با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن مدیریت دولتی ایران و انجمن مدیریت رفتار سازمانی

نوع مقاله : توصیفی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه مدیریت آموزشی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

2 استادیار، گروه مدیریت آموزشی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

3 استادیار، گروه جامعه‌شناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

چکیده

چکیده
سلامت اجتماعی به‌عنوان عاملی برای ارزیابی و شناخت فرد از عملکرد اجتماعی خویش تحت‌تأثیر عوامل متعددی قرار داشته و در پژوهش‌های مختلف از زوایای گوناگون مورد بررسی قرار گرفته است. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف تحلیل ساختاری عوامل مرتبط با سلامت اجتماعی اعضای هیئت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان آذربایجان شرقی انجام شده است. در این پژوهش 320 نفر از اعضای هیئت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان آذربایجان شرقی به صورت تصادفی طبقه­ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده­ها از پرسشنامه استاندارد استفاده شده که روایی و پایایی هریک از آن‌ها تأیید شده است. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری، از طریق نرم‌افزار PLS تجزیه و تحلیل گشت و مدل مناسب ارائه شد. براساس یافته­های به دست آمده عوامل مؤثر بر سلامت اجتماعی عبارت‌اند از: عوامل شغلی (ویژگی‌های شغلی)، فردی (تیپ شخصیتی و خودکارآمدی) و سازمانی (حمایت سازمانی، اعتماد سازمانی و سلامت سازمانی). علاوه‌بر این‌که عوامل سه‌گانه شغلی، فردی و سازمانی بر سلامت اجتماعی مؤثر هستند، مؤلفه‌های هر کدام از این عوامل نیز با سلامت اجتماعی و ابعاد آن همبستگی مثبتی دارند. ابعاد سلامت اجتماعی شامل انسجام اجتماعی، پذیرش اجتماعی، مشارکت اجتماعی، انطباق اجتماعی و شکوفایی اجتماعی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Structural Modeling of Social Health Based on the Role of Individual, Occupational and Organizational Factors Among Faculty Members of Islamic Azad University of East Azerbaijan province

نویسندگان [English]

  • Rahim abdollahfam 1
  • jahangir Yari 2
  • Behnam Talebi 2
  • davod ebrahimpoor 3

1 Ph.D. Candidate, Department of Educational Administration, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.

2 Assistant Professor, Department of Educational Administration, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.

3 Assistant Professor, Department of Sociology, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.

چکیده [English]

