نوع مقاله : اکتشافی

نویسندگان

• علی شریعت‌نژاد ¹
• زهرا عینی نرگسه ²

¹ استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران.

² دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران.

چکیده

در نظام اداری و سازمانی کشور یکی از مهم‌‎ترین مشکلاتی که مانع عملکرد صحیح کارکنان و سازمان می‌‎شود پدیده‎ای تحت عنوان حضورگرایی است. حضورگرایی پدیده‌ای است که براساس آن کارکنان به صورت عینی در محیط کار حضور دارند اما از لحاظ کارکردی غایب هستند. با توجه به اینکه حضورگرایی یکی از مهم‌‎ترین عارضه‌‎های سازمانی کشور است و دارای تبعاتی منفی در سطح فردی و در سطح سازمانی است، لذا پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تحلیل علل و پیامدهای بروز پدیده حضورگرایی در بانک‎های دولتی استان لرستان انجام پذیرفت. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی از حیث گردآوری اطلاعات در زمره پژوهش‌های اکتشافی است. همچنین این پژوهش از نوع تحقیقات آمیخته به صورت کیفی و کمی و بر مبنای فلسفه قیاسی استقرایی است. مشارکت‌کنندگان در پژوهش خبرگان هستند که تعداد 30 نفر با روش نمونه‌گیری هدفمند و براساس اصل کفایت نظری انتخاب ‌شده‌اند. همچنین مشارکت‌کنندگان پژوهش در بخش کمی مدیران و کارکنان بانک‌های دولتی استان لرستان به تعداد 3000 می‌باشند که براساس جدول مورگان 341 نفر از آنان با استفاده از نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش کیفی مصاحبه است که قابلیت اعتبار و اعتمادپذیری آن با استفاده از روایی محتوایی و روایی نظری و روش پایایی درون شناسه‌گذار و میان شناسه‌گذار تأیید شد. همچنین ابزار گردآوری اطلاعات در بخش کمی پرسشنامه است که قابلیت اعتبار و اعتمادپذیری آن با استفاده از روایی محتوایی و پایایی بازآزمون تأیید شد. داده‌های کیفی با روش تحلیل محتوا و داده‌های کمی با روش نقشه شناختی فازی تحلیل گردید. یافته‎‌‌های این پژوهش حاکی از آن است که عدم پذیرش دورکاری و انعطاف کاری از سوی سازمان، برخورداری از تعهد سازمانی، نوع رابطه استخدامی فرد با سازمان مه‌م‎ترین دلایل بروز پدیده حضورگرایی هستند. همچنین پدیدآیی حالت تنبلی سازمانی، کاهش عملکرد و بهره‌‎وری فردی و سازمانی، پدیدآیی کارکنان نامرئی به‌عنوان ‌پیامدهای بروز پدیده حضورگرایی در بانک‌‌‌‌‌‌های دولتی استان لرستان شناسایی شدند. براساس یافته‌های پژوهش، پدیده حضورگرایی پدیده‎ای منفی و زیان‎بار است که عملکرد و بهره‌‎وری نیروی انسانی و سازمان را به‌شدت تحت‌‎الشعاع قرار می‎دهد و با ایجاد اختلال در عملکرد کلی سازمان منجر به سوق دادن سازمان به سمت سازمانی ناکارآمد می‌‎‌‌‌شود.

کلیدواژه‌ها

• حضورگرایی
• بیماری کارکنان
• عملکرد و بهره‎وری نیروی ‎انسانی
• بانک‎های دولتی

موضوعات

• علت یابی

عنوان مقاله [English]

Identifying and Analyzing the Causes And Consequences Emergence of the Phenomenon of Presenteeism with the Fuzzy Cognitive Map Approach

نویسندگان [English]

• Ali Shariatnejad ¹
• Zahra Eyni Nargeseh ²

¹ Assistant Professor, Department of Business Management, Lorestan University, Khorramabad, Iran

² MSc Student, Department of Business Management, Lorestan University, Khorramabad, Iran.

چکیده [English]

In the country's administrative and organizational system, one of the most important problems that hinders the proper functioning of employees and organizations is a phenomenon called presenteeism. Presenteeism is introduced as a phenomenon according to which employees are physically present in the workplace but are functionally absent. Considering that presenteeism is one of the most important organizational phenomena in the country and has consequences at the individual and organizational levels, Therefore, the current research was conducted to identify and analyze the causes and consequences of the phenomenon of presenteeism in the state banks of Lorestan province. The current research is practical in terms of its purpose, and in terms of gathering information, it is among exploratory research. Also, this research is a mixed qualitative and quantitative research based on comparative and inductive philosophy. The participants in the research are experts, 30 of whom were selected by purposeful sampling and based on the principle of theoretical adequacy. Also, the participants of the research in the quantitative part are 3000 managers and employees of state banks in Lorestan province, and 341 of them were selected based on Morgan's table using available sampling. The data collection tool is in the qualitative part of the interview, whose validity and reliability were confirmed using content validity and theoretical validity and intra-coder and inter-coder reliability methods. Also, the data collection tool is in the quantitative part of the questionnaire, whose validity and reliability were confirmed using the content validity and retest reliability of the test. Qualitative data was analyzed by content analysis method and quantitative data was analyzed by fuzzy cognitive mapping method.The results of this research indicate that non-admission of telework and working flexibility from the organization, having an organizational commitment, and the type of employment relationship between the individual and the organization are the most important reasons for the outbreak of presenteeism. Also, the emergence of the state of organizational laziness, decreased performance and individual and organizational productivity, and the emergence of invisible employees are identified as the most important consequences of the phenomenon of presenteeism in the state banks of lorestan province. According to the research findings, presenteeism is a negative and harmful phenomenon that severely overshadows the performance and productivity of human resources and the organization, and by disrupting the overall performance of the organization, it leads to pushing the organization. It becomes inefficient for an organization.

کلیدواژه‌ها [English]

• Presenteeism
• Staff SIckness
• Performance and Productivity of Human Resources
• State Banks