مدیریت سازمان‌های دولتی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن مدیریت دولتی ایران و انجمن مدیریت رفتار سازمانی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

آینده‌نگاری سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران با رویکرد سناریونگاری

نوع مقاله : اکتشافی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه مدیریت، واحد علی‌آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی‌آباد کتول، ایران.

2 استادیار، گروه مهندسی صنایع و آینده‌پژوهی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 استادیار، گروه مدیریت ، واحد علی‌آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علی‌آباد کتول، ایران

4 استادیار، گروه مدیریت، واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی آباد کتول، ایران

چکیده

یکی از چالش‌های عمده پیشروی سازمان‌ها، گستردگی عوامل مؤثر در طراحی چشم‌اندازی مطلوب است. کاوش در روندهای محیطی برای درک روند آینده نیازمند رویکردی فراتر از روش‌های معمول پیش‌بینی و برنامه‌ریزی است. آینده‌نگاری این امکان را فراهم می‌نماید تا از بینش‌های حاصل، روایت‌ها و تصاویر باورپذیر از چشم‌انداز در حال ظهور داشته باشیم. هدف این پژوهش ارائه تصویری از آینده سازمان گمرک در قالب سناریوهای محتمل و سازگار است. در این پژوهش آمیخته به‌منظور دست‌یابی به اهداف، گردآوری داده از طریق مطالعه کلان‌روندها با روش پویش محیطی و بر مبنای تجزیه ‌و تحلیل PESTEL صورت گرفت. اولویت‌بندی متغیرهای اولیه، برای یافتن مؤثرترین عوامل بر سازمان گمرک با نظرخواهی تلفنی و رایانامه‌ای از خبرگان صورت گرفت که منجر به طراحی پرسشنامه‌ای با 30 عامل گردید. ضمن تعیین میزان اثرگذاری و اثرپذیری ماتریس در یک پنل خبرگان، تجزیه‌ و تحلیل داده‌ها در نرم‌افزار میک‌مک منجر به شناسایی چهار پیشران اصلی گردید. پیشران‌ها در پرسشنامه تحلیل اثرات متقابل با 9 حالت در طیفی از شرایط مطلوب تا نامطلوب و برحسب درجه اهمیت و احتمال وقوع، توسط خبرگان نظرسنجی شده و با نرم‌افزار سناریو ویزارد تجزیه‌وتحلیل گردید. یافته‌ها نشان می‌دهد دو سناریوی وضعیت موجود و تغییر انطباقی، محتمل‌ترین سناریوهای آینده گمرک خواهند بود. آشنایی با روایت هر سناریو و مقایسه مطلوبیت آن‌ها، می‌تواند مبنایی برای طراحی اقدامات آینده باشد تا گمرک ایران بتواند در جهت صیانت از جامعه، سلامت ورود کالا و تأمین رضایت ذی‌نفعان، یک سازمان انعطاف‌پذیر، شفاف و پاسخگو باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Foresight of the Customs Organization of the Islamic Republic of Iran with Scenario Approach

نویسندگان [English]

  • Bagher Babanejad 1
  • Mohsen Taheri Demneh 2
  • Samereh Shojaei 3
  • Mohammad Bagher Gorji 4

1 Ph.D, Candidate, Department of Management, Aliabad Katoul Islamic Azad University, Aliabad Katoul, Iran.

2 Assistant Professor, Industrial engineering and Futures studies Department, University of Isfahan , Isfahan, Iran

3 Associate Professor, Department of Management, Aliabad Katoul Islamic Azad University, Aliabad Katoul, Iran.

4 Associate Professor, Department of Management, Aliabad Katoul Islamic Azad University, Aliabad Katoul, Iran.

چکیده [English]

