با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن مدیریت دولتی ایران و انجمن مدیریت رفتار سازمانی

نوع مقاله : توصیفی

نویسندگان

1 دانشگاه صنعت نفت

2 پژوهشگاه صنعت نفت

چکیده

علیرغم اهمیت مگاپروژه‌های عظیم صنعت نفت کشور، برکسی پوشیده نیست که تاکنون شرایط باثباتی برای موفقیت این پروژه ها مهیا نیست. یکی از دلایل این امر را می توان در بی توجهی به مدیریت صحیح پروژه ها دانست. هدف پژوهش حاضر شناسایی و اولویت بندی عوامل موفقیت پروژه های نفت و همچنین شناسایی مجموعه خطوط راهنما برای مدیریت این پروژه ها است. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی بوده و از حیث جمع آوری اطلاعات، توصیفی پیمایشی می باشد. در کل مراحل پژوهش، از تکنیک اسمی گروهی (NGT) برای استخراج نظرات گروه 12 نفره از خبرگان استفاده شد. در این خصوص پس از مطالعه کتابخانه ای، مرور ادبیات و کسب نظرات خبرگان، لیست عوامل موفقیت با ذکر حوزه دانش مدیریت پروژه هر عامل حاصل شد. به منظور وزن دهی و اولویت بندی عوامل موفقیت، حوزه های دانشی و سپس عوامل موفقیت زیرمجموعه هر حوزه بر حسب اعداد بردا رتبه بندی گشت. رتبه های حاصله به کمک روش مرکز ثقل (ROC) به وزن تبدیل شده و با کمک میانگین هندسی، وزن نهایی هر عامل موفقیت به دست آمد. در نهایت مجموعه خطوط راهنمای پروژه ها مبتنی بر نظرات خبرگان تدوین گشت. یافته های پژوهش، شامل لیستی مشتمل بر 42 عامل موفقیت شناسایی شده و اولویت بندی شده و همچنین مجموعه ای شامل 46 خط راهنما می باشد. نتایج نشان می دهد که از بین عوامل موفقیت مذکور، همترازی بین اهداف و کارها، شفافیت محدوده و پایداری مدیریت طرح ها، با بیش از 25% مجموع وزن کل، بیشترین اهمیت را دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Identifying the Guidelines for Management of the Oil Industry Mega-projects, using the Assessment of Success Factors

نویسنده [English]

  • Mohammad Ali Hatefi 1

1 Petroleum University of Technology

چکیده [English]

Despite the high importance of the oil industry mega-projects in IRAN, it is clear that there is no robust condition to get succession in these projects. One of the reasons is addressed by the ignorance of the true project management. The aim of this research is to identify and prioritize the oil project success factors, and to identify the guidelines to manage these projects. This work is an applied research and the research method is descriptive. All of the research stages include Nominal Group Technique (NGT) to elicit judgments of 12 experts. A list of success factors, containing the relevant project management knowledge areas, is obtained with the use of library study, literature review and the expert elicitation. In order to assign the weights to the factors and prioritize them, knowledge areas are ranked as BORDA numbers, as well as the relevant success factors. The obtained ranks are transformed to the weights, using Rank Order Centroid (ROC) method. Then a geometric mean is carried out to get the final weigh of the success factors. Finally, some guidelines are recommended for the projects, with the use of the experts judgments. The research findings include 42 success factors and 46 guidelines. The results show that the most important factors, with more than 25% of the total weight, are alignment between objectives and activities, clarity of scope, and stability of program managers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Project management body of knowledge
  • Oil industry
  • Success factors
  • Group decision-making
اصغرپور، محمدجواد، (1382). تصمیم‌گیری گروهی و نظریة بازی‌ها، با نگرش تحقیق در عملیات. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
بیوسه، رضا؛ مؤمنی، منصور و حمیدی‌زاده، محمدرضا، (1390). شناسایی نقاط ضعف و مشکلات شرکت‌های داخلی در اجرای پروژه‌های EPC صنایع نفت و گاز با استفاده از روش AHP، سومین همایش ملی ارتقای توان داخلی با رویکرد رفع موانع تولید در شرایط تحریم، مرکز مطالعات تکنولوژی دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران.
خبرگزاری شانا، (1392). مدیریت پروژه، حلقه گمشده در اجرای مگاپروژه‌های صنعت نفت، 21 اسفند.
خبرگزاری مهر، (1391). 72 درصد وعده‌های عمرانی نیمه‌تمام‌اند، تحمیل600 هزار میلیارد هزینه اضافی، 23 آبان.
خبرگزاری مهر، (1393). پروژه‌های نفتی40 ماهه 100 ماهه هم تمام نمی‌شوند، 22 مهر.
شیخ‌زاده، مهدی؛ آراستی، محمدرضا و کتب‌زاده، روزبه، (1390). «شناسایی عوامل کلیدی موفقیت در بخش بالادستی صنعت نفت و گاز ایران». فصلنامة علوم مدیریت ایران، 6(22)، 99-125.
عطایی، محمد (1389). تصمیم‌گیری چندمعیاره فازی. شاهرود: انتشارات دانشگاه صنعتی شاهرود.
فاطمی، سید محمدهادی (1387). تعیین نقاط ضعف و قوت پروژه‌های بزرگ صنعت نفت و گاز ایران براساس شاخص های اصلی موفقیت پروژه، چهارمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت پروژه، گروه پژوهشی آریانا، تهران، ایران.
هاتفی، محمدعلی و وهابی، محمدمهدی، (1391). «مدلی جهت تصمیم‌گیری گروهی در رتبه‌بندی قلمروهای دانش مدیریت پروژه در سازمان: رویکردی در تخصیص بهینه سرمایه‌های انسانی پروژه‌ها (مطالعه موردی: پژوهشگاه صنعت نفت)». فصلنامه علمی پژوهشی مدیریت و منابع انسانی در صنعت نفت، 4(14)، 185-212.
 
