مسعود پورکیانی؛ سنجر سلاجقه؛ فضل اله زارعپور نصیرآبادی
دوره 3، شماره 1 (پیاپی 9) ، دی 1393، صفحه 7-24
چکیده
قانون مدیریت خدمات کشوری در سال 1386در مجلس شورای اسلامی تصویب و دورۀ اجرای آزمایشی پنج سالۀ آن آغاز شد. از آنجا که قانون مذکور نمونهای از خطمشیگذاری عمومی محسوب میشود، مطالعه آسیبهای وارده بر آن و موانع اجراییاش، علاوه بر اینکه امکان بهبود قانون مذکور را فراهم میسازد، می‌تواند منجر به یادگیری در زمینه خط مشیگذاری ...
بیشتر
قانون مدیریت خدمات کشوری در سال 1386در مجلس شورای اسلامی تصویب و دورۀ اجرای آزمایشی پنج سالۀ آن آغاز شد. از آنجا که قانون مذکور نمونهای از خطمشیگذاری عمومی محسوب میشود، مطالعه آسیبهای وارده بر آن و موانع اجراییاش، علاوه بر اینکه امکان بهبود قانون مذکور را فراهم میسازد، می‌تواند منجر به یادگیری در زمینه خط مشیگذاری عمومی در کشور شود. از این رو، مقالۀ حاضر بر اساس پژوهشی با هدف شناسایی آسیبها و موانع اجرای قانون مدیریت خدمات کشوری و اولویت این موانع، تدوین شده است. پژوهش مذکور با استفاده از بحث متمرکز گروهی توسط مدیران عالی صاحبنظر و با بهره‌گیری از روش تحقیق کیفی صورت گرفته است. همچنین، روش تحلیل محتوا به معنای تحلیل علمی پیامهای ارتباطی و تکنیک آنتروپی شانون به عنوان روشی که مقدار عدم اطمینان حاصل از محتوای یک پیام را نشان میدهد در تحقیق به کار گرفته شده است. نتایج مطالعه نشان داد که موانع مربوط به منطق، انسجام و واقعگرایی؛ ساختار و منابع؛ محیط قانون؛ مفهوم و نگارش؛ بازبینی و نظارت؛ کارکنان و مدیران و پشتوانۀ نظری، به ترتیب بیشترین تا کمترین اهمیت را به عنوان موانع اجرای اثربخش قانون مدیریت خدمات کشوری دارا هستند.
احمد بخارایی؛ حمیدرضا غریبی
دوره 3، شماره 1 (پیاپی 9) ، دی 1393، صفحه 25-38
چکیده
پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سؤال است که آیا نظریۀ دولت رانتی آن گونه که در مقالات فارسی‌زبان انعکاس یافته، می‌تواند به عنوان ابزار تحلیلی مناسبی برای تبیین فساد اداری به کار رود یا نه. از این رو، به مطالعۀ 44 مقاله در این زمینه پرداخته و با روش تحلیل مضمونی، پس از رسیدن به اشباع نظری، اصول موضوعه‌ای را استخراج کرده که در ارتباط ...
بیشتر
پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سؤال است که آیا نظریۀ دولت رانتی آن گونه که در مقالات فارسی‌زبان انعکاس یافته، می‌تواند به عنوان ابزار تحلیلی مناسبی برای تبیین فساد اداری به کار رود یا نه. از این رو، به مطالعۀ 44 مقاله در این زمینه پرداخته و با روش تحلیل مضمونی، پس از رسیدن به اشباع نظری، اصول موضوعه‌ای را استخراج کرده که در ارتباط شبکهای با همدیگر، شالودۀ بنیادینِ طیف متنوعی از مقالات چاپشده را تشکیل میدهند. در ادامه، نشان داده شد که این انگارۀ شبکهای برای بقای خود، ناچار واقعیت را نادیده میگیرد و آن را به قامت خود درمیآورد. نتیجۀ چنین انگاره ای این است که مقالات علمیِ فارسی‌زبان، در این زمینه، به جای کمک به فهم فساد اداری، واقعیت را نادیده می گیرد، لذا کاربست آن به عنوان ابزار تحلیلی مناسب، نیازمند بازبینی جدی است. در پایان نیز، ضمنِ نقد اصول موضوعۀ این انگاره، بر بخشهایی از واقعیت تأکید گردید که از دید چنین «منظومۀ اندیشگی» پنهان مانده و لذا نیازمند تأمل و بازبینی است.
