با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن مدیریت دولتی ایران و انجمن مدیریت رفتار سازمانی

نوع مقاله : اکتشافی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت دولتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 استاد مدیریت دولتی، دانشگاه پیام نور، شیراز، ایران.

3 دانشیار آمار، دانشگاه پیام نور، شیراز، ایران.

چکیده

اهمال‌کاری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مظاهر رفتار انحرافی در سازمان‌های دولتی نقش مهمی در کاهش خروجی‌های مطلوب سازمان نظیر بهره‌وری، عملکرد و کارایی و افزایش متغیرهای نامطلوب سازمانی نظیر غیبت و جابجایی، سوانح و خطاهای انسانی دارد. در برخی از عرصه‌های ارائه خدمات عمومی نظیر صنعت هوانوردی این امر می‌تواند پیامدهای جبران‌ناپذیری به دنبال داشته باشد. هدف این پژوهش طراحی مدل اهمال‌کاری سازمانی در سازمان‌های دولتی ایران بود. با استفاده از رویکرد کیفی کمی، ابتدا مدل اولیه استخراج‌شده از مطالعات کتابخانه‌ای، با پیروی از روش دلفی، در اختیار 18 نفر از خبرگان شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران و نخبگان دانشگاهی قرار گرفت. سپس، بر اساس نتایج آزمون دلفی مدل نهایی و پرسشنامه‌ پیمایشی اهمال‌کاری سازمانی طراحی گردید. روایی پرسشنامه‌ با استفاده از روش روایی صوری و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تائید قرار گرفت. جامعه آماری شامل حدود 650 نفر مدیران و کارشناسان شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران بود که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 240 نفر با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. با کمک نرم‌افزار لیزرل و تحلیل عاملی تأییدی مدل ترسیم‌شده مورد تائید قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که مؤثرترین عامل پیش بینی کننده اهمال‌کاری سازمانی پویایی های گروهی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Designing of procrastination model in Iran’s public sector organizations (Case Study: Iranian Airport Company)

نویسندگان [English]

  • amirabbas nazarizadeh 1
  • alireza Mooghali 2
  • Narges Abbasi 3

چکیده [English]

