مدل سازی
مهدی حسینی؛ علیرضا موغلی؛ محمدعلی سرلک؛ غلامحسین دلجو
دوره 4، شماره 3 (پیاپی 15) ، تیر 1395، صفحه 13-28
چکیده
در راستای ضرورت طراحی مدل های بومی در حوزه علوم انسانی و به خصوص حوزه مدیریت و سازمان، هدف پژوهش حاضر طراحی مدل سازمان جهادی به عنوان مدلی بومی می باشد. به منظور دستیابی به این هدف، مدل سازمان جهادی از طریق اجرای سه مرحله طراحی شده است، طوری که در مرحله اول، از طریق مطالعه و مرور ادبیات و پیشینه مرتبط با مفهوم سازمان جهادی، شاخص های ...
بیشتر
در راستای ضرورت طراحی مدل های بومی در حوزه علوم انسانی و به خصوص حوزه مدیریت و سازمان، هدف پژوهش حاضر طراحی مدل سازمان جهادی به عنوان مدلی بومی می باشد. به منظور دستیابی به این هدف، مدل سازمان جهادی از طریق اجرای سه مرحله طراحی شده است، طوری که در مرحله اول، از طریق مطالعه و مرور ادبیات و پیشینه مرتبط با مفهوم سازمان جهادی، شاخص های اولیه طراحی مدل شناسایی شد. در مرحله دوم از طریق اجرای مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 10 نفر از خبرگان مرتبط با حوزه جهاد و با توجه به پیش فرض های مدل سازمان، مدل اولیه سازمان جهادی به شیوه ای کیفی طراحی شد. در مرحله سوم، اعتباریابی مدل از طریق سه دور دلفی در میان 15 نفر از خبرگان و تحلیل داده های حاصل، انجام گرفت. در نهایت مدل سازمان جهادی در قالب سه بعد اصلی (بعد ساختاری، بعد رفتاری و بعد زمینه ای)، 12 رکن سازمانی و 36 شاخص طراحی و پیشنهاد شد. بر مبنای مدل طراحی شده، در بعد ساختاری، سازمان جهادی سازمانی متشکل از واحدهای اجرایی با پیچیدگی، رسمیت و تمرکز در سطح پایین می باشد. همچنین در بعد زمینه ای، سازمان جهادی سازمانی است که از طریق اجرای طرح های جهادی برگرفته از نیازهای مردمی، در قالب تیم های کاری کوچک به دنبال رشد و پویایی می باشد. همچنین در بعد رفتاری، حمایت از کارکنان توسط رهبری سازمان، اشاعه ویژگی های اخلاقی تواضع، دیگرخواهی و شجاعت در سازمان و وجود فضای معنوی مبتنی بر صمیمیت و ارزش های دینی، از ویژگی های مشخصه یک سازمان جهادی می باشند.
علت یابی
رضا زارع؛ اکبر بهمنی چوب بستنی؛ علیرضا فتحی زاده
دوره 4، شماره 3 (پیاپی 15) ، تیر 1395، صفحه 29-48
چکیده
دموکراسی تنها محدود به نهادهای سیاسی نیست، بلکه شامل استقرار دموکراسی در کل جامعه، نهادها و سازمانهای آن است. دموکراسی سازمانی برای تحقق ایدهآلهای دموکراتیک نظیر استقلال فردی، آزادی اجتماعی، آزادی بیان و مشارکت در همه مسائلی که زندگی شهروندان را تحت تاثیر قرار میدهد ضروری و لازم است. هدف از این پژوهش دستیابی به عوامل ...
