن سازمان محسوب شده و به عبارتی نرم‌افزار سازمان‌ها جهت انجام مأموریت‌هایشان هستند. دستگاه قضا، با مأموریت خطیر حقگستری و تحقق عدالت در جامعه، دارای ساختارها و فرایندهایی پیچیده و چندبعدی بوده و بر مبنایِ همین ساختارها و فرایندها، این مأموریت خطیر را پیش می‌برد. در واقع باید ...
بیشتر
ساختارها و فرایندها در هر سازمان مهم‌ترین بعد آن سازمان محسوب شده و به عبارتی نرم‌افزار سازمان‌ها جهت انجام مأموریت‌هایشان هستند. دستگاه قضا، با مأموریت خطیر حقگستری و تحقق عدالت در جامعه، دارای ساختارها و فرایندهایی پیچیده و چندبعدی بوده و بر مبنایِ همین ساختارها و فرایندها، این مأموریت خطیر را پیش می‌برد. در واقع باید گفت که اثربخشی قوه قضائیه به‌مثابه حلقه بازخوردِ نظام حکمرانی کشور، اثری مستقیم بر کلیت کارآمدی نظام خواهد داشت، و لذا شناسایی مستمر آسیبهای موجود در ساختارها و فرایندهای قوه قضائیه میتواند موجب ارتقای عملکرد حکمرانی قضایی و به‌تبع آن، نظام حکمرانی کشور شود. پژوهش حاضر با هدف شناسایی آسیبهای ساختاری قوه قضائیه انجام شده؛ و پس از مطالعه سند تحول قضایی، و مصاحبه با قضات و خبرگان، 83 آسیب ساختاری احصا و در قالب 11 مقوله کلی طبقه‌بندی شدند. در گام بعد با استفاده از مدل‌سازی ساختاری تفسیری و تحلیل میکمک به اولویت‌بندی و طبقه‌بندی آن‌ها پرداخته و مشخص شد که چهار آسیب تخصصی نبودن رسیدگی‌ها و آیین‌نامه‌های دادرسی؛ نبود شفافیت نسبی در فرایندهای دادرسی؛ عدم وجود سازوکارهای مناسب جهت بازخوردگیری، یادگیرندگی و هوشمندی نظام قضایی، و ضعف در نظام بودجه‌ریزی و تخصیص منابع مالی؛ جز اثرگذارترین آسیبهای ساختاری موجود در دستگاه قضا بوده و نبود سازوکارهای فرایندی منسجم در راستای کاهش اطاله دادرسی که مهم‌ترین مسئله مبتلا به دستگاه قضا است، جز اثرپذیرترین آسیب شناسایی شده است که قوه قضائیه برای رفع آن باید آسیبهای یازده‌گانه در سطوح بالاتر را برطرف کرده و از این رهگذر به کاهش اطاله دادرسی دست یابد.
مدیریت دولتی
عبدالمجید نادری سمسانی؛ اکبر اعتباریان خوراسگانی؛ مهربان هادی پیکانی؛ البرز قیتانی
چکیده
در شرایطی که شاهد رشد روزافزون خدمات مبتنی بر شبکه و سامانه‌ها هستیم، با محدود شدن همه فرایندها به بسترهای فناوری اطلاعات و ارتباطات، عده‌ای از افراد به نام نتوکرات در سازمان‌ها با اشراف بر پایگاه‌های داده، بسترهای ارتباطی و شبکه‌های رایانه‌ای و سامانه‌های کاربردی، می‌توانند در سازمان‌ها وابستگی ناملموس و مدیریت شده ایجاد ...