Procrastination as one of the most important manifestations of deviant behavior in governmental organizations plays an important role in reducing desired outcomes such as productivity, performance, efficiency and increasing organizational undesirable variables shch as absenticism and turn over, accidents and human errors. In some areas of public service such as aeronautical industry, this could have irreparable consequences. The purpose of this study was to design and explain the model of procrastination management in Iranian governmental organizations. At first, using a qualitative quantitative approach, model extracted from library studies, followed by the Delphi method, was provided to 18 experts from Iranian Airports and Air Navigation Company and university elites. Then, based on the results of Delphi test, the final model and organizational procrastination survey questionnaire were designed. The validity of the model was confirmed using face validity, and the reliability of the questionnaire was determined using the Cronbach's alpha coefficient. The statistical population consisted of about 650 directors and experts of Iranian Airport and Air Navigation Company. Using kokran’s formula, 240 people were selected by simple random sampling method. With the help of the LISREL software and the confirmatory factor analysis, the model was confirmed. The results of this study showed that group dynamics are the most effective variable in organizational procrastination pridiction.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Organizational mis-Behavior
  • Organizational Procrastination
  • Cognitive Procrastination
  • Behavioral Procrastination
  • Emotional Procrastination
احمدی، فضل اله؛ نصیریانی، خدیجه و اباذری، پروانه (1387). تکنیک دلفی: ابزاری در تحقیق. مجلة ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 8(1)، 75- 185.
اکبری بورنگ، محمد؛ عادلی‌پور، زکیه و غلامی بورنگ، فاطمه (1395). «بررسی تعلل تحصیلی دانشجویان درخصوص پنج عامل شخصیت و جهت‌گیری هدف». فصلنامة پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 22(1)، 1-18.
امینی، علیرضا و مقیمی، سید محمد (1395). «استعاره‌پردازی رفتاری کارکنان در سازمان‌های دولتی ایران». فصلنامة مدیریت سازمان‌های دولتی، 5(1)، 13-32.
بدرافشان مقدم، مجتبی و باقرزاده، داوود (1383). «دلایل کارکنان برای طفره‌ر‌فتن از کار و راه­های پیشگیری و مقابله با آن». دوماهنامة توسعة انسانی پلیس، 1(2)،56-76.
جمشید ملک آرا، بهمن (1388). «بررسی رابطة مدیریت زمان با فرسودگی شغلی کارکنان ادارة امور مالیاتی آذربایجان غربی در سال مالی 1386». پژوهشنامة مالیات، دورة جدید 4(52)، 98-81.
چیت‌سازیان، علیرضا و مرتضوی، سعید. (1389). «بررسی عوامل مؤثر بر پدیده «طفره‌روی اجتماعی» در فعالیت‌های گروهی مورد مطالعه: گروه‌های مطالعاتی دانشجویی دانشگاه امام صادق (ع)». اندیشه مدیریت راهبرد. 4(1).
دانایی‌فرد، حسن؛ فانی، علی‌اصغر؛ شول، حسین و شول، صدیقه (1395). «واکاوی پیش­آیندهای کم‌کاری کارکنان در بخش دولتی: پژوهش ترکیبی». فصلنامة مطالعات رفتار سازمانی. 4(4)، (پیاپی 20)، 1-20.
رامیرز باسکو، مونیکا (1393). راهنمای درمان اهمال‌کاری (ترجمه مصلح میرزایی و مهدی اکبری. ویراستار بنفشه غرایی). تهران: کتاب ارجمند.
رضایی، بهروز، یارمحمدیان، محمدحسین و محمودزاده اردکانی، حسین (1395). «بررسی شیوع اهمال‌کاری سازمانی و عوامل فردی و شغلی مرتبط با آن در کارکنان پرستاری و مامایی». فصلنامة مدیریت پرستاری. 5(5)، 17-28.
زنگانه، مهدی؛ زنگانه، طاهره؛ کاظمی، سید حسین و فیض آبادی، حمیده (1395). «بررسی تأثیر بطالت اجتماعی ادراک شده همکار، عواطف منفی و عدالت سازمانی ادراک شده بر بطالت اجتماعی کارکنان ادارة کل مالیات‌های غرب تهران از طریق تعهد سازمانی». پژوهش‌های مدیریت منابع سازمانی، (6)4، 68-83.
سامانی، علی؛ درویش، حسن؛ عابسی سعید و صفرزاده، حسین. (1395). «شناسایی عوامل مؤثر بر طفره‌روی سازمانی با رویکرد نقشه راه اصلاح نظام اداری (در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات)». فصلنامة مدیریت سازمان‌های دولتی، 4(4)، 101-114.
سپهریان، فیروزه و حسین‌زاده، مهدی (1390). «تحلیل الگوی ساختاری رابطة بین سبک‌های مقابله و اهمال‌کاری تحصیلی در دانشجویان». مجلة اندیشه‌های نوین تربیتی، 28، 77 - 94.
سپهوند، رضا و محمدیاری، زهره. (1394). «شناسایی ذهنیت افراد نسبت به تنبلی سازمانی با استفاده از روش کیو». فصلنامة مطالعات رفتار سازمانی،4(3) (شماره پیاپی 14)، 1-30.
شول، صدیقه (1392). واکاوی علل کم‌کاری کارکنان سازمان‌های دولتی ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشکدة مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس.
صفاری‌نیا، مجید و امیرخانی رازلیقی، زهرا (1391). «تحلیل مسیر ارتباط اهمال‌کاری سازمانی با برانگیختگی شناختی و فرسودگی شغلی کارکنان ادارة دولتی استان تهران». پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، 2(4)، 111-131.
عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمد سعید؛ فقیهی، ابوالحسن و شیخ‌زاده، محمد. (1390). «تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی». اندیشه مدیریت راهبردی، 5(2)، (پیاپی 10)، 151- 198.
علیدوستی، سیروس (1385). «روش دلفی: مبانی، مراحل و نمونه‌هایی از کاربرد». فصلنامة علمی ترویجی مدیریت و توسعه، 8(31).
فولادیان، مجید؛ جوادی یگانه، محمدرضا و فاطمه امین، زینب (1390). بررسی تطبیقی شاخص تنبلی در ایران و کشورهای جهان و برخی راه حل ها. راهبرد فرهنگ، 12و 13، 111-134.
قاسمی، وحید (1362). مدل‌سازی معادلات ساختاری در پژوهش‌های اجتماعی، تهران: انتشارات جامعه شناسان.
نیومن، ویلیام لارنس (1390). روش‌های پژوهش اجتماعی: رویکردهای کمی و کیفی (برگردان ابوالحسن فقیهی و عسل آغاز)، تهران: ترمه.
 