بیشتر
دموکراسی تنها محدود به نهادهای سیاسی نیست، بلکه شامل استقرار دموکراسی در کل جامعه، نهادها و سازمانهای آن است. دموکراسی سازمانی برای تحقق ایدهآلهای دموکراتیک نظیر استقلال فردی، آزادی اجتماعی، آزادی بیان و مشارکت در همه مسائلی که زندگی شهروندان را تحت تاثیر قرار میدهد ضروری و لازم است. هدف از این پژوهش دستیابی به عوامل مؤثر بر استقرار دموکراسی سازمانی در سازمانهای بخش عمومی است تابتوانند با استفاده از اصول دموکراسی نحوه‌ی اجرای فعالیتهای خود و همچنین محیط کار را به گونهای طراحی کنند که موجب شکوفایی و توسعه‌ی تواناییهای بالقوه‌ی کارکنان و نیز ارائهی اثربخش کالاها و خدمات به عموم جامعه شود. در این پژوهش توسعهای-کاربردی از روش توصیفی- پیمایشی فن دلفی برای دستیابی به مؤلفههای مؤثر بر ایجاد دموکراسی سازمانی و از روش توصیفی- همبستگی مدلیابی معادلات ساختاری جهت تحلیل عاملی تاییدی و سنجش روایی سازه استفاده شده است. مشارکتکنندگان در بخش دلفی را اساتید دانشگاهی و مدیران ارشد سازمانهای بخش عمومی آشنا با مفهوم دموکراسی سازمانی و جامعهی آماری در بخش مدلیابی معادلات ساختاری را کارکنان هفت سازمان بخش عمومی در استان بوشهر تشکیل میدهند. در این پژوهش نخست مطالعهی جامعی در متون علمی صورت پذیرفت و شاخصهایی شناسایی و سپس این شاخصها به نظرخواهی خبرگان گذاشته و در نهایت 32 شاخص و 9 بعد اصلی که عبارتند از: پاسخخواهی اجتماعی، حاکمیت مشترک، جو سازمانی عادلانه، کرامت سازمانی، شفافیت، مراودات اثربخش، فرهنگ آزادی خواهی سازمانی، انعطافپذیری سازمانی و عدالت شغلی، شناسایی شدند.
آسیب شناسی
مجید ضماهنی؛ حمیده شکاری
دوره 4، شماره 3 (پیاپی 15) ، تیر 1395، صفحه 49-62
چکیده
هدف از مقاله حاضر، شناسایی شاخصها و عوامل موثر بر سازمان فضیلتگرا و آزمون مدل ساختاری سازمان فضیلتگرا در دانشگاههای منتخب استان یزد است. در روش تحقیق این پژوهش، رویکرد ترکیبی کمی و کیفی به کار رفته است. بدینگونه که برای شناسایی شاخصهای سازمان فضیلتگرا از روش دلفی که از جمله روشهای کیفی است، استفاده شد و از روش کمی ...
بیشتر
هدف از مقاله حاضر، شناسایی شاخصها و عوامل موثر بر سازمان فضیلتگرا و آزمون مدل ساختاری سازمان فضیلتگرا در دانشگاههای منتخب استان یزد است. در روش تحقیق این پژوهش، رویکرد ترکیبی کمی و کیفی به کار رفته است. بدینگونه که برای شناسایی شاخصهای سازمان فضیلتگرا از روش دلفی که از جمله روشهای کیفی است، استفاده شد و از روش کمی مدلسازی معادلات ساختاری برای آزمون مدل استفاده شد. در این مقاله، ابتدا با توجه به ادبیات تحقیق، شاخصهای موثردرایجاد سازمان فضیلتگرا استخراج و سپس با تشکیل پنل دلفی و سه دوراجرای تکنیک دلفی درمورد این شاخصها اجماع حاصل شد.شاخصهای بدست آمده، مبنای تهیه پرسشنامه اصلی تحقیق قرارگرفت. جامعه آماری تحقیق،کارکنان دانشگاههای منتخب استان یزد بود.یافتهها نشان داد که پنج عامل اصلی شامل رهبری، فرهنگ سازمانی، منابع انسانی ،ساختار و فرایند وتوجه به ذینفعان از شاخصها، توسط تکنیک تحلیل عاملی اکتشافی، قابل استخراج است که این پنج عامل درمجموع، حدود 81 درصد ازتغییرپذیری متغیرها راتوضیح میدهد. نتایج حاصل از تحلیل مسیر مدل ساختاری سازمان فضیلتگرا، حاکی از این است که از میان پنج عامل استخراجی، عامل فرهنگ سازمانی بیشترین اثر مستقیم را بر سازمان فضیلتگرا دارد و عامل توجه به ذینفعان از لحاظ مجموع آثار مستقیم و غیرمستقیم، رتبه اول را در سوق دادن سازمان به فضیلتگرا به خود اختصاص داده است.
مدل سازی
هادی مصدق؛ وجیه سادات حسینی
دوره 4، شماره 3 (پیاپی 15) ، تیر 1395، صفحه 63-84
چکیده
ارائه فرایند مناسب جذب هیأت علمی در دانشگاههای دولتی وزارت علوم، هدف این پژوهش بود. که بدین منظور به بررسی آسیب‌های فرایند کنونی، چگونگی فرایندهای دانشگاههای دنیا و همچنین بررسی دیدگاه صاحب‌نظران در خصوص فرایند مناسب جذب، پرداخته شد. جهت بررسی آسیب‌های جذب و همچنین تجربه دانشگاههای دنیا از روش کتابخانه‌ای و برای بررسی نظرات ...