One of the major challenges facing organizations is the expansion of factors affecting the designing a favorable outlook.Exploring environment trends to understand the future trend requires an approach beyond the usual methods of forecasting and planning.Foresight allows us to have narratives and believable images of emerging outlook from the insights gained.The purpose study is to present a picture of the future of the customs in the form of possible and compatible scenarios. In this mixed research, in order to achieve goals, data collection was done through the study of Mega-trends using scanning method and based on PESTEL analysis.The initial list was variables to find the most effective factors on the customs organization through telephone and email surveys of experts, which led to the design of a 30-factor questionnaire.By effectiveness of the matrix in an expert panel, data analysis in Micmac software led to the identification of four driving forces.The driving forces in 9 mode in CAI questionnaire a Spectrum of favorable to unfavorable conditions and according to the degree of importance and probability of occurrence, were surveyed by experts and analyzed with Scenario Wizard software.Findings show that the two scenarios of the current situation and Adaptive change will be the most likely future scenarios of customs.Familiarity with the narrative of each scenario and comparing their desirability can be the basis for designing future measures so that Iranian Customs can be a flexible, transparent and accountable organization in order to protect society, the health of goods and the satisfaction of stakeholders.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Foresight
  • cross impact analysis
  • Scenario
  • Customs organization
مراجع
البرزی دعوتی، هادی و نصراللهی، اکبر (1397). «تحلیل روندها و پیشران‌های مؤثر بر خبر صداوسیما در 5 سال آینده». فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، 25 (94)، 103-127.
بلالی، مجید (1391). «شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر آینده سازمان صدا و سیما به روش تحلیل تأثیر متقابل روندها». پژوهش‌های ارتباطی، 9(71)، 9-37.
جوکار، ‌بابک؛ علی‌پور‌درویش، ‌زهرا؛ یزدانی، ‌حمیدرضا و میرسپاسی، ‌ناصر (1398). «آینده‌‌نگاری کرامت منابع انسانی در سازمان‌های دولتی: مطالعه موردی». فرآیند مدیریت و توسعه، 32(3)، 49-70.
دریساوی بهمن‌شیر، رضا؛ ناجی میدانی، علی‌اکبر؛ خداپرست مشهدی، مهدی و صالح‌نیا، نرگس (1395). «بررسی عوامل مؤثر بر تقاضای انرژی در بخش حمل‌ونقل دریایی ایران با استفاده از روش‌های اقتصادسنجی مطالعۀ موردی (اداره کل بندر و دریانوردی خرمشهر)». پژوهشنامه حمل‌ و نقل، 13(4)، 163-179.‌
دل‌انگیزان، سهراب؛ شریف کریمی، محمد و نوروزی، حسن (1396). «آینده‌نگاری توسعه منطقه‌ای به روش شناسایی عدم قطعیت های کلیدی (مورد کاوی: استان کهگیلویه و بویراحمد)». مدیریت شهری، 16(3)، 497-512.
ذوالفقارزاده، محمدمهدی؛ گیلانی‌نژاد، فاطمه ‌زهرا و کلانتری، مریم (1398). آینده‌نگاری در سازمان‌ها روش‌ها و ابزارها. تهران: انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملی تهران.
زمانی مقدم، افسانه و باغبانیان، محبوبه (1391). روش‌ها و رویکردهای آینده‌پژوهی، اولین همایش ملی آینده‌پژوهی، تهران.
زالی، نادر (1392) آینده‌نگاری راهبردیدربرنامه‌ریزیوتوسعهمنطقه‌ای. تهران: پژوهشکدهمطالعاتراهبردی.
شمس، عفت. مرادی، محسن و غیور باغبانی، سید مرتضی (1398). «سناریوهای آینده کسب‌وکارهای نوپای ایران در افق 1404». آینده‌پژوهی ایران، 4(2) 55-79.
شوارتس، پیتر (1390). هنر دورنگری: برنامه‌ریزی برای آینده در دنیایی با عدم قطعیت: مترجم: عزیز علیزاد، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، 2.
شیروانی ناغانی، مسلم؛ عیوضی، محمدرحیم و قاسمی، حاکم (1396). «چیستی و چرایی مفهوم میان‌رشته‌ای آینده‌نگاری راهبردی در فرا رشتۀ آینده‌پژوهی». فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 9(3)، 1-24.
طاهری دمنه، محسن و نادری خورشیدی، علیرضا (1393). «آینده‌نگاری منابع انسانی در نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران با استفاده از روش تلفیقی سناریوپردازی و تحلیل اثرات متقاطع». فصلنامه منابع انسانی ناجا، 9(36)، 29-49.
عریانی، بهاره (1393) کلیاتی پیرامون آینده‌پژوهی: سومین همایش ملی آینده­پژوهی، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی، 3.