Abstract
Social health has been influenced by several factors as a factor in evaluating and recognizing an individual's social function and has been studied in different researches from different angles. In this regard, the present study was conducted with the purpose of structural analysis of factors related to social health of faculty members of Islamic Azad University of East Azarbaijan. In this research, 320 faculty members of Islamic Azad University of East Azarbaijan Province were randomly selected. A standard questionnaire was used to collect data that validity and reliability of each of them was confirmed. The collected data were analyzed by a Structural Equation Modeling method using PLS software and a suitable model was presented. Based on the findings, the factors affecting social health are: Occupational factors (occupational characteristics), individual (personality type and self-efficacy) and organizational (organizatio-nal support, organizational trust, and organizational health). In addition to the three mentioned factors. The components of each of these factors have a positive correlation with social health and its dimensions. The dimensions of social health include social cohesion, social acceptance, social participation, social adaptation and social flourishing.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Health
  • Job Characteristics
  • Personality Type
  • Self-efficacy
  • Organizational Support
  • Organizational Trust
  • Organizational Health
 اسودی، مرضیه؛ جدیدی، محسن و میرزاییان، بهرام (1395). مدل ساختاری سلامت اجتماعی بر اساس متغیرهای خودکنترلی، مشکلات روان‌شناختی، هدفمندی در زندگی، پذیرش خود با متغیر میانجی سبک‌های تفکر. دومین همایش ملی سبک زندگی و خانواده پایدار، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
امینی رارانی، مصطفی؛ موسوی، میرطاهر و رفیعی، حسن (1390). «رابطه سرمایة اجتماعی با سلامت اجتماعی ایران». فصلنامه رفاه اجتماعی، 11(42)، 228 ـ 203.
بخارایی، احمد؛ شربتیان، محمدحسن و طوافی، پویا (1394). «مطالعه جامعه‌شناختی رابطة نشاط با سلامت اجتماعی». فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 25، 1-39.
بندورا، آلبرت (1977). نظریه یادگیری اجتماعی. ترجمه فرهاد ماهر. تهران: انتشارات راهگشا.
ترک‌لادانی، فاطمه (1389). «تأثیر خودکارآمدی بر موفقیت افراد در زندگی». مشاور مدرسه، 6(2)، 4-7.
تقی‌پور، ملیحه (1389). بررسی تأثیر حمایت اجتماعی بر سلامت اجتماعی زنان سرپرست خانوار در شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مطالعات زنان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن.
چایچی تبریزی، نگار و پارچه­باف شمالی، حمید (1394). سلامت ­اجتماعی و عوامل مرتبط با آن. تهران: تکدرخت.
حائری، سیده مریم ؛ تهرانی، هادی؛  اولیایی‌منش، علیرضا و نجات، یحرناز (1394). «عوامل مؤثر بر سلامت اجتماعی کارکنان شاغل در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی». فصلنامه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، 31(4)، 318-311.
خنیفر، حسین؛ مقیمی، سید محمد و فاتحی، نرگس ‌السادات (1390). بررسی رابطة بین تیپ شخصیت A & B و سبک مدیریت. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران (در سازمان‌های منتخب).
خوش‌فر، غلامرضا؛ محمدی، آرزو؛ محمدزاده، فاطمه؛ محمدی، راضیه و اکبرزاده، فاطمه (1393). «امنیت اجتماعی و سلامت اجتماعی جوانان 15-29 ساله شهر قاین». مجله مطالعات اجتماعی ایران، 9(1)، 71-102.
داوری، علی و رضازاده، آرش (۱۳۹۲). مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار.PLS تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
رشیدی‌فر، عین‌الله؛ کهوری‌پور، اسماعیل و برکم، یاسر (1396). بررسی رابطة سلامت سازمانی و مسئولیت اجتماعی (r.s.c) در دانشگاه‌های علوم پزشکی استان کرمان. دومین کنگره بین‌المللی علوم انسانی، مطالعات فرهنگی، تهران: مرکز توانمندسازی مهارت­های فرهنگی و اجتماعی جامعه.
زاهدی­اصل، محمد و پیله­وری، اعظم (1393). «تحلیلی بر مطالعات مربوط به سلامت ­اجتماعی». فصلنامه برنامه­ریزی و توسعه اجتماعی، 5(19)، 71-107.
زکی، محمدعلی و خشوعی، مریم السادات (1392). «سلامت اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در بین شهروندان اصفهان». مطالعات جامعه‌شناختی شهری، 3(7)، 79-108.
سمیعی، مرصده؛ رفیعی، حسن؛ امینی رزانی، مصطفی و اکبریان، مهدی (1389). «سلامت اجتماعی ایران: از تعریف اجماع‌مدار تا شاخص شواهدمدار». مسائل اجتماعی ایران، 1(2)، 31-51.
شربتیان، محمدحسن (1391). «تأملی بر پیوند معنایی مؤلفه­های سرمایه اجتماعی و میزان بهره­مندی از سلامت ­اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه پیام ­نور مشهد». جامعه­شناختی مطالعات جوانان، 5(2)، 149-174.
شریعتمداری، مهدی (1388). «بررسی رابطة بین سلامت سازمانی با اثربخشی مدیران مدارس مدیریت آموزش و پرورش تهران». فصلنامه آموزش و ارزشیابی (علوم تربیتی). 2(6)6، 119-151.
شویچی، جعفر و کاظمی، شهین (1394). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت ­اجتماعی دانشجویان دانشگاه پیام ­نور مرکز شادگان (با تأکید بر شبکه­های اجتماعی)، دومین کنفرانس ملی روانشناسی و علوم ­تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شادگان.
عبداله‌فام، رحیم و ابراهیم‌پور، داوود (1393). «بررسی رابطة سلامت اجتماعی با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 13». مطالعات جامعه‌شناختی، 4(16)، 105-125.
عجم، علی‌اکبر (1395). «پیش‌بینی خودکارآمدی تحصیلی از طریق سلامت اجتماعی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی». راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 9(2)، 71-78.
فتحی، منصور؛ عجم‌نژاد، رضا و خاک رنگین، مریم (1391). «عوامل مرتبط با سلامت اجتماعی معلمان شهر مراغه». فصلنامة علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 12(47)، 223-243.