بیشتر
ارائه فرایند مناسب جذب هیأت علمی در دانشگاههای دولتی وزارت علوم، هدف این پژوهش بود. که بدین منظور به بررسی آسیب‌های فرایند کنونی، چگونگی فرایندهای دانشگاههای دنیا و همچنین بررسی دیدگاه صاحب‌نظران در خصوص فرایند مناسب جذب، پرداخته شد. جهت بررسی آسیب‌های جذب و همچنین تجربه دانشگاههای دنیا از روش کتابخانه‌ای و برای بررسی نظرات صاحب‌نظران جذب از روش تحلیل مضمونبا ابزار مصاحبه پاره ساختاریافته استفاده شد. روایی صوری و محتوایی سؤالات مصاحبه توسط متخصصان و پایایی تحلیل‌ها از روش پایایی باز آزمون (91/0) و پایایی بین کدگذاران (78/0)تأیید شد. جامعه موردنظر تمامی متخصصان آموزش عالی و متصدیان جذب هیأت علمی بودند که با روش نمونه‌گیری هدف‌مند، شناسایی و مورد مصاحبه و در 25 نفر به اشباع نظری رسید. مصاحبه‌ها ضبط، پیادهسازی و تحلیل و کدگذاری شد. یافته‌های بخش مطالعاتی منتج به شناسایی 84 اقدام مناسب و 13 آسیب محوری فرایند کنونی و یافته‌های بخش کیفی منتج به شناسایی 64 اقدام مناسب در فرایند جذب، از نگاه صاحب‌نظران شد. درنهایت با توجه به مقایسه اقدامات اشاره‌شده در دانشگاههای دنیا و اقدامات استخراج‌شده از دیدگاه صاحب‌نظران و با لحاظ آسیب‌های موجود، فرایند موردنظر در 14 اصل و 64 اقدام مناسب در مراحل چهارگانه: برنامه‌ریزی، نیرویابی، انتخاب و انتصاب طراحی شد.
مدل سازی
محمد دوستار؛ یِعقوب ممبینی؛ مهشید گودرزی
دوره 4، شماره 3 (پیاپی 15) ، تیر 1395، صفحه 85-104
چکیده
رهبران تحولآفرین به سطح بالایی از هوش سیاسی نیاز دارند تا بتوانند به‌صورت شایستهای با مقاومت پنهان و آشکار برای تغییر و تحول سازگار شوند و آن را تسهیل کنند. اعمال‌نفوذ و قدرت وجودی رهبران، آنها را در جهت ایجاد تغییر در کارکنان و سازمان یاری داده و به تحقق اهداف سازمانی کمک میکند؛ لذا هدف پژوهش، شناسایی سبک رهبری ...
بیشتر
رهبران تحولآفرین به سطح بالایی از هوش سیاسی نیاز دارند تا بتوانند به‌صورت شایستهای با مقاومت پنهان و آشکار برای تغییر و تحول سازگار شوند و آن را تسهیل کنند. اعمال‌نفوذ و قدرت وجودی رهبران، آنها را در جهت ایجاد تغییر در کارکنان و سازمان یاری داده و به تحقق اهداف سازمانی کمک میکند؛ لذا هدف پژوهش، شناسایی سبک رهبری مؤثر در اجرای تحول اداری و تحلیل اهمیت و جایگاه مدیران برخوردار از توانمندی هوش سیاسی در پیادهسازی تغییرات سازمانی و برنامههای تحول اداری است. در این مقاله به بررسی تأثیر رهبری تحولآفرین بر تغییرات سازمانی با میانجیگری هوش سیاسی در سازمانهای دولتی استان گیلان پرداخته شده است؛ بنابراین ابتدا با مرور مبانی نظری، فرضیه‌های پژوهش نوشته شد و سپس با استفاده از پرسشنامه، دادهها جمعآوری شد. جامعه آماری پژوهش شامل سازمانهای دولتی استان گیلان است که برنامه تحول اداری در سالهای گذشته در آنها اجراشده یا در حال اجرا است. از این جامعه آماری، 64 سازمان دولتی به روش تصادفی ساده برای نمونه آماری انتخاب شدند. پژوهش حاضر کاربردی و روش پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی بوده که اطلاعات به روش میدانی جمعآوری شده و برای تحلیل دادهها از مدلسازی معادلات ساختاری و الگوریتم حداقل مربعات جزئی (PLS)استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان داد که رهبری تحولآفرین با میانجیگری هوش سیاسی بر روی تغییرات سازمانی تأثیرگذار است. افزایش درک هوش سیاسی رهبران، موفقیت سازمانی را افزایش، اضطراب را کاهش و روابط خارجی سازمان را بهبود میبخشد.
