محمدمیلاد احمدی؛ محمدمهدی مهتدی
چکیده
در دنیای پژوهشهای میانرشتهای، تمام رشتهها از جمله شاخههای علوم انسانی و اجتماعی، به نحوی مفاهیم و نظریههایی را از سایر رشتهها و حوزهها «استقراض» میکنند. بسیاری از پژوهشهای سازمان و مدیریت از زمینههای بنیادی نظیر روانشناسی، جامعهشناسی و تاریخ بهره گرفتهاند و اصولاً بخش عظیمی از نوآوری در رشتههای علوم ...
بیشتر
در دنیای پژوهشهای میانرشتهای، تمام رشتهها از جمله شاخههای علوم انسانی و اجتماعی، به نحوی مفاهیم و نظریههایی را از سایر رشتهها و حوزهها «استقراض» میکنند. بسیاری از پژوهشهای سازمان و مدیریت از زمینههای بنیادی نظیر روانشناسی، جامعهشناسی و تاریخ بهره گرفتهاند و اصولاً بخش عظیمی از نوآوری در رشتههای علوم اجتماعی و رفتاری همانند مدیریت، به سبب برگیری ایدههای دیگر رشتهها است که تجلّی پژوهشهای «دلالتپژوهی» است. پژوهش حاضر، گزارش مستقلی از بررسی موضوع «ساختار» و «سازمان« از دیدگاه حاکمیتی و در مروری تاریخی است. این گزارش به بررسی این مفهوم در برشهای محدود تاریخی- حاکمیتی ایران در تمدّن هفتهزار ساله میپردازد. با توجّه به اینکه مفهوم «ساختار» نسبتاً نوپدید است و در چنین مروری، غالباً گزارهها و دلالتهای الهامبخش مورد اشاره به آن استخراج خواهد شد، طبعاً یافتههای این بررسی بر مفاهیمی مانند «دیوان»، «تشکیلات»، «نظام اداری» و «نظام حاکمیتی» نیز دلالت خواهد داشت. برخی دلالتهای تاریخی و موضوعی در دوازده دورۀ بررسی شده عبارتاند از: دورۀ تمدنهای اولیه (قوانین حمورابی، شورای شیوخ)، تمدن مادها (پایگاه ساتراپی، آیینهای شهریاری)، حکومت هخامنشیان (دودمانهای هفتگانۀ ممتاز، فرماندهان چهارگانه)، ساسانیان (دبیهران، دبهیربُد)، سازماندهی پیامبر گرامی اسلام (ص) و امیرالمؤمنین (ع) (تراتیب الاداریه، والیان و امیران)، صدر اسلام (ادارۀ بیتالمال، دیوان برید)، حکومتهای عبّاسیان (خلیفه، گردانندگان دربار)، سلجوقیان (الگوی دیوانسالاری، دیوان عرض)، پسامغول (داروغچی، باسقاق، شحنه، نظام اداری دوگانه چینی)، سلسلۀ صفویان (کارگران و اصناف، دولتخانه، مناصب موروثی و قزلباشان)، قاجار (کارگزاری، ادارات خمسه، وزارتخانه و کاربهدستان اداری) و پس از مشروطه (دستگاههای اجرایی، قانون تشکیلات، خویشاوندسالاری و اصل تفکیک قوا).
هدایت کارگرشورکی؛ احمدعلی فلاح؛ سمانه صرّامی؛ فاطمه پاکنژاد
چکیده
شوراهای اسلامی از ارکان اساسی و تأثیرگذار نظام مدیریت شهری در ایران محسوب میشوند که مسئولیتهای خطیری را بر عهده دارند. میتوان پذیرفت که تحقق کامل این انتظارات و مأموریتها مستلزم وجود بسترها و زمینههای متعددی است که در این میان، وجود سازمان اداری فعال و کارامد از اساسیترین الزامات قلمداد میشود. این مطالعه کوشیده ...