فرجی ارمکی، فرزاد؛ ویسی، محمد و طهماسبی قرابی، احمد (1393). «رابطة سلامت سازمانی و اعتماد سازمانی از دیدگاه کارکنان بیمارستان‌های آموزشی منتخب دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز». مدیریت بهداشت و درمان، 5(3)، 53-63
فرنودی، فرهاد؛ امیری، حسن و جلالی، رستم (1394). «بررسی رابطه بین تیپ شخصیتی A و B با بیماری دیابت نوع دو در بیماران مراجعه‌کننده به مرکز دیابت کرمانشاه». تحقیقات بالینی در علوم پیراپزشکی، 4(3)، 188-194.
فنجانچی، مریم؛ صدری، آرزو و سعیدی، شهرام (1392). «افزایش بهره‌وری نیروی انسانی با استفاده از مدل‌های تصمیم‌گیری چند معیارِ فازی در شرکت سیمان صوفیان». ماهنامه علمی تخصصی فناوری سیمان، 59، 49-59.
ملک‌محمدی، حمیدرضا و واحدانی­نیا، ولی­الله (1395). «تکامل سیاست­گذاری سلامت، گذار به پارادایم حکمرانی برای سلامت». فصلنامه علمی پژوهشی سیاست­گذار عمومی، 2(2)، 94 ـ 73.
موغلی، علیرضا و جانی، مرضیه (۱۳۹۴). مروری بر ابعاد ویژگی شغلی. کنفرانس بین‌المللی مدیریت و علوم انسانی، امارات-دبی. تهران: موسسه مدیران ایده‌پرداز پایتخت ویرا.
نعامی، عبدالزهرا؛ تقی‌پور، آذین و نیسی، عبدالکاظم (1390). «رابطة فرهنگ سازمانی با انگیزش شغلی، اشتیاق شغلی و رفتارهای نوآورانه با میانجیگری توانمندسازی روان‌شناختی». مجله علوم رفتاری، 5(4)، 325-333.
نیک‌ورز، طیبه و یزدان‌پناه، لیلا (1394). «رابطه عوامل اجتماعی با سلامت اجتماعی دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان». جامعه‌شناسی کاربردی، 23(3)، 99-116.
نیکوگفتار، منصوره (1396). «تفاوت جنسیتی در سلامت اجتماعی، نقش فردگرایی و جمع‌گرایی». فصلنامه علمی، پژوهش رفاه اجتماعی، 14(53)، 111-129.
هزارجریبی، جعفر و صفری شالی، رضا (1390). آناتومی رفاه اجتماعی. تهران: انتشارات جامعه و فرهنگ.
Alfredo, N., Salvatore, D. M., Fortuna, P. & Caterina, A, (2016). De-growth and critical community psychology: Contri-butions towards individual and social well-being, Futures, 78,79. PP. 47–56.
Bandura, A. (2007). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
Cicognani, E., Pirini, C., Keys, C., Joshanloo, M., Rostami, R. & Nosratabadi, M, (2007). “Social participation, sense of community and social well Being: A study on American, Italian and Iranian university students”. Social Indicators Research, 89(1), 97-112.
Costa, A. C. (2017). Trust in Organizations. Reference Module in Neuroscience and Biobehavioral Psychology.
Eisenberger R., Huntington R., Hutchison S. & Sowa, D. (1986). “Erceived organizational support”. Journal of Applied Psycho-logy, 1, 500-507.
Filipova, D. G. (2011). “The impacts of perceived organizational support and psychological empowerment on job performance: The mediating effects of organizational citizenship behavior”. International Journal of Hospitality Management, 31,180- 190.
Hackman, J. R. & Lawler, E. E. (1980). “Employee reaction to job characteristic”. Journal of Applied Psychology, 55(3), 259-286.
Henseler, J., Ringle, C. M. & Sinkovics, R. R. (2009). The Use of Partial Least Squares Path Modeling in International Marketing, in Advances in International Marketing, R. R. Sinkovics and P. N. Ghauri (eds.), Emerald: Bingley, 277-320.
Hulland, J. (1999). “Use of partial least squares (PLS) in strategic management research: a review of four recent studies”. Strategic Management Journal, 20(2), 195-204.
Kawachi, I, and L, Berkman. (2001). “Social ties and mental Health”. Journal of urban Health, 78 (3), 458-467.
Keyes, C. L. M. (2004). “Mental Health and or Mental Illness? Investigation Axioms of the Complet state model of Health”. Jornal of Consulting and Clinicial Psychology, 73(3), 539-548.
Kim, H. J., Hur, W. M., Moon, T. W. & Jun, J. K. (2017). “Is all support equal? The moderating effects of supervisor, coworker, and organizational support on the link between emotional labor and job performance”. BRQ Business Research Quarterly, 20, 124-136.
Krasman¸ J. (2012). “Putting feedback- seeking into context: job characteristics and feedback- seeking behavior”. Personnel Review, 24(1), 11-20.
Larson, J. (1996). “The measurement of social well-being”. Social Indicators Researeh, 28(3), pp. 285-296.
Lowes, G. (2010). Creating Healthy Organiz-ations, (How Vibrant Work-places Inspire Employees To Achieve Sustain-able Success). U. of Toronto Press, Toronto, 22-23.
Magner, N., Welker, R. B. & Campbell, T. L. (1996). “Testing a model of cognitive budgetary participation processes in a latent variable structural equations framework”. Accounting and Business Research, 27(1), 41-50.
Rhoades, L, & Eisenberger, R. (2002). “Perceived organizational support: A review of the literature”. Journal of Applied Psychology, 87(4), 698-714.
Tekingunduz, S., Top, M., Tengilimoglu, D. & Karabulut, E. (2015). “Effect of organisational trust, job satisfaction, individual variables on the organisatio-nal commitment in healthcare service”. Total Quality Management Business Excellence, 28(5-6), 522-541.
Telfer D.J & Sharpley, R. (2015). Tourism and development in the developing world. Routledge.
Turner, B. S. (2002). “The erosion of citizenship”. British Journal of Sociology, 52(2), 189-209
Udhayanan, P. & Nirmal, R. A. (2011). “A revisit on the application of Hackman and Oldham Model in Organizations”. International Journal of Research in Commerce and Management, 2(2), 78-85.
Wilt, J., Cox, K. S. & McAdams, D. P. (2010). “The Eriksonian life story: Developmental scripts and psychosocial adaptation”. Journal of Adult Development, 17(3),156-161.
Zhao, X., Ghiselli, R., Law, R. & Ma, J. (2016). “Motivating frontline employees: Role of job characteristics in work and life satisfaction”. Journal of Hospitality and Tourism Management, 27, 27-38.