فتحی، محمدرضا؛ ملکی، محمدحسن و مقدم، حسین (1396). «آینده‌پژوهی سرمایه‌گذاری و تأمین مالی در صنعت حمل و نقل ریلی ایران (بخش ماشین‌آلات و تجهیزات)». فصلنامهآینده‌پژوهیمدیریت، (111)29، 33-53.
قلی‌زاده زاوشتی، فضلی، صفر، کشاورز ترک و عین‌الله، ابن الرسول (1398). «شناسایی قابلیت‌های کلیدی آینده‌نگاری سازمانی در بانک‌ها و مؤسسات مالی ایران». آینده‌پژوهی مدیریت (پژوهش‌های مدیریت)، 30(1)، 1-14.
کشاورز، عین‌الله و نیکویه، مهدی (1395). «ارائه مدل یکپارچه ارزیابی و مدیریت پروژه‌های آینده‌نگاری راهبردی سطوح ملی و سازمانی». فصلنامه سیاست‌گذاری عمومی، (4)2، 47-69.
گرایی، احسان؛ حیدری، غلامرضا و کوکبی، مرتضی (1397). «شناسایی نیروهای پیشران تأثیرگذار بر آینده آموزش علم اطلاعات و دانش‌شناسی ایران». فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازمان‌دهی اطلاعات، 29، (1)، 135-148.
گوهری‌فر، مصطفی؛ آذر، عادل و مشبکی، اصغر (2015). «آینده‌پژوهی: ارائه تصویر آینده سازمان با استفاده از رویکرد برنامه‌ریزی سناریو (مورد مطالعه: مرکز آمار ایران)». علوم مدیریت ایران، 10(38)، 36-65.‌
نامداران، لیلا (1395). ارائه یک چارچوب عمومی جامع برای آینده‌نگاری تکنولوژی، اولین کنفرانس ملی آینده مهندسی و تکنولوژی، دانشگاه علم و فرهنگ، تهران.
هاینز، اندی و بیشاپ، پیتر (2006). تفکر درباره آینده: رهنمودهایی برای آینده‌نگاری راهبردی. ترجمه: ذوالفقار زاده، محمدمهدی. سعدآبادی، علی‌اصغر فیروزپور، آرمین و دارایی، مسعود (1395). تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق علیه‌السلام.
واعظی، سید کمال، قمیان، محمدمهدی و وقفی، سید حسام (1396). «آینده‌پژوهی در علوم انسانی با رویکرد مدیریت دانش؛ ملاحظات، دستاوردها و اثرات». فصلنامه علمی مدیریت سازمان‌های دولتی، 5(3)، 31-46.
Alam, M. (). UNDP Global Centre for Public Service Excellence, Singapore.
Aldabbagh, I., & Allawzi, S. (2019). "Rethinking Scenario Planning Potential Role in Strategy Making and Innovation:A Conceptual Framework Based on Examining Trends towards Scenarios and Firm's Strategy". Academy of Strategic Management Journal, 18(5), 1-14.
Amer, M., Daim, T. U., & Jetter, A. (2013). "A review of scenario planning". Futures, 46, 23-40.
Andersen, P. D., & Rasmussen, B. (2014). Introduction to foresight and foresight processes in practice: Note for the Ph.D course Strategic Foresight in Engineering.
Anouche, M., & Boumaaz, Y. (2019). "Customs risk management in developing countries: Foresight approach using big data". International Journal of Innovation and Applied Studies, 26(1), 58-68.‏
Arcade, J., Godet, M., Meunier, F., & Roubelat, F. (2009). "Structural Analysis with the MICMAC Method & Actors". Strategy with MACTOR Method’, Futures Research Methodology–V3. 0, The Millennium Project, Washington, DC.
Conway, M. (2015). Foresight: An Introduction–A Thinking Futures Reference Guide. Thinking Futures, Melbourne.
Crews, C. (2015). "Killing the Official Future". Research and Technology Management, 58(3), 59.
Dominiece-Diasa, B., Portnova, I., & Volkova, T. (2018, September). Strategic foresight: towards enhancing leadership capabilities and business sustainability. In 10th International Scientific Conference. Business and Management.
Favato, G., & Vecchiato, R. (2017). "Embedding real options in scenario planning: A new methodological approach". Technological Forecasting and Social Change, 124, 135-149.‏
Gidley, J. M. (2017). The future: A very short introduction. Oxford University Press.
Gordhan, P. (2007). "Customs in the 21st Century". World Customs Journal, 1(1), 49-54.‏
Greenblott, J. M., O’Farrell, T., Olson, R., & Burchard, B. (2019). "Strategic foresight in the federal government: a survey of methods, resources, and institutional arrangements". World futures review, 11(3), 245-266.
Hauptman, A., & Steinmüller, K. (2018). Surprising Scenarios. Imagination as a Dimension of Foresight. In Envisioning Uncertain Futures (pp. 49-68). Springer VS, Wiesbaden.
Jain, N., & Mathew, V. (2015). Mega Trends and Their Impact on the Nondestructive Testing Industry. International Workshop on Smart materials, structures ndt in Canada 2013Conference & NDT for the Energy Industry October 7-10, 2013 Calgary, Alberta, Canada.
Jalloh, A. A. A., Habib, M. A., & Turay, B. (2016). "the Effects of Human Resource Planning in the Implementation of Operational Activites in Large Scale Enterprises". International Journal of Information, Business and Management, 8(1), 252.
