با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن مدیریت دولتی ایران و انجمن مدیریت رفتار سازمانی

نوع مقاله : توصیفی

نویسندگان

1 دانشیار مدیریت دولتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

2 استاد مدیریت دولتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

3 استادیار مدیریت منابع انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

4 دانش‌آموخته دکتری مدیریت دولتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

چکیده

مقاله حاضر درصدد است با استفاده از نظریه‌ زمینه‌ای به ارزیابی‌ خط‌مشی‌های اقتصادی مجلس شورای اسلامی بپردازد. روش تحقیق مبتنی بر روش کیفی، نظریه زمینه‌ای، است. همچنین با استفاده از نمونه‌گیری گلوله برفی و فن مصاحبه با 16 نفر از خبرگان حوزه قانونگذاری در مجلس شورای اسلامی مصاحبههای عمیقی صورت گرفت. پس از کدگذاری باز، محوری و انتخابیِ داده‌های گردآوری شده تعداد 159 مفهوم اولیه، 45 مقوله فرعی و 8 مقوله اصلی استخراج شدند. برآیند نهایی این مطالعه طراحی مدلی 5 بُعدی است که ابعاد پنج‌گانه‌ی آن در قالب چهار رُکن زمینه، ورودی، مؤلفه‌های فرایندی و محصولات طبقه‌بندی شده است. یافته‌های این مطالعه حکایت از تسلط فضای سیاسی کشور بر فضای خط‌مشی‌گذاری، حاکمیت سیاست بر اقتصاد و به دنبال آن مواجه بودن بخش تقنینی، اداری و اجرایی با چالش‌ها و مشکلات نهادی، ساختاری و فرهنگی در فرایند خط‌مشی‌گذاری است. بنابراین پیشنهاد می‌شود قانونگذاران با اتخاذ رویکردی کل‌نگرانه بر منافع ملی تأکید ورزند و از دخالت رویکردهای سیاسی در فرایند خط‌مشی‌گذاری اجتناب نمایند. همچنن به منظور همسوسازی خط‌مشی‌ها با اسناد بالادستی تشکیل هیأت‌هایی ویژه در مجلس ضروری است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Application of Grounded Theory in Assessing the Economic Policies of the Islamic Parliament

نویسندگان [English]

  • daood hosainpoor 1
  • Fattah Sharifzadeh 2
  • roohallah noori 3
  • omid karimian 4

1 1. Associat Professor of Public Management, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.

