با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن مدیریت دولتی ایران و انجمن مدیریت رفتار سازمانی

نوع مقاله : توصیفی

نویسندگان

1 دانشجو دکتری مدیریت دولتی،‌ دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی

2 .دانشیار مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت دانشگاه علامه طباطبایی

3 استادیار علوم حدیث ، دانشگاه قرآن و حدیث

چکیده

موضوع مشارکت شهروندان در امور دولت و حکومت و یا تعاملات بین مردم  ودولت از موضوعات بسیار مهمی است که باید مورد توجه اندیشمندان و دولتمردان قرار بگیرد. این در حالی است که این موضوع در شبه پارادیم­های اخیر مدیریت دولتی یعنی خدمات عمومی نوین بسیار حائز اهمیت گشته تا آنجا که در این زمینه مدل­ها و تئوری­های مختلفی از دهه 50 میلادی تاکنون بیان شده است­. در یک رویکرد منطقی و عقلایی، الگوی مشارکت شهروندان هر کشور متناسب با فرهنگ و محیط آن کشور شکل متفاوتی به خود می­گیرد؛ هرچند می­توان از تجربیات دیگر کشور­ها در این زمینه نیز استفاده نمود. بر این اساس با توجه به درجه اهمیت مشارکت مردم در حکومت و دولت، این تحقیق بدنبال آن است که الگوی مشارکت شهروندی از منظر تعالیم نهج البلاغه را متناسب با سیره نظری و عملی امام علی علیه السلام شناسایی نماید تا گامی در تولید الگویی اسلامی برداشته شود. بنابراین سوال اصلی پژوهش آن است که مشارکت شهروندی در مدیریت دولتی مبتنی بر تعالیم نهج البلاغه چه الگویی دارد؟ جهت انجام پژوهش نیز از روش تحلیل مضمون با استفاده از نرم افزار تحلیل کیفی Maxqda استفاده گردید. نتایج تحقیق حاکی از  آن است که الگوی مشارکت شهروندی بر اساس ارزش­های بنیادین و اساسی حکومت اسلامی شکل می­گیرد و دارای  الگویی تعاملی براساس قاعده اصلاح طرفینی جهت تحقق اداء حق و تکلیف متقابل با نهایت حسن تعامل و همکاری می­باشد و براساس آن الگو  فرایند تعاملی دولت­– شهروند و سایر الگو­های بخشی دیگر ایجاد می­گردد. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Citizen participation model in public management based on Nahjolbalaghe's teachings

نویسندگان [English]

  • Hadi Khan Mohammadi 1
  • Reza Vaezi 2
  • Mostafa Delshad Tehrani 3

چکیده [English]

The subject of citizen's Participation in government and reign affairs or the interactions between people and government is one of the important issues that should be paid attentionby scholars and statesmen. This is while the subject got an important place in recent quasi paradigm of public management i.e. new public service so that different theories and models have been stated in this area since the 50's. In a logical and rational approach, each country's citizen participation model take different shape according to the culture and environment of the country; Although experiences of other countries can also be used in this field.Accordingly, given the importance of people's participation in government and reign, Followingresearchaimsto identifycitizen participation's model in viewpoint of NahjolBalaghe's teachings regarding practical and theoretical method of Imam Ali (greeting to him) totakea step in theproductionof Islamic  model.Therefore, themain research questionis thatwhat the model of citizen participation inpublic managementlooks like based on theteachings of theNahjolBalagheh? Tocarry out the research,contentanalysis method by Maxqdaqualitative analysis softwarehas been used. The results showthatcitizenparticipationmodel is formedbased onbasic and fundamentalvalues ofthe Islamic government andhave an interactivemodel according to the rule of both parties' reconciliation in order to achieve mutual right and duty's performance with ultimate good cooperation and interaction. According to this model, citizen-government interactive process and other partly models are created.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nahjolbalaghe
  • Islamicgovernment
  • Religiousdemocracy
  • Rightsofcitizenship
  • citizen participation
 