Badri Gargari R., Sabouri, H. & Norzad F. (2011). “Academic Procrastination: The Relationship between Causal Attribution Styles and Behavioral Postponement”. Iran J Psychiatry Behav Sci, 5(2).
Burka, J. B. & Yuen, L. M. (2008). Procrastination: Why You Do It, What to Do about It Now. Cambridge, MA: Da Capo Press.
Chu, A. H. C. & Choi, J. N. (2005). “Rethinking procrastination: positive effects of ‘active’ procrastination behaviour or attitudes and performance” The Journal of Social Psychology, 145(3), 245-264.
Ferrari, J. R. & Pychyl, T.  A. (2007). “Regulating speed, accuracy and judgments by Indecisives: Effects of frequent choices on self-regulation depletion”. Personality and Individual Differences, 42, 777-787.
Gollwitzer, P. M. & Wieber, F. (2010). Overcoming Procrastination through Planning in C. Andereou, M. D. White (EDS.), the thief of time, philosophical essays on procrastination. Pp. 185- 205, NEW YORK: OXFORD UIVERSITY PRESS.
Haghbin, M., McCaffrey, A. & Pychyl, T.A. (2012). “The complexity of the relation between fear of failure and procrastination”. Journal of Rational-Emotive and Cognitive-Behavior Therapy,30(4). DOI: 10.1007/s10942-012-0153-9.
Harris, N. N. & Sutton, R. I. (1983). “Task Procrastination in Organizations: A framework for research”. Human Relations, 36(11), 987- 996.
Kazemi, M., Fayazi, M. & Kaveh, M. (2010). “Survey prevalence of procrastination and its affective factors among university administrators and staff”. Journal development management, 2, (4), 42-63. (In Persian).
Milgram, N. N. & Tenne, R. (2000). “Personality correlates of decisional and task avoidant procrastination”. European Journal of Personality, 14, 141-156.
Moradi, S. (2014). The relationspip between organizational procrastination with perfectionism and job performance in shiraz. [Dissertation]. Shiraz: Marvdasht branch, Isiamic Azad University. 
Perry, J. (2012). The Art of Procrastination: A Guide to Effective Dawdling, Lollygagging and Postponing. Workman Publishing Company.
Pychyl, T. A. (2010). “Review of The Procrastinator’s Guide to Getting Things Done”. Cognitive Behavioral Therapy, 39(3), 238.
Rothblum, E. D., Solomon, L. J. & Murakami, J. (1986). “Affective, cognitive, and behavioral differences between high and low procrastinators”. Journal of Counseling Psychology, 33, 387-394.
Rozental, A. & Carlbring, P. (2013). “Internet-Based Cognitive Behavior Therapy for Procrastination: Study Protocol for a Randomized Controlled Trial”. JMIR Research Protocols, 2, e46.
Solomon, L. J. & Rothblum, E. D. (1984). “Academic procrastination: Frequency and cognitive behavioral correlates”. Journal of Counseling Psychology, 31, 503-509.
Steel P. (2010). “Arousal, avoidant and decisional procrastinators: Do they exist?”. Personality and Individual Differences, 48(8).
Vardi, Y. & Weitz, E. (2004). Misbehavior in organizations: theory, research and management. LEA, Mahwah, NJ.
Wieber, F. & P. Gollwitzer. (2010). Overcoming procrastination through planning. In The Thief of Time: Philosophical Essays on Procrastination, pp. 185–205. Oxford University Press.