2 Professor of Public Management, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.

3 Assistant Professor of Human Resources Management, Kharazmi University, Tehran, Iran.

4 Graduated Ph.D. of Public Management, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

The present paper seeks to use the grounded theory to assess the economic policies of the Islamic Parliament. Research method is based on the qualitative method of grounded theory. Depth interviews were conducted with 16 representatives in the Islamic Parliament using snowball sampling. After open, selective, and axial coding of collected data, 159 primary concepts, 45 subcategories and 8 main categories were extracted. The final outcome of this study is the design of a 5-dimensional model whose dimensions are categorized into four bases of the ground, input, process components, and products. The findings of this study indicate the domination of the political climate of Iran over the policy climate, the rule of politics over economy, followed by the confrontation of legislative, administrative and executive sectors with institutional, structural and cultural challenges in the policy-making process. Therefore, it is suggested that legislators emphasize national interests by adopting a holistic approach and avoid the involvement of political approaches with the policy-making process. Also, it is necessary to form special committees in the Islamic Parliament in order to align policies with high-level documents.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Economic Policies
  • Iranian Parliament
اسعدی، محمود؛ هادی پیکانی، مهربان و رشیدپور، علی (1396). «الگویی برای اجرای اثربخش خط‎مشی‎های عمومی در وزارت امور اقتصادی و دارایی (مطالعۀ موردی: گمرک جمهوری اسلامی ایران)». فصلنامة علمی-پژوهشی مدیریت دولتی، 9(4)، 591-614.
الوانی، سید مهدی و شریف‌زاده، فتاح (1394).  فرایند
 خط­مشی‌گذاری عمومی
(چاپ سیزدهم). تهران، انتشارات دانشگاه عالمه طباطبایی.
جباری‌پور، مجتبی؛ عابدی جعفری، حسن و ابویی اردکانی، محمد (1394). «بررسی و ارزیابی خط‌مشی‌های مبارزه با فساد در برنامه‌های چهارگانه توسعة جمهوری اسلامی ایران». فصلنامة علمی پژوهشی سیاست‌گذاری عمومی، 1(2)، 51-68.
حسنقلی‌پور، حکیمه؛ امیری، مجتبی و پورعزت، علی­اصغر (1396). «توسعۀ مدل ارزشیابی خط‌مشی نگهداشت اثربخش اعضای هیئت‌علمی در آموزش عالی».  فصلنامة علمی- پژوهشی مدیریت دولتی، 9(3)، 489-516.
دانایی‌فرد، حسن؛ شکری، زینب؛ خیرگو، منصور و فانی، علی‌اصغر (1397). چگونگی ارزشیابی کیفیت خط‌مشی‌های عمومی در ایران: پژوهشی اکتشافی مبتنی‌بر روش‌شناسی ترکیبی». فصلنامة علمی - پژوهشی مدیریت، اقتصاد و حسابداری، 6(2)، 79-94.
دانش‌فرد، کرم الله (1392). مبانی خط‌مشی‌گذاری عمومی. تهران، نشر نیاز دانش.
شریف‌زاده، فتاح؛ قربانی‌زاده، وجه الله؛ سید نقوی، میرعلی و حسین پوری، مهدی (1395). «ارزیابی مؤلفه‌های مؤثر بر خط‌‌مشی‌گذاری در صنعت نفت و گاز از منظر کارآفرینی». فصلنامة علمی ـ پژوهشی مدیریت سازمان‌های دولتی، 4(3)، 133-145.
قلی‌پور، رحمت‌الله (1391. تصمیم‌گیری سازمانی و خط‌‌مشی‌‌گذاری عمومی. تهران، انتشارات سمت.
مظلومی، نادر و متولی، علی (1391). «الگویی برای اجرایی کردن برنامه‌های راهبرد». فصلنامة علمی پژوهشی مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، 22(76)، 19-45.
معمارزاده طهران، غلامرضا؛ میرسپاسی، ناصر و جلیلی، سودابه (1390). «ارائه مدلی برای ارزیابی اثربخشی اجرای خط‌مشی‌های عمومی جمهوری اسلامی ایران در حوزة بهداشت و درمان». فصلنامة رسالت مدیریت دولتی،  2(2)، 19-31.
واعظی، رضا؛ شریف‌زاده، فتاح و محمدی، محسن (1394). «شناسایی و اولویت‌بندی الگوهای ارزیابی خط‌‌مشی ‌عمومی». فصلنامة علمی پژوهشی انجمن علوم مدیریت ایران، 10(4)، 1-41.
Alkin, M. C. & Christie, C. A. (2004). “An evaluation theory tree”. Evaluation roots: Tracing theorists’ views and influences, Thousand Oaks, Canada, Sage.
Anderson, J. E. (2014). Public policymaking. New York, USA, Praeger Press.
Brownson, R. C., Chriqui, J. F. & Stamatakis, K. A. (2009). “Understanding evidence-based public health policy”. American journal of public health, 99(9), 1576-1583.
Corbin, J., Strauss, A. & Strauss, A. L. (2014). Basics of qualitative research. Newbury Park, Canada: Sage Press.
Fischer, F. & Miller, G. J. (Eds). (2017). Handbook of public policy analysis: theory, politics, and methods. London, UK: Routledge Press.
Funnell, S. C. & Rogers, P. J. (2011). Purposeful program theory: Effective use of theories of change and logic models(Vol. 31). John Wiley & Sons.
Guba, E. G. & Lincoln, Y. S. (1989). Fourth generation evaluation. Newbury Park, Canada: Sage Press.
Hill, M. & Hupe, P. (2014). Implementing public policy: An introduction to the study of operational governance. Newbury Park, Canada: Sage Press.
Howlett, M., Ramesh, M. & Perl, A. (2009). Studying public policy: Policy cycles and policy subsystems (Vol. 3). Oxford, UK: Oxford University Press.
Jenkins, W. I. (1978). Policy analysis: A political and organisational perspective. London: UK, M. Robertson Press.
Kahan, B. (2008). Review of evaluation frameworks. Saskatchewan Ministry of Education, Saskatchewan, Canada.
Miles, I., Cunningham, P., Cox, D. & Malik, K. (2006). Smart Innovation: A practical guide to evaluating innovation programmes. DG Enterprise and Industry, European Commission, Luxembourg.
Stufflebeam, D. L. & Coryn, C. L. (2014). Evaluation theory, models, and applications (Vol. 50). John Wiley & Sons.
Vedung, E. (2009). Handbook of Public Policy and Program Evaluation. Transaction publishers new Brunswick (UAS) and London (UK)
Wollmann, H. (2003). Evaluation in public-sector reform: Towards a ‘third wave of evaluation. Evaluation in Public Sector Reform. Concepts and Practice in International Perspective 1-11. Northampton, Massachusetts, USA: Cheltenham Press.
Worthen, B. (1990). Program evaluation. The international encyclopedia of educational evaluation. Toronto, Ontario, Canada: Pergammon Press.