ابوالحسن محمد بن حسین بن موسی، سید رضی،   (1386 هق). " نهج‌البلاغه" ­، ترجمه سید جعفر شهیدی، قم: موسسه تحقیقات و نشرمعارف اهل­بیت.
ابی الحدید، عزالدین ابو حامد (­1375). "جلوه تاریخ در شرح نهج‌البلاغه "، ترجمه محمود مهدوی دامغانی، تهران: نشر نی.
الوانی، سید مهدی ( 1389). " مبانی مدیریت در نظارت همگانی، مجموعه مقالات همایش نظارت همگانی"، تهران: مرکز نظارت همگانی شهرداری تهران.
استراوس، آنسلم  و  کوربین، جولیت (1384­). "اصول روش تحقیق کیفی: نظریه مبنایی؛
بابایی ردوپی، مهران ( 1388). "نظام جامع مشارکت در کمیته امداد امام خمینی (ره)"، مجموعه مقالات همایش ملی توسعه‌ی مشارکت‌های مردمی، تهران: دانشگاه امام صادق.
بحرانی، میثم ابن علی ابن میثم (1375) " ترجمه و شرح نهج‌البلاغه "، ­ترجمه قربانعلی محمدی مقدم، مشهد: بنیاد پژوهش­های اسلامی آستان قدس رضوی.
جعفری، محمدتقی (1377). " سیری در تفسیر نهج‌البلاغه"، تهران: یاران علوی.
خداوردی، علی ( 1384). " مشارکت عمومی و همبستگی ملی"، تهران: سازمان عقیدتی سیاسی ناجا – معاونت سیاسی.
دشتی، محمد، (1379). " امام علی(ع) و نظارت مردمی ( امر به معروف و نهی از منکر)"، قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی امیر المؤمنین علیه السلام.
دلشاد تهرانی ، مصطفی ­(1382). "جمال دولت محمود: حکومت امام علی(ع) حکومت موفق تاریخ"، تهران: دریا.
دلشاد تهرانی ، مصطفی ­(1379). " منظرمهر: مبانی تربیت در نهج‌البلاغه "، تهران: دریا.
دنهارت، رابرت پی (1388). " تئوری‌های سازمان دولتی"، ترجمه سید مهدی الوانی و حسن دانایی فرد، تهران: صفار.
رحیمی، عبدالرحیم ( 1388) ." نقش مشارکت‌های مردمی در محرومیت‌زدایی از جامعه"، مجموعه مقالات همایش ملی توسعه‌ی مشارکت‌های مردمی، تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
رستگاری، ابوالقاسم و برخورداری، علی (1388)." بررسی راهکارهای توسعه‌ی مشارکت‌های مردمی کمیته امداد امام خمینی(ره)." مجموعه مقالات همایش ملی توسعه‌ی مشارکت‌های مردمی، تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
شرفی، امید (1388). " مشارکت مردمی، فقرزدایی و توسعه"، مجموعه مقالات همایش ملی توسعه‌ی مشارکت‌های مردمی، تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
طوسی، محمد علی (1372)." مشارکت (در مدیریت و مالکیت)، تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی.
مسعودی، عبدالهادی ( 1384). "روش فهم حدیث"، تهران: انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
مکارم شیرازی، ناصر (1375). "پیام امام  امیرالمؤمنین ع؛ شرح تازه و جامعی بر نهج‌البلاغه "، قم: انتشارات دارالکتاب السلامیه.
محمدپور، احمد (1389). " ضد روش: منطق و طرح در روش شناسی کیفی. (جلد دوم)"، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
مطهری، مرتضی (1366). "سیری در نهج‌البلاغه "، تهران: صدرا.
وارث، حامد (1380). " نگرش فراپاردایمی به مدیریت دولتی"، دانش مدیریت،شماره 55.
یاوری، وحید (1391). " طراحی مدل مفهومی مدیریت عملکرد سازمانی برای سازمان اوقاف و امور خیریه"، پایان نامه دکتری، دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی (ره).
Agger,Annika. (2012). Toward tailor made participation: how to involve types of citizens in participatory governance, Roskilde : Roskilde University press.
Boyatzis, R. E. (1998). Transforming qualitative information: thematic analysis and code development, Thousand Oaks,CA: sage.
Braun, V. & V. Clarke.(2006). ­Using thematic analysis in sychology.Qualitative Research in Psychology, Vol. 3. No. 2,pp. 77-101.
Chung, So Yoon.(2011).Fostering Citizen Participation Though Innovative Mechanisms­ In­ Governance,­ Policy, ­And­ DecisionMaking:­Comparing Washington, DC And Seoul, A Dissertation Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Doctor of Philosophy, Arizona state university.
Harrison, S. and   M. Mort. (1998). Which champions, which people? Public and user involvement in health care as a technology of legitimation, Social Policy and Administration, 32, pp.60–70.
Gaynor,­tiasheree.(2011).Stakeholder perception on the role of community development corporation and resident participation,A Dissertation presented in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor Philosophy Graduate Program in Public Administration, The State University of New Jersey.
King, N. & C. Horrocks. (2010). Interviews in qualitative research,London: Sage.
karan ,Davis.(2010). Exploring level of public participation in  planning: a case study approach, A thesis presented in partial fulfillment of the requirements for the degree of master of science, school of university of Alabama.
 Liu,­Hong-Cheng.(­­2011­). ­organizational­ accountability in emergency management: examining typhoon morakot from citizens perspective. A Dissertation Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Doctor of Public Administration, College of Business and Public Management Department of Public and Health Administration.
 Parry, G.; G. Moyser and  N. Day. (1992). Political Participation and Democracy in Britain. Cambridge, United Kingdom :Cambridge University Press.
   Row , gene and frewer. Lynn. J. (2005). ­A ­typology of public­ engagement mechanisms, Sicience, technology and human values, 30,pp. 251- 90.
http://www.IAP2.org