بیشتر
در شرایطی که شاهد رشد روزافزون خدمات مبتنی بر شبکه و سامانه‌ها هستیم، با محدود شدن همه فرایندها به بسترهای فناوری اطلاعات و ارتباطات، عده‌ای از افراد به نام نتوکرات در سازمان‌ها با اشراف بر پایگاه‌های داده، بسترهای ارتباطی و شبکه‌های رایانه‌ای و سامانه‌های کاربردی، می‌توانند در سازمان‌ها وابستگی ناملموس و مدیریت شده ایجاد نمایند. پژوهش حاضر از حیث پارادایم در گروه اثبات‌گرایی و انتقادی قرار دارد و به صورت ترکیبی (کیفی و کمی) و با روش داده‌بنیاد نظام‌مند انجام شد. داده‌ها در مرحله کیفی با استفاده از مصاحبه نیمه‌ساختار یافته با 17 نفر از خبرگان سازمانی و دانشگاهی جمع‌آوری گردید. در تجزیه و تحلیل داده‌ها با روش کدگذاری به دنبال مقایسه مداوم مفاهیم، 246 کد مفهومی استخراج و موارد مشابه در 32 مقوله دسته‌بندی و سپس براساس مدل اشتراوس و کوربین در شش بعد پدیده محوری، شرایط علی، زمینه‌ای و مداخله‌گر و راهبردها و پیامدها جای گرفتند. سپس در مرحله کمی، با نمونه آماری به تعداد 350 نفر و استفاده از تحلیل عاملی تأییدی و روش معادلات ساختاری از طریق نرم‌افزار SPSS26 و آموس 26 مدل مورد تأیید قرار گرفت. به‌کارگیری نتایج این پژوهش باعث توسعه، بهبود و برقراری امنیت روانی در سازمان و مدیران در کنار بهره‌مندی هم‌زمان از فناوری‌های نوین و همچنین دانش و تخصص نتوکرات‌ها خواهد شد.
مدیریت دولتی
داوود شفیعی پور؛ اکبر بهمنی چوب بستی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر سنجش تأثیر رهبری اخلاقی بر آوای نوع‌دوستانه کارکنان اداره کل امور مالیاتی استان گلستان بود که به روش توصیفی پیمایشی با طرح همبستگی انجام شد. جامعه آماری موردبررسی شامل 600 نفر کارکنان شاغل در اداره کل امور مالیاتی استان گلستان که در سال 1400 مشغول به خدمت بوده و نمونه آماری با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌بندی‌شده ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر سنجش تأثیر رهبری اخلاقی بر آوای نوع‌دوستانه کارکنان اداره کل امور مالیاتی استان گلستان بود که به روش توصیفی پیمایشی با طرح همبستگی انجام شد. جامعه آماری موردبررسی شامل 600 نفر کارکنان شاغل در اداره کل امور مالیاتی استان گلستان که در سال 1400 مشغول به خدمت بوده و نمونه آماری با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌بندی‌شده از طریق جدول کرجسی-مورگان 234 نفر تعیین شد. ابزار اندازه‌گیری شامل پرسشنامه‌های رهبری اخلاقی از براون و تروینو (2006) با 10 گویه، آوای نوع‌دوستانه از زهیر و اردوغان (2011) با 5 گویه، اعتماد شناختی از یانگ و ماس‌هولدر (2010) با 5 گویه و بهزیستی روان‌شناختی آکسفورد (OHI) با 29 گویه بود که ضرایب آلفای کرونباخ آن‌ها به ترتیب برابر با 935/0، 857/0، 860/0 و 966/0 به دست آمد. داده‌ها از طریق آزمون‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون و تحلیل واریانس، با استفاده از نرم‌افزار SPSS25 مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که رهبری اخلاقی تأثیر مثبت و معنی‌دار بر آوای نوع‌دوستانه، اعتماد شناختی و بهزیستی روان‌شناختی کارکنان دارد و همچنین تأثیر مثبت و معنی‌دار اعتماد شناختی و بهزیستی روان‌شناختی بر آوای نوع‌دوستانه کارکنان تأیید شد. اعتماد شناختی و بهزیستی روان‌شناختی نقش واسطه‌ای معناداری در رابطه بین رهبری اخلاقی با آوای نوع‌دوستانه کارکنان اداره کل امور مالیاتی استان گلستان ایفا می‌کند.