Ahn, B. S.&   Park, K. S. (2008). “Comparing Methods for Multi-attribute Decision-making with Ordinal Weights”. Computers & Operations Research, 35, 1660-  1670.
Asad-Mir, F. & Pinnington, A. H. (2014). “Exploring the value of project management: Linking project management performance and project Success”. International Journal of Project Management, 32)2(, 202-217.
Aylen, J., (2012). Starting and Running a Small Business for Canadians For Dummies All-in-One. John Wiley & Sons: Canada.
Barron, F. & Barrett, B. E. (1996). “Decision Quality Using Ranked Attribute Weights”. Management Science, 42, 1515-1523.
Bryde, D. & Robinson, L. (2005). “Client versus contractor perspectives on project success criteria”. International Journal of Project Management, 23(8), 622-629.
Cooke-Davies, T. (2002). The “Real Success Factors on Projects”. International Journal of Project Management, 20(3), 185-190.
Englund, R. & Graham, R. (1999). “From experience: linking projects to strategy”. Journal of Product Innovation Management, 16(1), 52-64.
Fallahnejad, M. H. (2013). “Delay causes in Iran gas pipeline projects”. Project Management Journal, 31, 136-141.
Fortune, J. & White, D. (2006). “Framing of project critical success factors by a system model”. International Journal of Project Management, 24(1), 53-65.
Friess, B., Baumgartner, R. J. & Bauer, G. (2008). “Success factors of petroleum exploration and production companies”. International Journal of Services and Operations Management, 4, 45- 64.
Gerardi, B., (2011). No-drama project management: Avoiding predictable problems for project success. A-press, NY, USA.
IPMA (International Project Management Association). (2006). IPMA Competence Baseline. 3rd Ed. Nijkerk, Netherlands.
OGC (Office of Government Commerce), (2009). Managing Successful Projects with PRINCE2. 4th Ed., Stationery Office Books London.UK.
PMI (Project Management Institute), (2013). A Guide to the Project Management Body of Knowledge (PMBoK guide). 5th Ed., Newtown Square, Pennsylvania, USA.
Sanjuana, A. G. & Froese, T. (2013). “The Application of Project Management Standards and Success Factors to the Development of a Project Management Assessment Tool”. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 74, 91-100.
Shenhar, A., Dvir, D. & Raz, T. (2002). “An empirical analysis of the relationship between project planning and project success”. International Journal of Project Management, 21(2), 89-95.
Thompson, J. D. & Strickland, J. (2005). Crafting and Executing Strategy, McGraw- Hill, NY, USA.