Jenssen, S. (2010). Foresight between uncertainty and convention: an ethnographic study of research policy foresight at the Research Council of Norway.
Keen, M. (2003). Changing customs: Challenges and strategies for the reform of customs administration. International Monetary Fund.
Kuosa, T. (2011). Practising Strategic Foresight in Government: The Cases of Finland, Singapore, and the European Union. S. Rajaratnam School of International Studies, Nanyang (Singapore).
Lee, C., Song, B., & Park, Y. (2015). "An instrument for scenario-based technology roadmapping: How to assess the impacts of future changes on organisational plans". Technological Forecasting and Social Change, 90, 285-301.
Lee, C., Song, B., & Park, Y. (2015). "An instrument for scenario-based technology roadmapping: How to assess the impacts of future changes on organisational plans". Technological Forecasting and Social Change, 90, 285-301.‏
McCue, R., McCormack, T., McElnay, J., Alto, A., & Feeney, A. (2019). "The future and me: Imagining the future and the future self in adolescent decision making". Cognitive Development, 50, 142-156.
Peterson, J. (2017). "An overview of customs reforms to facilitate trade". J. Int'l Com. & Econ., 1.‏
Ramírez, R., & Selin, C. (2014). Plausibility and probability in scenario planning. Foresight.‏ Ramirez, R., Mukherjee, M., Vezzoli, S., & Kramer, A. M. (2015). "Scenarios as a scholarly methodology to produce interesting research". Futures, 71, 70-87.
Rashid Ardeh, H., & Khazaei, S. (2016). "Identification of strategic factors affecting the future of banking industry". Quarterly Journal of Management and Development Process, 29(3), 71-104.‏
Rohrbeck, R. (2010) Corporate foresight: towards a maturity model for the future orientation of a firm. Springer-Verlag, Berlin.
Schoemaker, P. J. (1995). "Scenario planning: a tool for strategic thinking". Sloan management review, 36(2), 25-50.‏
Schwarzer, P. (2012). The Art of Perspective: Planning for the Future in a World of Uncertainty.
Seebregts, A. J., Goldstein, G. A., & Smekens, K. (2002). Energy/environmental modeling with the MARKAL family of models. In Operations research proceedings 2001 (pp. 75-82). Springer, Berlin, Heidelberg.
Šerá Komlossyová, E., Schlossarek, M., Macková, L., & Medová, N. (2020). "One step ahead? The use of foresight by Czech and Slovak non-governmental organizations". European Journal of Futures Research, 8, 1-9.
Spaniol, M. J., & Rowland, N. J. (2019). "Defining scenario". Futures & Foresight Science, 1(1), e3.
Urciuoli, L., Hintsa, J., & Ahokas, J. (2013). "Drivers and barriers affecting usage of e-Customs A global survey with customs administrations using multivariate analysis techniques". Government Information Quarterly, 30(4), 473-485.‏
Vecchiato, R. (2015). "Creating value through foresight: first mover advantages and strategic agility". Technol Forecast Soc Chang, 101, 25–36.
World Customs Organization,.  (2019 ).WCO contribution to Strategic Foresight for the future of EU Customs.
Yeung, E., Müller, U., & Carpendale, J. I. (2019). "Developmental continuity between social-cognitive skills at age 2 and false belief understanding at age 4". Cognitive Development, 50, 157-166.‏
http://www.foresight-platform.eu/community/forlearn/what-is-foresight
http://www.wcoomd.org/en/topics/capacity-building/activities-and-programmes/mercator-programme/cb_ support_customs_ reform_ modernization.aspx.
https://mega.online/en/articles/megatrends-shaping-all-our-futures.
https://www.futuresplatform.com/blog/what-strategic-foresight.
https://www.linkedin.com/pulse/exploring-future-customs-eu-2040-join-me-arne-mielken.
https://www.professionalacademy.com/blogs-and-advice/marketing-theories-pestel-analysis.
مدیریت سازمان‌های دولتی
دوره 9، شماره 1(پیاپی 33) - شماره پیاپی 33
دی 1399
صفحه 123-144
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 22 مرداد 1399
  • تاریخ بازنگری: 19 آبان 1399
  • تاریخ پذیرش: 04 آذر 1399
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار