با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن مدیریت دولتی ایران و انجمن مدیریت رفتار سازمانی

نوع مقاله : توصیفی

نویسندگان

1 استادیار گروه مدیریت، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 کارشناس تأمین اجتماعی، تبریز، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تحلیل اثرگذاری رهبری معنوی بر عملکرد سازمانی از طریق هویت سازمانی انجام شده است. با مرور ادبیات تحقیق 26 مؤلفه رهبری معنوی و 18 مؤلفه هویت سازمانی به‌عنوان عوامل مؤثر بر عملکرد سازمانی شناسایی و چارچوب مفهومی تحقیق طراحی شد. از طریق مطالعه پیمایشی و با رجوع به نمونة آماری 265 نفر از مدیران و کارشناسان سازمان تأمین اجتماعی استان آذربایجان‌ شرقی، داده‌های مورد‌نیاز با ابزار پرسشنامه جمع‌آوری شد. چارچوب مفهومی با جمع‌آوری داده‌های تجربی و روش مدل‌سازی معادلات ساختاری اعتبارسنجی و مدل نهایی تحقیق ارائه شد. بررسی مدل‌های اندازه‌گیری و تحلیل مقادیر بارهای عاملی نشان داد که مؤلفه‌های رهبری معنوی دارای بیشترین تأثیر بر عملکرد سازمانی می‌باشند. همچنین، بررسی مدل ساختاری پژوهش و تحلیل‌های مسیر نشان داد که بین متغیرهای رهبری معنوی با هویت سازمانی و نیز رهبری معنوی با عملکرد همبستگی قوی وجود دارد. نتایج تحلیل هم‌زمان عوامل تأثیرگذار بر عملکرد سازمانی با روش معادلات ساختاری نیز نشان داد که مؤلفه‌های رهبری معنوی دارای بیشترین تأثیر بر عملکرد سازمانی است. نتایج مربوط به تحلیل ضرایب مسیرها و نیز مقادیر ضریب تعیین R2 نشان داد که متغیر رهبری معنوی 3/79 درصد تغییرات مربوط به متغیر عملکرد سازمانی را به‌طور مستقیم تبیین می‌کند. همچنین، رهبری معنوی به‌طور غیر‌مستقیم و به‌واسطه متغیر میانجی هویت سازمانی به میزان 34 درصد بر متغیر عملکرد سازمانی تأثیر می‌گذارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analysis of the relationship spiritual leadership and performance with the mediating role of organizational identity in the Social Security Organization of East Azerbaijan Province

نویسندگان [English]

  • Hossein Abbasi Esfanjani 1
  • Musa Barzegar valilo 2

1 Assistant Professor of Department Management, Payam Noor University, Tehrn, Iran

2 MSc.Social Security, Tabriz, Iran.

چکیده [English]

The present study aims to analysis of the effect of spiritual leadership on organizational performance through organizational identity. By reviewing the research literature, 26 components of spiritual leadership and 18 components of organizational identity were identified as factors affecting organizational performance and then was designed the conceptual framework of the research. Through survey and referring to the statistical sample of 265 managers and experts of the Social Security Organization of East Azerbaijan province, the required data were collected using a questionnaire. The conceptual framework was presented and validation by collecting empirical data and structural equation modeling. Investigating the models of measurement and analysis of factor loads showed that the components of spiritual leadership had the most impact on organizational performance. Also, studying structural model of research and path analysis revealed that there is a strong correlation between spiritual leadership variables with organizational identity and spiritual leadership. The simultaneous analysis of factors influencing organizational performance by structural equation method showed that the components of "spiritual leadership" had the greatest impact on organizational performance. The results of the analysis of path coefficients and the values of the coefficient of determination of R2 showed that the "spiritual leadership" variable directly explained 79.3% of the changes related to the variable "organizational performance". Also, "spiritual leadership" indirectly affects the variable "organizational performance" by means of an intermediate variable "organizational identity" of 34 percent.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spiritual Leadership
  • organizational identity
  • Organizational Performance
  • Social Security Organization
  • Structural Equation Model
ابری، امیرغلام (1393). «ارزیابی کارایی شعب سازمان تأمین اجتماعی استان اصفهان». فصلنامة علمی-پژوهشی
 
مدل­سازی اقتصادی، بهار، 8(25)، 99-83.
ابزری، مهدی؛ رنجبریان، بهرام؛ فتحی، سعید و قربانی، حسن. (1388). «تأثیر یازاریابی داخلی بر بازارگرایی و عملکرد سازمانی در صنعت هتل­داری». چشم­انداز مدیریت، شمارة 31، 42-57.
ایرنا. (1397). خبرگزاری جمهوری اسلامی. کد خبر 82984263 (6597150)، 6/5/97.
برزنونی، محمدعلی (1379). معنویت؛ نیاز پایای انسان و رمز ماندگاری جوامع انسانی، معنویت در مکتب امیرالمؤمنین، مجموعه مصاحبه‌ها، سخنرانی‌ها و مقالات. تهران: مرکز آموزش و پژوهش علوم اسلامی، حوزة نمایندگی ولی‌فقیه در دانشگاه امام حسین.
تیموری، هادی؛ عباچیان قاسمی، رضا؛ اکبریانی، سعید و طاهرخانچی تبریزی، ارغوان (1393). «پژوهشی دربارة جهت­گیری تأثیر ساختار سازمانی و راهبرد­های رقابتی بر عملکرد سازمان». نشریة مدیریت دولتی دانشکدة مدیریت دانشگاه تهران، 6(4)، 679-665.
جعفری نیا، سعید؛ خیراندیش مهدی و لطیفی جلیسه، سلیمه (1396). «مطالعه‌ای درزمینة فراتحلیل پیامدها و پیشایندهای هویت‌یابی سازمانی». فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، 6(4)، 26-1.
داوری، علی و رضازاده، آرش (1395). مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار pls. تهران: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی.
رستگار، عباسعلی؛ جانقلی، محمود؛ حیدری، فائزه و حیدری، حامد (1391). «بررسی نقش رهبری معنوی در هویت­یابی سازمانی». پژوهش­های مدیریت عمومی، 5(16). 63-39.
صالحی‌صدقیانی، جمشید؛ اخوان خرازیان، مریم؛ بهرام­زاده، مهدی؛ محسن­زاده، کاظم و مهرابی، آرزو (1394). «بررسی تأثیر ابعاد رهبری معنوی بر رضایت شغلی کارکنان بانکی». فصلنامة مدیریت کسب­و­کار، شمارة 26، 34-10.
ضیایی، محمدصادق؛ نرگسیان، عباس و آیباغی اصفهانی، سعید (1387). «نقش رهبری معنوی در توانمندسازی کارکنان دانشگاه تهران». مدیریت دولتی، 1(1)، 86-67.
عباسی اسفنجانی، حسین (1393). بررسی تأثیر هویت سازمانی بر عملکرد و تحقق اهداف سازمان­ها. مجموعة مقالات کنفرانس بین­المللی انسان و هویت­های فراموش شده، 419-413.
عزیزپور لیندی، عبدالصمد؛ طهماسبی، رضا و پیران­نژاد، علی (1394). «بررسی نقش تعدیل­گری سرمایه فکری بر رابطه چابکی و عملکرد سازمان». مدیریت سرمایة اجتماعی، 2(2)، 316-291.
عطافر، علی؛ امیری، زینب؛ کاظمی، علی و امیری، بداله. (1392). «تأثیر رهبری معنوی اسلامی بر عملکرد -سازمانی (مورد مطالعه: شرکت گاز استان لرستان)». پژوهش­های مدیریت اسلامی، 21(1)، 219-234.
علوی، موسی (1392). «مدل‌یابی معادلات ساختاری در پژوهش‌های مرتبط با آموزش علوم سلامت: معرفی روش و کاربرد آن». مجلة ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 13(6)، 530-519.
غفاری، رحمان و رستم‌نیا، یحیی (1396). «الگوی اثرگذاری رهبری معنوی و انگیزش مبتنی‌بر معنویت بر عملکرد سازمانی». فصلنامة علمی پژوهشی مدیریت اسلامی، 52(1)، 174-143.
موغلی، علیرضا؛ فیضی، طاهره؛ امیرخانی، امیرحسین و لطفی جلال‌آبادی، مصطفی (1392). «طراحی و تبیین مدل هویت‌یابی سازمانی (مطالعه موردی دانشگاه پیام نور)». مدیریت سازمان‌های دولتی، 2(2)، 134-118.
مؤمنی، منصور و فعال قیومی، علی (1387). تحلیل‌های آماری با استفاده از SPSS. تهران: انتشارات کتاب نو.
نصراصفهانی، علی؛ سبحانی، محمد؛ خزائی­پول، جواد و امانی بنی، مجتبی (1394). «تحلیل تأثیر رهبری معنوی و پیامدهای آن بر عملکرد سازمانی با به‌کارگیری کارت امتیازی متوازن در بنگاه­های کوچک و متوسط شهر اصفهان». مدیریت فرهنگی سازمانی، 13(1)، 247-265.
نیکو، حسین و مروتی شریف­آبادی، علی (1396). «تأثیر مدیریت ارتباط با مشتری بر جنبه­های عملکرد سازمانی (مورد مطالعه: هتل­های 3 تا 5 ستاره مشهد)». فصلنامة مطالعات مدیریت گردشگری. 12(39)، 27-48.
هومن، حیدرعلی (1391). مدل‌یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم‌افزار لیزرل. تهران: انتشارات سمت.
Al Arkoubi, K. (2008). Spiritual leadership and identity in Moroccan business: an ethnographic study of YNNA holding. New Mexico State university, a dissertation submitted to the Graduate School in partial fulfillment of the requirements for the degree Doctor of Philosophy in Business Administration Specialization in Human Resources Management.
Aghajanpoor Chahardeh, F &. Goodarzvand Chegini, M. (2015). “The Impact of Spiritual Leadership Dimensions On Turnovery Intention Through Employee Empowerment”. Indian ournal of Fundamental and Applied Life Sciencess, 5, 4975- 4984.
Cheney, G. (1983). “On the various and changing meaning of organizational membership: A field study of organizational identification.” Communication Monographs,50, 342-362.
Cooper, D. & Thatcher, S. (2010). “Identification in organizations: The role of self-concept orientations and identification motives”. Academy of Management Review, 35, 516-538.
Crossman, J. (2010). “Conceptualising spiritual leadership in secular organizational contexts and its relation to transformational, servant and environmental leadership”. Leadership & Organization Development Journal, 31(1)7, 596-608.
Diane, A. I. (2004). S & T Commercialization of Federal Research Laborites and University Research. Carleton University Eric Sport, School of Business, Canada.
Dutton, J. E., Ducherich, J.M. & Harquail, C. V. (1994) “Organizational Images and Member Identification”. Administrative Science Quarterly, 39(2), 239- 263.
Epitropaki, O. (2012). “A multi-level investigation of psychological contract breach and organizational identification through the lens of perceived organizational membership: Testing a moderated–mediated model”. Journal of Organizational Behavior, 34(1), 65-86.
Fernando, M. (2007). Spiritual Leadership in the entrepreneurial business: a multi faith study. Cheltenham, UK: Edward Elgar.
Foote, N. N. (1951) “Identification as the Basis for a Theory of Motivation”. American sociological Review, 16, 14-21.
Fry, L. W., Hannah, S. T., Noel, M. & Walumbwa, F. O. (2011). “Impact on spiritual leadership on unit performance”. The Leadership Quarterly, 1-12.
Fry, L. W. (2003). “Toward a Theory of Spiritual Leadership. The Leadership Quarterly”. 14(6), 693-727.
Fry, L. W., Vituccui, S. & Cedilo, M. (2005). “Spiritual leadership and army transformation: Theory, measurement and stablishing a baseline”. The leadership quarterly, 16(5), 835-862.
Geijsel, F., Sleeger, P., Leithwood, K. & Jantzi, D. (2003). “Transformational leadership effect on teacher's commitment and effort toward school reform”. Journal of Educational Administration. 41(3), 228-256.
Gioia, D. A. & Chittipedi, K. (1991). “Sense Making and Sense Giving in Strategic Change Initiation”. Strategic Management Journal, 12(6), 443- 458.
Hall, D.T., Schneider, B. & Nygren, H.T. (1970). “Personal Factors in Organizational Identification”. Administrative Science Quarterly, 15, 176-190.
Hatch, M. J. & Shultz, M. (2004). Organizational Identity: A Reader. Oxford University.
Javid, S. D. & Rokhsari, R. & Alizadeh, Y. (2015). “The Role of Spiritual Leadership on Improvment of organizational Health”. Fabreries Journal Vekor Publication, 4, 174-182.
Lee, S. M. (1971). “An Empirical Analysis of Organization Identity”. Academy of Management Journal, 14, 213-226.
Mozes, M., Josman, Z. & Yaniv, E. (2012). “Corporate social responsibility organizational identification and motivation”. Social Responsibility Journal, 7(2), 310 - 325.
Mubasher, U. F., Salman, Y., Irfan, S. & Jabeen, N. (2017). “Spiritual Leadership in Organizational Context: A Research Gap in South Asia”. Research Journal of South Asian Studies, 32(1), 209 - 222.
Oktug, Z. (2013). “The Moderating effects of Age and Tenure on the relationship between Organizational Identification and job satisfaction”. Journal of Management. 3(4), 218-222.
Patchen, M. (1970). Participation, achievement and involvement on the job. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
Popescu, D. M. & Bulei, I. (2013). “Professional and Organizational Identity - an Impact on Performance”. Valahian Journal of Economic Studies, 4(1), 27-32.
Rus, C. L., Ranas, G. & Baban, A. (2012). “An Analysis of enviromental changes, rsources and performance: an internal police organization perspective”. Procedia-Social and Behavioral, 33, 727-731.
Schol, R. & Bishop, J. (2001). “An Exploratory Analysis of Definitions and Applications of spirituality in the workplace”. Journal of organizational Change Management. 12(4), 318-327.
Sinaghi, R. (2010). “Hotel Performance; State of the art”. International Journal of Contemporary Hospitality Management. 7(22), 920-952.
Stimpert, J. L., Loren, T. & Yolanda, S. (1998). Organizational Identity Within the Strategic Management Conversation. In David A, Whetten. And Paul C. Godfrey. (Eds), Identity in Organizations, 83-98.
Strack, G., Fottler, M., Wheatley, M. & Sodomka, P. (2002). “Spirituality and effective leadership in healthcare: Is there a connection?”. Frontiers of Health Services Management, 18, 3-45.
Xie, C. & Grønhaug, K. (2017). “Corporate Identity and Corporate Performance: Conceptual Issues and an Empirical Illustration”. Beta, 17,  43-64. DOI: 10.18261/issn.1504-3134-2017-01-03.
Yauch, Ch. (2010). “Measuring agility as a performance outcome”. Journal of manufacturing Technology Managment. 22(3), 384-440.