بیشتر
شوراهای اسلامی از ارکان اساسی و تأثیرگذار نظام مدیریت شهری در ایران محسوب میشوند که مسئولیتهای خطیری را بر عهده دارند. میتوان پذیرفت که تحقق کامل این انتظارات و مأموریتها مستلزم وجود بسترها و زمینههای متعددی است که در این میان، وجود سازمان اداری فعال و کارامد از اساسیترین الزامات قلمداد میشود. این مطالعه کوشیده است تا ساختار تشکیلاتی مناسب برای بخش اداری شورای اسلامی شهر را طراحی کند. برای اجرای پژوهش حاضر که از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی و از دسته مطالعات موردی محسوب میشود از رویکرد کیفی و راهبرد پژوهشی «نظریهپردازی دادهبنیان» استفاده شده است؛ ضمن آنکه برای گردآوری دادهها از ابزارهایی چون فرمهای محققساخته، پرسشنامه، مصاحبه، چکلیستهای کنترلی و فیشبرداری بهرهبرداری شده است. روایی و پایایی سؤالات پرسشنامه و مصاحبه توسط خبرگان مورد تأیید قرار گرفته است. دادههای موردنیاز برای اجرای پژوهش کیفی و توصیفی حاضر از چهار منبع (شامل مطالعۀ اسناد حقوقی؛ مصاحبه با مطلعان؛ مطالعۀ سازمانهای مشابه و مطالعۀ کارسنجی) گردآوری شده است. تحلیل این دادهها با تکنیک کدگذاری و به صورت دستی صورت گرفته است و بر مبنای این تحلیلها ضمن ترسیم نقشۀ فرایندی، الگویی از نمودار تشکیلاتی مناسب برای سازمان اداری شورای اسلامی شهر طراحی گردید که دربرگیرندۀ 68 پست سازمانی است و بخش عمدهای از آن به صورت ماتریسی و سایر اجزای آن به شکل وظیفهای قابل اجرا میباشد. یافتههای این مطالعه نشان میدهد که شورای اسلامی شهر برای تحقق اهداف و اجرای مأموریتهای خود به الگویی از ساختار سازمانی ماتریسی در سازمان اداری شورا نیاز دارد.
مجتبی رفیعی؛ حسین بلوچی؛ مجید نعمت الهی؛ سمیرا متقی
دوره 4، شماره 1 (پیاپی 13) ، بهمن 1394، ، صفحه 121-140
چکیده
هدف پژوهش حاضر ارتقای قابلیت شرکتها در نوآوریِ محصولات با بهکارگیریِ دانش سازمانی است. لذا در این پژوهش به بررسی تأثیر دانش سازمانی بر عملکرد و نوآوری در شرکتهای پارک علم و فنّاوری استان خراسان رضوی و روشن ساختن این امر که آیا دانش سازمانی منجر به نوآوری محصولات جدید و بهبود عملکرد میشود، پرداخته خواهد شد. بنابر این،، عوامل ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر ارتقای قابلیت شرکتها در نوآوریِ محصولات با بهکارگیریِ دانش سازمانی است. لذا در این پژوهش به بررسی تأثیر دانش سازمانی بر عملکرد و نوآوری در شرکتهای پارک علم و فنّاوری استان خراسان رضوی و روشن ساختن این امر که آیا دانش سازمانی منجر به نوآوری محصولات جدید و بهبود عملکرد میشود، پرداخته خواهد شد. بنابر این،، عوامل مهم پیوند دهندۀ دانش و عملکرد و نوآوری محصول در سازمانها با استفاده از یک مدل ساختارمند بیان شده است. جامعۀ آماری پژوهش شرکتهای پارک علم و فنّاوری استان خراسان رضوی بود. برای بهدست آوردن نمونه از روش نمونهگیری در دسترس استفاده شد. ابزار گردآوری داددهها در این پژوهش پرسشنامه استاندارد بود. روایی پرسشنامه با استفاده از روایی همگرا و واگرا و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ و پایایی مرکب مورد تأیید قرار گرفت. برای بررسی فرضیات پژوهش، مدل معادلات ساختاری و رویکرد کمترین مربعات جزیی نرمافزار وارپ پیالاس مورد استفاده قرار گرفت. نتایج بهدست آمده از این پژوهش نشان داد دانش سازمانی بر اطلاعات نوآورانه، کارایی کسب اطلاعات و تفسیر از این اطلاعات تأثیرگذار است. بررسی کارایی اطلاعات کسب شده بر عملکرد محصول جدید مورد تأیید قرار نگرفت. متغیّر ساختار سازمانی رابطۀ بین دانش سازمانی با کسب اطلاعات و کارایی آن تعدیل کرد اما تعدیلگری این متغیّر در رابطۀ دانش سازمانی و تفسیر اطلاعات معنادار نبود.