مدیریت دولتی
مهدی محمدی؛ فرشید اصلانی؛ حبیب کاظمی
چکیده
بروز و ظهور صاحب‌منصبان ناشایسسته و بله قربان‌گو که همچون عروسکان خیمه شب بازی با تملق و چاپلوسی درصدد اطاعت محض از فرمان‌ها مافوق بوده و کلید رشد خود را در تملق‌گویی و بله قربان‌گویی دیده‌اند و نه در تخصص و تعهد و خدمت‌رسانی خالصانه، عواقب و پیامدهای ناگواری در سازمان‌ها خواهد داشت. ازاین‌رو هدف پژوهش ...
بیشتر
بروز و ظهور صاحب‌منصبان ناشایسسته و بله قربان‌گو که همچون عروسکان خیمه شب بازی با تملق و چاپلوسی درصدد اطاعت محض از فرمان‌ها مافوق بوده و کلید رشد خود را در تملق‌گویی و بله قربان‌گویی دیده‌اند و نه در تخصص و تعهد و خدمت‌رسانی خالصانه، عواقب و پیامدهای ناگواری در سازمان‌ها خواهد داشت. ازاین‌رو هدف پژوهش حاضر تحلیل پدیدة عروسک خیمه شب بازی در مدیران است. پژوهش حاضر اکتشافی و با بهرهگیری از رویکرد کیفی با روش تحلیل مضمون صورت گرفته است. در پژوهش حاضر بهمنظور گردآوری اطلاعات از روش مصاحبة عمیق استفاده شده است. جامعة آماری این پژوهش، کلیة خبرگان و متخصصان درزمینة سازمان و مدیریت هستند. روش نمونه‌گیری پژوهش، روش نمونه‌گیری هدف‌مند است. در این پژوهش 13 مصاحبه برای رسیدن به نقطة اشباع نظری صورت گرفت. یافتهها در قالب 368 کدباز، 94 مضمون پایه، 45 مضمون سازماندهنده احصا گردید. با توجه به مضامین سازماندهنده و همچنین تحلیل مضامین منجر به شناسایی 4 مضمون فراگیر شرایط زمینه‌ای، عوامل فردی، شرایط مداخلهگرو پیامدها شد.
مدیریت دولتی
لیلا قاسمی اسفهلان؛ اکبر حسن‌پور؛ سعید جعفری نیا؛ بیژن عبدالهی
چکیده
امروزه مخالفت به‌راحتی در سازمان‌های مدرن رخ میدهد در نتیجه سازمان‌هایی که در آن مخالفت وجود دارد سالم‌تر هستند. هدف از این پژوهش ارائه الگویی برای مدیریت مخالفت سازمانی در دانشگاه‌های دولتی استان آذربایجان شرقی است. روش پژوهش حاضر به صورت کیفی و مبتنی بر نظریه مبنایی کوربین و استراوس است. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، مصاحبه ...
بیشتر
امروزه مخالفت به‌راحتی در سازمان‌های مدرن رخ میدهد در نتیجه سازمان‌هایی که در آن مخالفت وجود دارد سالم‌تر هستند. هدف از این پژوهش ارائه الگویی برای مدیریت مخالفت سازمانی در دانشگاه‌های دولتی استان آذربایجان شرقی است. روش پژوهش حاضر به صورت کیفی و مبتنی بر نظریه مبنایی کوربین و استراوس است. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل 17 نفر از استادان و خُبرگان دانشگاهی بود که به روش نمونه‌گیری هدف‌مند بهصورت گلوله برفی انتخاب شدند. براساس یافته‌های پژوهش حاضر، پدیدۀ محوری در دو بُعد اصلی سازنده با کدهایی نظیر اختلاف‌نظر، زیرسؤال بردن سیاست‌ها یا شیوه‌های سازمانی به شکل اصولی، روحیه کمک‌کننده، اصلاحی و منطقی بودن نظرات ارائه شده و ...؛ در بُعد غیرسازنده با کدهایی مانند اختلاف‌نظر، زیرسؤال بردن سیاست‌ها یا شیوه‌های سازمانی به شکل غیرمنطقی، ارائه نظرات بازخوردی منفی و مغرضانه و .... شناسایی شده است. شرایط علّی اثرگذار بر مخالفت سازمانی به سه دسته عوامل فردی، مدیریتی و سازمانی - ارتباطی تقسیم شده است. عوامل مداخله‌گر شناسایی شده، به دو دسته کلی: فشارهای نگرشی درون‌سازمانی، فشارهای برون‌سازمانی تقسیم شده است. عوامل زمینه‌ای شناسایی شده عبارت است از: شرایط روان‌شناختی و دانشی، زمینه جمعیت‌شناختی، زمینه مذهبی، شرایط ارتباطی/ سازمانی، الگوی رفتاری و نگرشی مدیران و فرهنگ و جوسازمانی حاکم. پیامدهای شناسایی شده در این پژوهش عبارت است از: پیامدهای فردی و گروهی، سازمانی و فراسازمانی.
مدیریت عمومی
روح اله حسینی؛ روح الله نظیفی
چکیده
در سازمان ها و نهادهای مختلف که ماموریت ها و وظایف اجتماعی دارند؛ مقوله خط مشی گذاری و تصمیم گیری سازمانی حساسیت و اهمیت ملی و در برخی مواقع بین المللی خواهد داشت. برای اتخاذ تصمیم‌های معقول و بهینه، باید الگوهای خط مشی گذاری ارزیابی و در نهایت بهترین و مناسب ترین آن انتخاب و پیاده شود. از آن جا که جمعیت هلال احمر در شرایط ...
بیشتر
در سازمان ها و نهادهای مختلف که ماموریت ها و وظایف اجتماعی دارند؛ مقوله خط مشی گذاری و تصمیم گیری سازمانی حساسیت و اهمیت ملی و در برخی مواقع بین المللی خواهد داشت. برای اتخاذ تصمیم‌های معقول و بهینه، باید الگوهای خط مشی گذاری ارزیابی و در نهایت بهترین و مناسب ترین آن انتخاب و پیاده شود. از آن جا که جمعیت هلال احمر در شرایط مختلف عادی تا بحرانی ماموریت های مختلفی به عهده دارد و بسیاری از ماموریت های آن در شرایط اضطراری و بحرانی است مسئله تصمیم گیری از حساسیت زیادی برخوردارد است و این حساسیت به خاطر تبعات و پیامدهای تصمیم می باشد. به همین منظور در این تحقیق الگوهای مختلف خط مشی گذاری در سیستم مدیریتی سازمانی جمعیت هلال احمر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل نخبگان شاغل در جمعیت هلال احمر می باشند. اطلاعات مورد نیاز با بهره گیری از دو روش کتابخانه ای و میدانی گردآوری شدند که در نتیجه آن، 11 الگوی خط مشی گذاری و 13 شاخص و معیار برای ارزیابی این الگوها شناسایی شد. پرسشنامه بین بیست و سه نفر از صاحب نظران با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی توزیع شد. فرایند تجزیه و تحلیل داده ها با بهره گیری از نرم افزار TOPSIS انجام شد. بر اساس یافته ها مشخص شد که مدنظر قرار دادن امکانات و منابع موجود (عقلانیت اقتصادی) و توجه به مبانی علمی و منطقی در مراحل مختلف (عقلانیت حرفه ای) بالاترین وزن را در بین معیارهای ارزیابی الگوها دارند. همچنین بر اساس نتایج تحقیق الگوی درخت اخذ تصمیم به عنوان بهینه ترین راهبرد در بین راهبردهای خط
مدیریت دولتی
حامد سرائی؛ ایوب محمدیان؛ ناصر خانی
چکیده
داده‌های دولتی با بودجه عمومی جمع‌آوری می‌شوند و در‌برگیرنده داده‌های ارزشمندی هستند که در صورت باز شدن آن‌ها، قابل بهره‌برداری در حوزه‌های مختلف بوده و می‌توانند منشأ شکل‌گیری نوآوری باشند، ازاین‌رو، لازم است زمینه‌ها و عوامل مؤثر بر شکل‌گیری نوآوری مبتنی بر داده‌های دولتی باز (OGD) بررسی شود. سؤال اصلی پژوهش عبارت است ...
بیشتر
داده‌های دولتی با بودجه عمومی جمع‌آوری می‌شوند و در‌برگیرنده داده‌های ارزشمندی هستند که در صورت باز شدن آن‌ها، قابل بهره‌برداری در حوزه‌های مختلف بوده و می‌توانند منشأ شکل‌گیری نوآوری باشند، ازاین‌رو، لازم است زمینه‌ها و عوامل مؤثر بر شکل‌گیری نوآوری مبتنی بر داده‌های دولتی باز (OGD) بررسی شود. سؤال اصلی پژوهش عبارت است از: «داده‌های دولتی باز چگونه منجر به خلق نوآوری می‌شوند؟»؛ به‌طوری که تلاش شده به 6 سؤال فرعی پژوهش در قالب: شرایط علّی، شرایط زمینه‌ای، پدیده اصلی، شرایط مداخله‌گر، راهبردها و پیامدها جهت شکل‌گیری نوآوری مبتنی بر OGD پاسخ داده شود. در پژوهش حاضر براساس روش آمیخته (کیفی–کمّی) ابتدا نظریه داده‌بنیاد مبتنی بر روش اشتراوس-کوربین استفاده شد و برای تحلیل کیفی داده‌های حاصل از مصاحبه‌ها کدگذاری سه مرحله‌ای به کار برده شد، سپس به کمک روش آنتروپی شانون، ارزیابی کمّی شده است. در مصاحبه با خبرگان براساس اصل کفایت داده‌ها تا رسیدن به اشباع نظری، تعداد 11 مصاحبه نیمه ساختاریافته به صورت تعاملی انجام پذیرفت. براساس نتایج به دست آمده از روش مصاحبه و یافته‌های مراحل کیفی و کمّی، با کدگذاری سه مرحله‌ای، تعداد 6 مقوله اصلی منطبق با سؤالات فرعی پژوهش و 20 مقوله فرعی دربردارنده 95 مفهوم استخراج شد. به ازای هر مقوله اصلی، مقوله‌های فرعی و مفاهیم مستلزم توجه برای پژوهش‌های آتی پیشنهاد شد. الگوی نظری پیشنهادی نشان میدهد در صورتی که در گام اول، تدوین قوانین حمایتی این حوزه و مطالبه ذی‌نفعان برون‌سازمانی (شرایط علّی) به‌درستی انجام پذیرد؛ و در گام دوم چنانچه به صورت هم‌زمان توسعه بازار و سرمایه‌گذاری (شرایط زمینه‌ای)، تدوین سند حکمرانی داده (پدیده اصلی) و بهره‌مندی از ظرفیت بخش خصوصی در قالبPPP (شرط مداخله‌گر) به‌درستی استفاده شود؛ در نتیجه در گام سوم، با به‌کارگیری انواع نوآوری‌ها (راهبردها)، تحقق پیامدهایی نظیر حل مشکلات «رکود کسب‌وکارهای خصوصی» و «بیکاری در جامعه»، همچنین شفافیت در سازمان حاصل می‌شود.
مدیریت دولتی
حامد قاسم‌پور؛ سیدنجم الدین موسوی؛ اردشیر شیری؛ رضا سپهوند؛ صید مهدی ویسه
چکیده
اانتظار خاموش سربرآورده از تلنبار تجربه‌های ناخوشایند از شریان‌های مسموم‌ساز در کالبد سازمان‌هاست که برخی از کارمندان را به‌اجبار به ادامة زندگی اداری با پنهان‌سازی انتظارها، استراتژی‌ها و تاکتیک‌ها سوق میدهد. از این‌رو، از آنجا که در باب این پدیده، سکوتی عمیق فضای مطالعاتی دانش مدیریت رفتار سازمانی را فراگرفته است؛ این ...
بیشتر
اانتظار خاموش سربرآورده از تلنبار تجربه‌های ناخوشایند از شریان‌های مسموم‌ساز در کالبد سازمان‌هاست که برخی از کارمندان را به‌اجبار به ادامة زندگی اداری با پنهان‌سازی انتظارها، استراتژی‌ها و تاکتیک‌ها سوق میدهد. از این‌رو، از آنجا که در باب این پدیده، سکوتی عمیق فضای مطالعاتی دانش مدیریت رفتار سازمانی را فراگرفته است؛ این پژوهش درصدد است تا با ریخت‌شناسی پدیده لایه‌های پیدا و ناپیدایی آن را در بافت استانداری‌های غرب کشور هویدا سازد. این جستار، بر پایة ر‌وش‌شناسی آمیختة اکتشافی استوار است. در بخش کیفی از روی‌آورد نظریة مبنایی رویکرد ساما‌ن‌مند استفاده شده و در فاز کمی برای اعتبارسنجی و تعمیم‌پذیری آن از آزمون تی‌تک‌نمونه‌ای بهره گرفته شده است. مشارکت‌کنندگان در پژوهش تعداد 18 نفر از حاذقان در بستر مورد مطالعه بودند که از رهگذر روش نمونه‌گیری نظری به مشارکت در پژوهش دعوت شدند. نتایج تحقیق نشان داد در عمیق‌ترین لایة مفهومی پدیدة انتظار خاموش پیش‌ران‌های هراس اداری، پیشه‌سازان خاموشی، صبر استراتژیک و موقعیت‌شناسی زیرکانه جای گرفته‌اند و ظاهری‌ترین لایه در قالب رفتارهایی از قبیل رادارگریزی، سالوس‌گرایی و تخریب‌گرایی رخ می‌نماید. همچنین، نتایج اعتبارسنجی مدل از طریق آزمون تی‌تک نمونه‌ای نشان داد که از نظر خبرگان، مدل مفهومی از اعتبار نظری برخوردار است.
رضا نجاری؛ یاسین گرجی‌زاده؛ مجید ضماهنی؛ ناصر برخوردار
چکیده
با آشکار شدن نقش تعیین‌کننده فراخوانده شدن در کار به‌عنوان عامل درونی و غیرسازمانی (پاسخ به ندای درونی) در درک نگرش‌ها و رفتارهای مربوط به شغل و کار، توجه پژوهشگران به این مفهوم فزونی گرفته است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر تناسب شاغل و شغل بر فراخوانده شدن در کار (رسالت غیرسازمانی) در سازمان بهزیستی زاهدان است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی ...
بیشتر
با آشکار شدن نقش تعیین‌کننده فراخوانده شدن در کار به‌عنوان عامل درونی و غیرسازمانی (پاسخ به ندای درونی) در درک نگرش‌ها و رفتارهای مربوط به شغل و کار، توجه پژوهشگران به این مفهوم فزونی گرفته است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر تناسب شاغل و شغل بر فراخوانده شدن در کار (رسالت غیرسازمانی) در سازمان بهزیستی زاهدان است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق در زمره تحقیقات توصیفی - پیمایشی میباشد که داده‌های موردنیاز با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته جمع‌آوری شد که روایی آن از طریق روایی محتوایی و پایایی با ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارکنان سازمان بهزیستی زاهدان بودند که بر اساس فرمول کوکران و با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده تعداد 130 نفر به‌عنوان اعضای نمونه انتخاب و پرسشنامه بین آن‌ها توزیع شد. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده‌های تحقیق از نرم‌افزار اسمارت پی ال اس 4 استفاده شد. در نهایت، یافتهها نشان داد که تناسب شاغل و شغل تأثیر مثبت و معناداری بر فراخوانده شدن در کار (رسالت غیرسازمانی) دارد.
