با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن مدیریت دولتی ایران و انجمن مدیریت رفتار سازمانی

نوع مقاله : توصیفی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه مدیریت دولتی، مرکز آموزش بین‌ا‌لملل قشم، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران.

2 استاد گروه مدیربت دولتی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

3 استاد گروه مدیربت دولتی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

4 استاد گروه مدیریت صنعتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، ایران.

چکیده

هدف اصلی تحقیق آسیب‌شناسی سرمایة فکری وزارت نفت است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی پیمایشی است. جامعة آماری 900 نفر از مدیران محققان وزارت نفت بوده و نمونة آماری 269 نفر برآورد شده است. ابزار پژوهش پرسشنامه بوده و میزان اعتبار آن 94 درصد تخمین‌زده شد. نتایج نشان داد، شاخص‌های تشکیل‌دهندة سرمایة انسانی به ترتیب اهمیت تجربه و تخصص در رتبة اول، شایستگی و مهارت‌ها در رتبة دوم، انگیزش و رضایت کارکنان، روحیة کار تیمی، خلاقیت و نوآوری قابلیت حل مسئله و تصمیم‌گیری در رتبه‌های سوم تا ششم قرار دارند. مؤلفه‌های تشکیل‌دهندة سرمایة ساختاری به ترتیب روند‌ها و فرایندها در رتبة اول، ساختار سازمانی در رتبة دوم، فرهنگ سازمانی رتبة سوم، سیستم‌ اطلاعاتی در رتبة چهارم، مدیریت دانش سازمانی در رتبة پنجم، اقدامات مدیریت منابع انسانی در رتبة ششم، مالکیت معنوی در رتبة هفتم، تحقیق و توسعه در رتبة هشتم و نوآوری در محصولات و فرایندها در رتبة نهم قرار دارند. مؤلفه‌های تشکیل‌دهندة سرمایة اجتماعی ترتیب ارزش‌های مشترک در رتبة اول، زبان مشترک در رتبة دوم، اعتماد، تعهد، عمل متقابل و دوجانبه، تعاملات موجود در شبکه و تعدد تعاملات در رتبة سوم تا هفتم قرار دارند و نیز هر سه بعد سرمایة انسانی، سرمایة ساختاری و سرمایة اجتماعی از وضعیت مناسبی در وزات نفت برخوردار بوده و سرمایة ساختاری در مقایسه با دو بعد دیگر وضعیت بهتری را داراست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Pathology of the Oil Ministry Intellectual Capital

نویسندگان [English]

  • Feridoun Ghasemi 1
  • Karamallah Daneshfard 2
  • Reza Najaf Beigi 3
  • Mohmmad Ali Afshar kazemi 4

1 Ph.D Candidate, Department of Public Management, Qeshm International Training Campus, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Qeshm, Iran.

2 Professor, Department of Public Management, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

3 Professor, Department of Public Management, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

4 Professor, Department of Industrial Management, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

The main purpose of the research is the pathology of the Ministry of Oil intellectual capital. The present study is of applied purpose and of descriptive survey method. The statistical population consists of 900 oil ministry research managers and the sample is estimated to be 269. The tool was a questionnaire and its validity was estimated to be 94%. The results showed that human capital constituents ranked first in order of importance of experience and expertise in the first rank, competence and skills second, staff motivation and satisfaction, teamwork morale, creativity And problem-solving and decision-making innovation ranks third to sixth. The components of Structural Capital are the processes and processes ranked first, organizational structure ranked second, organizational culture ranked third, information systems ranked fourth, organizational knowledge management ranked fifth, human resource management practices ranked sixth, intellectual property ranked Seventh, R&D ranked eighth, and product and process innovation ninth. The constituent components of social capital are ranked first, shared language second, trust, commitment, reciprocity, reciprocal interactions, and interactions ranging from third to seventh. And all three aspects of human capital, structural capital and social capital have a good status in the Ministry of Oil and structural capital is better than the other two dimensions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Intellectual Capital
  • Human Capital
  • Social Capital
  • Structural Capital
  • Oil Ministry
 
