با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن مدیریت دولتی ایران و انجمن مدیریت رفتار سازمانی

نوع مقاله : اکتشافی

نویسنده

استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران

چکیده

یکی از مهم‌ترین فرآیندهایی که در مدیریت منابع انسانی توجه چندانی به آن نشده است؛ موضوع مدیریت مسیر شغلی است. همچنین، با توجه به عصر کنونی که عصر اقتصاد دانشی خوانده می‌شود؛ دانش و کارکنان دانشی اهمیتی دوچندان یافته‌اند. بنابراین، مسئله مورد بررسی در این پژوهش، تعیین اهمیت معیارهای مؤثر بر مسیر شغلی کارکنان دانشی در دو گروه پژوهشگری و مدیریتی است؛ ازاین‌رو، هدف اصلی پژوهش حاضر، اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر مسیر شغلی کارکنان دانشی پژوهشگاه صنعت نفت است. برای اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر مسیر شغلی در این پژوهش از مدل تحلیل شبکه‌ای فازی با رویکرد برنامه‌ریزی غیرخطی استفاده شده است. استفاده از این روش در مقایسه با سایر روش‌های اولویت‌بندی، به دلیل داشتن مفروضاتی است که با شرایط واقعی تصمیم‌گیری هم‌خوانی بیشتری دارد. در این پژوهش، 6 عامل به‌عنوان عوامل مؤثر بر مدیریت مسیر شغلی کارکنان دانشی شناسایی شدند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که در میان 6 معیار اصلی مورد بررسی در دو گروه کارکنان دانشی ترتیب تأثیرگذاری معیارها بر مسیر شغلی همانند بوده است. شایستگی‌های اختصاصی دارای بیشترین اهمیت در مسیر شغلی کارکنان دانشی هر دو گروه بوده است و پس از آن به ترتیب؛ معیار ارزیابی عملکرد، ویژگی‌های مزیت‌ساز، دوره‌های آموزشی، سابقه کاری و تحصیلات قرار دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying and Prioritizing the Criteria Affecting the Career Path of Knowledge Workers Using the Fuzzy Network Analysis Model

نویسنده [English]

  • Ebrahim Rajabpour

Assistant Professor, Department of Business Administration, Persian Gulf University, Bushehr, Iran

چکیده [English]

One of the most important processes which has not been seriously taken into account in human ‎resources management is the career path management. With regards to the present era, known as the ‎knowledge economy era, knowledge and knowledge workers are of great significance. Hence, the ‎issue being studied in the present study is the determination of importance of criteria affecting the ‎career path of knowledge workers in both research and managerial groups; therefore, this study ‎aims mainly at the prioritization of factors affecting the career path of knowledge workers of the ‎Research Institute of Petroleum Industry. To prioritize the factors affecting the career path in this ‎research, the fuzzy network analysis model with the nonlinear planning approach. Compared to the ‎other prioritization methods, using this technique is because of assumptions that are more consistent ‎with the real conditions of decision-making. Six factors were identified as the factors affecting the ‎career path management of knowledge workers in this research. The results show that among the ‎six main criteria studied in two knowledge workers, the orders of criteria influence on the career ‎path are the same. The exclusive competencies have the highest level of importance in the career ‎path of knowledge workers in both groups followed by the criteria of performance assessment, ‎advantageous properties, training courses, working experience and education, respectively.‎

کلیدواژه‌ها [English]