مدل سازی
محمدرضا ادیب پور؛ محمدرضا دانشور دیلمی؛ حامد دهقانان
دوره 4، شماره 3 (پیاپی 15) ، تیر 1395، صفحه 105-118
چکیده
تحقیقات زیادی درباره رابطه محیط کاری فرد و نگرش‌های مثبت و رفتارهای کارکنان انجام‌شده است، بااین‌وجود تاکنون تأثیر تناسب محیطی فرد با رفتار کاری نوآورانه و اینکه چگونه خلاقیت کارکنان منجر به عملکرد بهتری می‌شود کمتر موردتوجه محققان بوده است. مطالعه حاضر به بررسی تأثیر تناسب فرد-سازمان و تناسب فرد-شغل، بر رفتار کاری نوآورانه و ...
بیشتر
تحقیقات زیادی درباره رابطه محیط کاری فرد و نگرش‌های مثبت و رفتارهای کارکنان انجام‌شده است، بااین‌وجود تاکنون تأثیر تناسب محیطی فرد با رفتار کاری نوآورانه و اینکه چگونه خلاقیت کارکنان منجر به عملکرد بهتری می‌شود کمتر موردتوجه محققان بوده است. مطالعه حاضر به بررسی تأثیر تناسب فرد-سازمان و تناسب فرد-شغل، بر رفتار کاری نوآورانه و عملکرد شغلی، با تبیین نقش میانجی اعتماد در خلق نوآوری پرداخته است. جامعه آماری پژوهش، شامل کارکنان و پژوهشگران پژوهشگاه وزارت نیرو در شهر تهران می باشد. پس از مرور ادبیات و طراحی مدل مفهومی، پرسشنامهای مشتمل بر 24 پرسش به نمونه آماری متشکل از 79 نیروی ستادی شرکت موردنظر ارائه شد.نمونه موردنظر از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب گردید.تحلیل دادههای جمعآوریشده بر اساس تحلیل عاملی و تحلیل معادلات ساختاری جهت تأیید فرضیه‌های تحقیق انجام شد. بر اساس یافته‌های پژوهش تناسب فرد-شغل و تناسب فرد -سازمان بر رفتار کاری نوآورانه و رفتار کاری نوآورانه بر عملکرد شغلی کارکنان مؤثر است. همچنین یافتهها، نقش میانجی اعتماد در خلق نوآوری در رابطه میان تناسب فرد- سازمان، تناسب فرد- شغل و رفتار کاری نوآورانه را تأیید کرد.
علت یابی
مجتبی رفیعی؛ عباسعلی قدیریان؛ سید علی اکبر احمدی؛ ابوالحسن فقیهی
دوره 4، شماره 3 (پیاپی 15) ، تیر 1395، صفحه 119-132
چکیده
در شرایطی که فضای کسب‌وکار هرروز پویا‌تر و پیچیده‌تر می‌شود ایجاد و توسعه مزیت‌های رقابتی پایدار، تابع نوآور بودن و بهبود مستمر فناوری‌های موجود است و سازمانهای تحقیق و توسعه وابسته به شرکت‌ها، نقش مهمی در این زمینه ایفاء می‌کنند.اما همواره یکی از چالش‌های اساسی مدیران ارشد آنها، چگونگی بهبود عملکرد این سازمان‌ها است ...