فرشید اصلانی؛ محمد جواد حضوری
دوره 3، شماره 1 (پیاپی 9) ، دی 1393، صفحه 39-54
چکیده
گستردگی جغرافیایی دانشگاه پیام نور، همزمان با ظهور فنّاوری اطلاعات، موجب بسط روش‌های تصمیمگیری متمرکز، رسمیت زیاد و درنتیجه،قدرتگرایی و خودفرمانی درآن شده است.ایدۀسازمان خودرهبر و گسترش فرهنگ خودرهبری که کانون اصلی تربیت افراد متخصص برای تصدی رهبری و مسئولیت در دنیای رقابتی وپیچیده را فراهم میسازد، راه حل مناسبی برای ...
بیشتر
گستردگی جغرافیایی دانشگاه پیام نور، همزمان با ظهور فنّاوری اطلاعات، موجب بسط روش‌های تصمیمگیری متمرکز، رسمیت زیاد و درنتیجه،قدرتگرایی و خودفرمانی درآن شده است.ایدۀسازمان خودرهبر و گسترش فرهنگ خودرهبری که کانون اصلی تربیت افراد متخصص برای تصدی رهبری و مسئولیت در دنیای رقابتی وپیچیده را فراهم میسازد، راه حل مناسبی برای رفع این مشکل است. این پژوهش مبتنی بر راهبرد داده‌بنیاد،به مطالعه و بررسی عوامل مؤثر بر شکلگیری فرهنگ خودرهبری سازمانی در دانشگاه پیام نورمیپردازد. در این راستا با 20 نفر از خبرگان مدیریت و علوم رفتاری دانشگاه پیام نور به عنوان نمونه و به روش نیمهساختاریافته مصاحبه و متون مصاحبه در سه مرحلۀ کدگذاری باز،محوری و انتخابی، تحلیل شد.نتایج نشان داد که اعتماد به نفس سازمانی، به عنوان پدیدۀ محوری ناشی از سبک رهبری، شخصیت و ارتباطات سازمانی اثربخش به عنوان شرایط علّی در سازمان شکل خواهد گرفت. ظهور خودرهبری سازمانی؛ پویایی، پیشروی و افزایش بهرهوری سازمانی را در پی خواهد داشت؛ هر چند در این الگو، عوامل زمینهای(نظیر مدیریت تعارض سازمانی،مدیریت استعداد و منابع انسانی و تیممحوری) و شرایط مداخلهگر(نظیر فرهنگ، ساختار، جو و ارزشهای سازمانی) روابط را تحت تأثیر قرار میدهند.
محسن فرهادی نژاد؛ محمد لگزیان؛ یزدان منصوریان؛ آذر کفاشپور
دوره 3، شماره 1 (پیاپی 9) ، دی 1393، صفحه 55-70
چکیده
یکی از چالش‌های جدّی در ادارۀ اثربخش سازمان‌ها به ویژه در بخش دولتی، حصول اطمینان از وجود مدیرانی شایسته در بالای هرم سازمانی است. وجود چنین مدیرانی می‌تواند منابع محدود این بخش را در میان محدودیت‌های بی‌شمار دیگری که سازمان‌های دولتی را احاطه کرده است، به شکل مطلوب اداره کند. لذا هدف این پژوهش، کشف کلیدی‌ترین شایستگی‌های مورد ...
بیشتر
یکی از چالش‌های جدّی در ادارۀ اثربخش سازمان‌ها به ویژه در بخش دولتی، حصول اطمینان از وجود مدیرانی شایسته در بالای هرم سازمانی است. وجود چنین مدیرانی می‌تواند منابع محدود این بخش را در میان محدودیت‌های بی‌شمار دیگری که سازمان‌های دولتی را احاطه کرده است، به شکل مطلوب اداره کند. لذا هدف این پژوهش، کشف کلیدی‌ترین شایستگی‌های مورد نیاز برای ادارۀ اثربخش امور در بخش دولتی می‌باشد. از آنجا که کاوش در دنیای ذهنی و تجارب افراد و استخراج نگرش آنها مستلزم بهره‌گیری از روش‌های کیفی پژوهش بوده و از سویی، یکی از بهترین روش‌های کیفی که با هدف و سؤال این مطالعه سازگاری دارد، نظریۀ داده‌بنیاد است، از این روش برای انجام تحقیق بهره‌گیری شد. به منظور جمع‌آوری داده‌ها نیز از مصاحبههای نیمه ساختاریافته استفاده شد که در نهایت و پس از رسیدن به اشباع نظری، با انجام مصاحبه با 25 نفر از مدیران واجد شرایط، داده‌های لازم گردآوری و تحلیل شد. مجموعه داده‌های جمع‌آوری شده پس از طی فرایند مقایسۀ مستمر داده‌ها و کدگذاری‌های باز، محوری و انتخابی، در قالب 430 کد اولیه، 27 مفهوم، 9 مقوله و سه طبقه، سازماندهی شدند. حاصل نهایی تحلیل داده‌های گردآوری شده، در قالب یک نظریة داده بنیاد اولیه با عنوان «نظریة مدیریت اثربخش در سازمان‌های دولتی ایران» ارائه شد. این نظریه به دنبال آن است تا مجموعه ویژگی‌های شخصیتی، نگرشی، رفتاری، مهارت‌ها و شایستگی‌های یک مدیر دولتی را که می‌کوشد به گونه‌ای اثربخش در سازمان‌های دولتی ایران فعالیت کند، با توجه به شرایط محیطی تبیین کند. بر اساس این نظریه، مدیران دولتی اثربخش به منظور دستیابی به سطح مطلوب اثربخشی، باید دارای مجموعه‌ای از شایستگی‌های فردی، تعاملی و سازمانی باشند. در واقع؛ این یافته‌ها بیانگر سیمای مدیریت دولتی اثربخش در سازمان‌های ایرانی است که می‌تواند به عنوان یک شاخص برای مدیران و سازمان‌هایی که قصد دارند درجة اثربخشی خود و مدیران خود را ارزیابی کنند نیز مورد استفاده قرار گیرد.
مریم احمدی؛ شمس‌الدین ناظمی؛ فریبرز رحیم‌نیا؛ سعید مرتضوی
دوره 3، شماره 1 (پیاپی 9) ، دی 1393، صفحه 71-89
چکیده
در دهۀ اخیر مرشدیت به‌عنوان نوع جدیدی از آموزش و توسعۀ منابع انسانی مورد توجه قرار گرفته است. از این رو، نظریۀ مرشدیت با تأکید بر نقش مدیر به‌عنوان مرشد، ادعا می‌کند که مرشدیت در سازمان به‌عنوان پدیده‌ای ممکن و واقعی پذیرفته شده است. این پژوهش به منظور مطالعۀ اکتشافی مؤلفه‌ها و ابعاد رفتار مرشدانه از دیدگاه مدیران صنعت نفت انجام ...
بیشتر
در دهۀ اخیر مرشدیت به‌عنوان نوع جدیدی از آموزش و توسعۀ منابع انسانی مورد توجه قرار گرفته است. از این رو، نظریۀ مرشدیت با تأکید بر نقش مدیر به‌عنوان مرشد، ادعا می‌کند که مرشدیت در سازمان به‌عنوان پدیده‌ای ممکن و واقعی پذیرفته شده است. این پژوهش به منظور مطالعۀ اکتشافی مؤلفه‌ها و ابعاد رفتار مرشدانه از دیدگاه مدیران صنعت نفت انجام گرفته است. بدین منظور با استفاده از رویکرد تحلیل محتوا با 20 نفر از مدیران شرکت پالایش نفت اصفهان مصاحبۀ عمیق صورت گرفت. نتایج حاصل از مصاحبههای نیمهساختاریافته در قالب مضامین دستهبندی شدند که با توجه به آنها ابعاد رفتار مرشدانه مدیران به پنج رفتار همنوایانه، کمالگرایانه، خودمدیرانه، نقشمدارانه و اثرگذارانه طبقهبندی شدند که هر کدام از این رفتارها خود از مفاهیم دیگری تشکیل شدهاند. در واقع؛ یافتههای حاصل از این پژوهش، با ارائۀ ابعاد و مؤلفههای رفتار مرشدانه، از دیدگاه مدیران، زمینۀ بسط این حوزه در مطالعات سازمانی را فراهم میسازد و زمینهساز افزایش این گونه رفتارها در سازمان‌ها میشود.
غلامعلی طبرسا؛ علی رضاییان؛ اکرم هادیزاده مقدم؛ آرزو جمالی نظری
دوره 3، شماره 1 (پیاپی 9) ، دی 1393، صفحه 90-103
چکیده
طی دهۀ گذشته، جهانِ کاری شاهد افزایش بازمهندسی سازمانی بوده است. عواملی همچون: تغییر در محیط کسب و کار، کوچکسازی سازمان‌ها و روی آوردن به ساختارهای افقی، همگی موجب آن شده است تا فلاتزدگی شغلی به عنوان بحرانی مدیریتی تبدیل شود. فلاتزدگی، فرایندی است که به واسطۀ آن میزان بهرهوری فردی به سبب کاهش انگیزۀ شغلی کاهش مییابد. ...
بیشتر
طی دهۀ گذشته، جهانِ کاری شاهد افزایش بازمهندسی سازمانی بوده است. عواملی همچون: تغییر در محیط کسب و کار، کوچکسازی سازمان‌ها و روی آوردن به ساختارهای افقی، همگی موجب آن شده است تا فلاتزدگی شغلی به عنوان بحرانی مدیریتی تبدیل شود. فلاتزدگی، فرایندی است که به واسطۀ آن میزان بهرهوری فردی به سبب کاهش انگیزۀ شغلی کاهش مییابد. لذا هدف از پژوهش حاضر، تبیین پیامدهای حاصل از بروز فلات زدگی شغلی و اثر آن بر عملکرد سازمان و در نهایت، طراحی و تبیین الگوی مدیریت فلاتزدگی شغلی در سازمان با توجه به شرایط بومی کشور است. با توجه به هدف، پژوهش حاضر توصیفی و از نوع رابطهای و مبتنی بر الگویابی معادلات ساختاری است. جامعۀ آماری شامل کارشناسان، مدیران میانی و عالی وزارت صنعت، معدن و تجارت میباشند که در مجموع 324 نفر را در بر میگیرند. نتایج حاصل از بررسی روابط در الگوی نهایی پژوهش نشان داد که اگر چه فلات محتوایی به صورت مستقیم پیامدهای مورد بررسی را پیشبینی نمیکند، اما از طریق تأثیر آن بر سایر انواع فلاتزدگی می‌تواند بر نتایج شغلی تأثیرگذار باشد. به صورت کلی، برآوردها در الگوی نهایی پژوهش نشان داد که 13 درصد واریانس رضایت شغلی، 23 درصد تحلیلرفتگی روانشناختی، 36 درصد تمایل به رهایی سازمان و 13 درصد تعهد سازمانی از طریق ابعاد فلاتزدگی شغلی قابل تبیین است. نتایج این پژوهش می‌تواند رهنمودهایی را برای مدیریت بهتر فلاتزدگی شغلی در سازمان‌های ایرانی ایجاد کند.