  • Knowledge Workers
  • Competency Model
  • Career Path
  • Fuzzy Analytic Network Process
  • Nonlinear Programming
افخمی اردکانی، مهدی و فرحی، رضا (1390). «فرهنگ، تعهد سازمانی و تمایل به ترک خدمت کارکنان دانشی: ‏طراحی و تبیین مدلی در پژوهشگاه صنعت نفت». فصلنامه علوم و مدیریت ایران، 6 (24)، 1-24. ‏
آذر، عادل و فرجی، حجت، (1390). علم مدیریت فازی. تهران: مرکز مطالعات مدیریت و بهره‌‌وری ایران.
باباشاهی، جبار؛ یزدانی، حمیدرضا؛ طهماسبی، رضا و رجب‌پور، ابراهیم (۱۳۹۶). «طراحی مدل شایستگی کارکنان دانشی در پژوهشگاه صنعت نفت». مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، ۸ (۳۲)، ۳-۲۴.
حسینی، سید یعقوب؛ مغدانی، رضا (1392). «اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر فراموشی سازمانی: استفاده از مدل تحلیل شبکه‌ای فازی با رویکرد برنامه‌ریزی غیرخطی». پژوهشنامه مدیریت اجرایی، 5(9)، 12-36.
رجب پور، ابراهیم (1396). طراحی مدل مدیریت مسیر شغلی کارکنان دانشی (مورد مطالعه: کارکنان دانشی پژوهشگاه صنعت نفت). رساله دکتری، دانشگاه تهران، پردیس فارابی.
رجب‌‌زاده، علی؛ الهی، شعبان (1387). «طراحی سیستم تصمیم گیرنده خبره در برنامه‌‌ریزی شغلی کارکنان سیستم بانکی». دانشور رفتار،  دانشگاه شاهد، 15(29)، 55-68.
قلی‌‌پور، آرین (1390). مدیریت منابع انسانی (مفاهیم، تئوری‌‌ها و کاربردها). تهران: انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌‌ها (سمت).
کاوسی، اسماعیل و تقی‌نژاد، مهدی (1388). «بررسی و ارائه شاخص های مناسب برای انتصاب و ارتقای مدیران فرهنگی در کشور (مطالعه موردی سازمان فرهنگی- هنری شهرداری تهران)». مدیریت فرهنگی، 3(4)، 39-54.
Bagdadli, S., & Gianecchini, M. (2019). "Organizational career management practices and objective career success: A systematic review and framework". Human Resource Management Review, 29(3), 353-370.
Bright, J. E., Pryor, R. G., Chan, E. W. M., & Rijanto, J. (2009). "Chance events in career development: Influence, control and multiplicity". Journal of Vocational Behavior, 75(1), 14-25.
Carter, C., & Scarbrough, H. (2001). "Towards a second generation of KM? The people management challenge". Education+ Training, 43(4/5), 215-224.
Cappellen, T., & Janssens, M. (2005). "Career paths of global managers: Towards future research". Journal of World Business, 40(4), 348-360.
Chipunza, C., & Kabungaidze, T. (2012‏‎). "Attributes Utilised By Knowledge Workers ‎in Identifying Employers of Choice: Focus on Accountants and Information Technology ‎‎(IT) Specialists in South Africa". Journal of Social Sciences, ‎‏31‏‎(‎‏2‏‎), ‎‏137‏‎-‎‏150‏‎.‎
Cîmpan, B. I. (2013). "European career development–a challenge for European human resource management". Procedia economics and finance, 6, 224-231.
Claussen, J., Grohsjean, T., Luger, J., & Probst, G. (2014). "Talent management and career development: What it takes to get promoted". Journal of World Business, 49(2), 236-244.
Dağdeviren, M., & Yüksel, İ. (2010). "A fuzzy analytic network process (ANP) model for measurement of the sectoral competititon level (SCL" Expert systems with applications, 37(2), 1005-1014.
Davenport, T. H. (2005). Thinking for a living: how to get better performances and results from knowledge workers. Harvard Business Press.
De Vos, A., Dewettinck, K., & Buyens, D. (2009). "The professional career on the right track: A study on the interaction between career self-management and organizational career management in explaining employee outcomes". European Journal of Work and Organizational Psychology, 18(1), 55-80.
Drucker, P. F. (1999). "Knowledge-worker productivity: The biggest challenge". California management review, 41(2), 79-94.
Drucker, P. F. (2002). "They're not employees, they're people". Harvard Business Review, 80(2), 70-7.
El-Farr, H. K. (2009). "Knowledge work and workers: A critical literature review". Leed University Business School, Working Paper Series, 1(1), 1-15.
El-Sabaa, S. (2001). "The skills and career path of an effective project manager". International journal of project management, 19(1), 1-7.
Guthridge, M., Komm, A. B., & Lawson, E. (2008). "Making talent a strategic priority". McKinsey Quarterly, 1, 48.
Hennequin, E. (2007). "What “career success” means to blue-collar workers". Career development international, 12(6), 565-581.
Koch, M., Forgues, B., & Monties, V. (2017). "The way to the top: Career patterns of Fortune 100 CEOs". Human Resource Management, 56(2), 267-285.
Lee, M. C. (2007). A method of performance evaluation by using the analytic network process and balanced score card. In Proceedings of the International Conference on Convergence Information Technology (pp. 21-23).
Lund, A. K. (2019). "Leading knowledge-workers through situated ambiguity". Scandinavian Journal of Management, 35(3), 101060.
Moskaliuk, J., Burmeister, C. P., Landkammer, F., Renner, B., & Cress, U. (2017). "Environmental effects on cognition and decision making of knowledge workers". Journal of Environmental Psychology, 49, 43-54.
Noh, Y. (2010). "A study analyzing the career path of librarians". The Journal of Academic Librarianship, 36(4), 329-346.
Park, H. D., Howard, M. D., & Gomulya, D. M. (2018). "The impact of knowledge worker mobility through an acquisition on breakthrough knowledge". Journal of Management Studies, 55(1), 86-107.
Ramírez, Y. W., & Nembhard, D. A. (2004). "Measuring knowledge worker productivity: A taxonomy". Journal of intellectual capital, 5(4), 602-628.
 Shujahat, M., Sousa, M. J., Hussain, S., Nawaz, F., Wang, M., & Umer, M. (2019). "Translating the impact of knowledge management processes into knowledge-based innovation: The neglected and mediating role of knowledge-worker productivity". Journal of Business Research, 94, 442-450.
Tampoe, M., & Myers, P. S. (1996). Knowledge management and organizational design. Boston, MA: Butterworth Heinemann Press.
Tang, M., Fouad, N. A., & Smith, P. L. (1999). "Asian Americans' career choices: A path model to examine factors influencing their career choices". Journal of Vocational Behavior, 54(1), 142-157.
Tomlinson, J., Baird, M., Berg, P., & Cooper, R. (2018). "Flexible careers across the life course: Advancing theory, research and practice". Human Relations, 71(1), 4-22.
Van Staden, R., & Du Toit, A. (2011). "Career development of South African knowledge workers". South African Journal of Economic and Management Sciences, 14(1), 80-91.
Vinkenburg, C. J., & Weber, T. (2012). "Managerial career patterns: A review of the empirical evidence". Journal of Vocational Behavior, 80(3), 592-607.
Wallis, T., Winternitz, G., & Birt, M. (2004). "Talent retention in a changing workplace: An investigation of variables considered important to South African talent". South African Journal of Business Management, 35(2), 25-31.
Wang, T. C., & Chang, T. H. (2007). "Forecasting the probability of successful knowledge management by consistent fuzzy preference relations". Expert Systems with Applications, 32(3), 801-813.
Werner, J. M., & DeSimone, R. L. (2011). Human resource development. Cengage Learning.
Yu, M. C., & Lee, M. H. (2015). "anagers' career development recognition in Taiwanese companies". Asia Pacific Management Review, 20(1), 11-17.