بیشتر
در شرایطی که فضای کسب‌وکار هرروز پویا‌تر و پیچیده‌تر می‌شود ایجاد و توسعه مزیت‌های رقابتی پایدار، تابع نوآور بودن و بهبود مستمر فناوری‌های موجود است و سازمانهای تحقیق و توسعه وابسته به شرکت‌ها، نقش مهمی در این زمینه ایفاء می‌کنند.اما همواره یکی از چالش‌های اساسی مدیران ارشد آنها، چگونگی بهبود عملکرد این سازمان‌ها است .درحالی‌که پژوهشگران معتقد هستند رهبری، فرهنگ و جو سازمانی مهمترین عوامل مؤثر در این زمینه هستند ولی مطالعات بسیار محدودی در مورد تأثیر ترکیب این عوامل بر عملکرد آن صورت گرفته است.هدف این مطالعه،پر کردن این خلأ است. جامعه آماری، سازمانهای تحقیق و توسعه وزارت نفت می‌باشد. روش تحقیق ترکیبی است. ابزار گردآوری دادهها در مرحله کیفی، آرشیوی و در مرحله کمی،از پرسشنامه تدوین و تأییدشده مرحله قبل استفاده شده است.دادهها از476 نفر از مدیران پژوهشی و پژوهشگران این سازمان‌ها جمعآوری شد. برای تحلیل دادهها و تأیید فرضیه‌های تحقیق از روش الگویابی معادلات ساختاری بهره‌گیری شد. نتایج تحقیق نشان داد که رهبران اثر مستقیم معنی‌داری بر بهبود عملکرد این سازمان‌ها ندارند زیرا فرهنگ و جو سازمانی میانجی و تعدیل‌کننده رابطه رهبری و عملکرد هستند. بنابراین باید از دخالت‌های مستقیم در این امور پرهیز نمایند و از طریق توسعه فرهنگ و شکل دادن به جو سازمانی نوآور، بهره‌وری و عملکرد این سازمان‌ها را به‌طور مستمر بهبود بخشند.
مدل سازی
فتاح شریف زاده؛ وجه الله قربانی زاده؛ میر علی سیدنقوی؛ مهدی حسین پوری
دوره 4، شماره 3 (پیاپی 15) ، تیر 1395، صفحه 133-145
چکیده
خط‌مشی گذاری در چارچوب ژرف نگرانه مدیریتی به‌مثابه مدیریت کلان و ملی است که دربرگیرنده برنامه‌ریزی، اجرا و ارزیابی طرح‌های گوناگون، در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی، برای دستیابی به اهداف متنوع در جغرافیای هدف می‌باشد. لذا در تحقیقات مختلف یکی از مقوله‌های ناگسستنی خط‌مشی برای تعالی و ارتقای سازمان را کارآفرینی می‌دانند. ...
بیشتر
خط‌مشی گذاری در چارچوب ژرف نگرانه مدیریتی به‌مثابه مدیریت کلان و ملی است که دربرگیرنده برنامه‌ریزی، اجرا و ارزیابی طرح‌های گوناگون، در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی، برای دستیابی به اهداف متنوع در جغرافیای هدف می‌باشد. لذا در تحقیقات مختلف یکی از مقوله‌های ناگسستنی خط‌مشی برای تعالی و ارتقای سازمان را کارآفرینی می‌دانند. ازاین‌رو مقاله حاضر با بررسی و کنکاش در ادبیات موضوع، توانسته است تا ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخصهای محرک و بازدارنده که تأثیر عمده‌ای بر شکل‌گیری الگوی خط‌مشی گذاری کارآفرینی دارند را شناسایی نماید. حوزه‌های کارآفرینی، عناصر نظام کارآفرینی، فرآیند خط‌مشی گذاری و نهادهای خط‌مشی گذاری چهار بعد اصلی هستند که در شکل‌گیری خط‌مشی گذاری کارآفرینی، مهمترین نقش را بازی می‌نمایند. این مقاله ضمن تأکید بر ارزیابی نوع روابط هر یک از این ابعاد با مفهوم موردمطالعه، به استخراج مؤلفه‌ها و شاخصهای هر یک از آنها نیز پرداخته است و نشان داده است که الگوی نهایی خط‌مشی گذاری کارآفرینی در صنعت نفت و گاز کشور به چهار بُعد و چهارده مؤلفه و شصت‌ویک شاخص وابستگی مستقیم و معنادار دارد. همچنین به کمک شاخص ها و مؤلفههای کسب‌شده، الگوی علت و معلولی را معرفی نمود که جایگاه هر یک از شاخصها و مؤلفههای احصاء شده را در مراحل فرآیند خط‌مشی گذاری و کارآفرینی مشخص می‌نماید. میزان اهمیت و نرخ تأثیرگذاری هر یک از متغیرهای موردتحقیق به کمک نظرخواهی انجام‌شده در پنج شرکت بزرگ نفتی در غرب کشور که خود دارای چندین شرکت تابعه هستند صورت گرفته که از این طریق میزان اثرگذاری و اهمیت هریک از این شاخصها، مؤلفه‌ها و ابعاد سنجیده شود.