امجدی، غلامرض؛ دانش‌فر، کرم‌اله و داودی، امیرحسین(1397)، «آسیب‌شناسی حفظ و نگهداری کارکنان حرفه‌ای با رویکرد اخلاق سازمانی در شرکت ملی نفت». پژوهش‌های اخلاقی، 4، 47-62.
بازرگان، عباس؛ سرمد، زهره و حجازی، الهه (1385). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: انتشارات آگاه.
حسنوی، رضا و رمضان، مجید (1391). سرمایة فکری سازمان. تهران: انتشارات آتی نگر.
خاکی، غلامرضا (۱۳۷۸). روش تحقیق با رویکردی به پایان‌نامه نویسی. تهران: کانون فرهنگی انتشارات درایت.
دانایی‌فرد، حسن و الوانی، سید مهدی (1383). روش‌شناسی پژوهش کمی در مدیریت: رویکردی جامع. تهران: انتشارات صفار.
دانش‌فرد، کرم‌اله و ذاکری، محمد (1389). «تأثیر مدیریت دانش بر توان رقابتی شرکت‌های مهندسین مشاور». فصلنامه بصیرت، 17، 21-38.
دانش‌فرد، کر‌م‌اله و شهابی‌نیا، سعید (1389). «بررسی رابطه بین فرهنگ‌سازمانی و استقرار مدیریت دانش: مطالعه موردی شرکت توزیع نیروی برق معاونت اجرایی شمال شرق تهران (پژوهشگر)». فصلنامه مدیریت، 7(17)، 1-10.
دانش‌فرد، کر‌م‌اله و محبوب روش، شبنم (1388). «بررسی رابطه رضایت شغلی و تعهد سازمانی با کارایی کارکنان». فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، 3(4)، 115- 136.
سکاران، اوما (1386). روش‌های تحقیق در مدیریت تهران. مترجمان: محمد صائبی، محمود شیرازی، موسسه عالی آموزش و پرورش مدیریت و برنامه‌ریزی.
عرفانیان خانزاده، حمید؛ نجف بیگی، رضا و دانش‌فرد، کر‌م‌اله (1394). «مدیریت منابع انسانی الکترونیک ابزار تحول در بهره‌وری سازمان (ارائه مدل به روش کیو)». فصلنامه مدیریت بهره‌وری، 8(32)، 7 - 32.
قدسی‌پور، حسن (1385). مباحثی در تصمیم‌گیری: فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی. تهران: انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر.
مؤمنی، منصور و فعال قیومی، علی (1391). تحلیل آماری با استفاده از spss. تهران: گنج شایگان.
 Bjørnson, F. O. & Dingsøyr, T. (2008). “Knowledge management in software engineering: A systematic review of studied concepts, findings and research methods used”. Information and Software Technology, 50(11), 1055-1068.
Bontis, N. (2001). “Assessing knowledge assets: a review of the models used to measure intellectual capital”. International journal of management reviews, 3(1), 41-60.
Bontis, N., Bart, C. K. & Kristandl, G. (2007). “The impact of voluntary disclosure on cost of equity capital estimates in a temporal setting”. Journal of intellectual capital.
Bontis, N., Bart, C., Wakefield, P., Dalkir, K., Wiseman, E., Shulha, M. & McIntyre, S. (2007). An intellectual capital evaluation approach in a government organization. Management Decision.
Cañibano, L. & Sánchez, P. (2004). “Measurement, management and reporting on intangibles. State of the art”. Accounting and Business Review, 3(1), 37-62.
Canibano, L., Garcia-Ayuso, M. & Sanchez, P. (2000). “Accounting for intangibles: a literature review”. Journal of Accounting literature, 19, 102-130.
Chen, J., Zhu, Z. & Yuan Xie, H. (2004). “Measuring intellectual capital: a new model and empirical study”. Journal of Intellectual capital, 5(1), 195-212.
Granstrand, O. (1998). “Towards a theory of the technology-based firm”. Research policy, 27(5), 465-489.
Marr, B. (Ed.). (2005). Perspectives on intellectual capital. Routledge.
Marr, B., Schiuma, G. & Neely, A. (2004). “Intellectual capital–defining key performance indicators for organizational knowledge assets”. Business Process Management Journal, 10(5), 551-569.
Petty, R. & Guthrie, J. (2000). “Intellectual capital literature review: measurement, reporting and management”. Journal of intellectual capital, 1(2), 155-176.
Piri, M., Zahedi, M. R., Goodarzi, E. V., & Mohammadpanah, M. (2020). Proposing a model for dynamical computing the risk of knowledge domains in the organizational knowledge map. VINE Journal of Information and Knowledge Management Systems.‏ Vol. ahead-of-print No. ahead-of-print. https://doi.org/10.1108/VJIKMS-07-2019-0110
Qurashi, I. A., Khalique, M., Ramayah, T., Bontis, N., & Yaacob, M. R. (2020). Impact of intellectual capital on innovation in pharmaceutical manufacturing SMEs in Pakistan. International Journal of Learning and Intellectual Capital, 17(1), 61-76.‏
Seetharaman, A., Helmi Bin Zaini Sooria, H. & Saravanan, A. S. (2002). “Intellectual capital accounting and reporting in the knowledge economy”. Journal of Intellectual capital, 3(2), 128-148.
Zahedi, M. R. & Papoli, S (2018). “Studying the Relationship between the Knowledge Management Processes and Intellectual Capital in a Knowledge-Based Research Center”. International Journal of Research in Business Studies and Management, 5(12), 1-19.